Değer ve Varoluş

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 20, 587 - 604, 15.12.2023

Wilbur M. Urban Çevirmen: Nuri Çiçek

https://doi.org/10.30523/mutefekkir.1405404

Öz

Değer hakkındaki incelemelerde değerin ontolojisine yönelik çalışmaların başta geldiği görülmektedir. Bunun yanında değerin varoluş koşullarına göre kime ve neye göre değerlendirildiğinden hareketle değerlendirme ve değer yargısının mahiyeti problemleri de değer üzerine tartışılan konular olarak karşımıza çıkmaktadır. Değerin ontolojik ve epistemolojik statüsü üzerine yapılan bu tartışmalar kimi zaman değerin tanımlanamaz olduğunu ileri süren düşüncelerle, kimi zaman da değeri belirli bir amaç ve faydaya bağlayan görüşlerle ele alınmaktadır. Değerin birden fazla alanla ilişkili olması birbirinden farklı disiplinlerin yol açtığı tanımlama güçlüklerini de beraberinde getirmektedir. “Değerlidir”, “değerdir” ya da “bir değeri vardır” gibi yapılan her tanımlama değer ile ilgili belli bir kullanımı ortaya koymaktadır. Bu çalışma değer kavramında yer aldığı düşünülen kargaşadan kaynaklı öznel ve nesnel değerler üzerine bir tartışma yürütmektedir. Değer teriminden kaynaklanan karmaşanın kaynağında değer yargısının sözel formlarının geldiği düşünülmektedir. Bu bağlamda çalışma, söz konusu sözel formların kullanım örnekleri üzerinden değer felsefesi açısından önemli öneriler içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Değer Felsefesi, Varoluş, Öznel Değer, Nesnel Değer, Değerlendirme

Value and Existence

Öz

In the studies on value, it is seen that studies on the ontology of value come at the forefront. In addition to this, the problems of evaluation and the nature of value judgment, based on who and according to what value is measured as per the conditions of its existence, also emerge as issues discussed on value. These discussions on the ontological and epistemological status of value are sometimes addressed with the ideas that value is undefinable, and sometimes with views that link value to a specific purpose and benefit. The fact that value is related to more than one field brings along the difficulties of definition caused by different disciplines. Each statement such as “it is valuable”, “it is a value” or “it has a value” reveals a certain use of value. This study discusses subjective and objective values arising from the confusion in the concept of value. It is thought that the verbal forms of value judgement are the source of the confusion arising from the term value. In this context, the study contains important suggestions in terms of the philosophy of value through examples of the use of these verbal forms.

Anahtar Kelimeler

Philosophy of Value, Existence, Subjective Value, Objective Value, Evaluation