İstanbul Tabip Odası Tarihi

Yıl 2011, Lokman Hekim Journal 2011; Supplement, 2 - 3, 01.09.2011

Ayten Arıkan

Öz

Cumhuriyetin ilanından önce (29 Ekim 1923) 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi açılarak hükümet
kurulmuştur. TBMM Hükümetinin 3 Mayıs 1920’de kabul ettiği 3 numaralı kanunla tarihimizde ilk kez bağımsız
bir Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı kurulmuştur.
Cumhuriyetin ilanından sonra da 30 Ekim 1923’te Dr. Refik (Saydam) Sağlık Bakanı olarak göreve başlamış ve
hızla sağlık teşkilatını kurmaya çalışmıştır. Bakanlığa bağlı olarak 554 doktor, 60 eczacı, 40 hemşire, 560 sıhhiye
memuru 136 ebe çalışmaktaydı. Dolayısıyla 8 Kasım 1923’te doktorlara ilk Mecburi Hizmet Kanunu çıkarılmıştır.
Cumhuriyet yönetimi Anadolu’da dengeli bir sağlık örgütlenmesine önem vermekteydi.
11 Nisan 1928 tarih ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanun ile sağlık sisteminin
nasıl düzenleneceği ele alınmıştır. Bu kanunun 14. maddesine göre etıbba odaları kurulması öngörülmüş,
aynı kanunun 18. maddesi veçhile hazırlanan ve bir yıl sonra 6 Mart 1929’da 7739 sayılı kararname ile kabul
edilen bir de Etıbba Odaları Nizamnanesi çıkarılmıştır. Böylece tabip odaları kurulmuştur. Karardaki ilk imza
yine Gazi Mustafa Kemal tarafından atılmış olup Sağlık Bakanı da Dr. Refik (Saydam) idi.
İlk etıbba odası İstanbul’da kurulmuştur. O yıllarda öncelikle Türkiye 9 bölgeye ayrılmıştır. Ancak daha sonraki
yıllarda 23 tabip odası kurulmasına daha sonrada her ilde bir tabip odası kurulmasına karar verilmiştir.
Bu çalışmada ülkemizin sağlık tarihi içinde yer alan etıbba odalarından İstanbul Tabip Odası’nın tarihi (kuruluşundan
günümüze kadar geçirdiği aşamalar gelişmeler ve yaptığı çalışmalar) incelenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İstanbul Tabip Odası, Dr. Refik Saydam, Tarih

History of Istanbul Medical Chamber

Öz

Before the promulgation of the Turkish Republic (29-10-1923), “Grand National Assembly of Turkey” was
founded and government established. The first time in our national history, independent “Ministry of Health
and Social Assistance” was established by the law “# 3” at 3/May/1923.
30th of October 1923, after the announcement of the Turkish Republic, Dr. Refik Saydam was started to work
as Minister of Health and organization of health had been started. There were 554 physicians, 60 pharmacists,
560 medical officers.136 midwives were working for Health ministry.8th of October, 1923 thereby, law
of obligatory duty, was established for physicians. Government of republic gave importance to the organization
of health in Anatolia.
Law “# 1219” at 11 April 1928 had been implemented which is about the rules and regulations of medical
practice and applications. According to his law’s 14th entry, was decided to establish a medical chamber and
18th entry of this same law one year later, at 6th of march, 1929, bylaw “# 7739”, medical chamber regulations
had been accepted. In this way medical chamber was established with the signature of Mustafa Kemal
and the minister of health was Refik Saydam.
The first medical chamber was in İstanbul. At that year Türkiye was divided nine regions and in the further
years 23 medical chamber were founded and later every city has its own chamber.
In this study will be presented the history of İstanbul Medical Chamber, which is one of the many ones in our
country (all the studies, works and studies it has been through since the day of establishments).

Anahtar Kelimeler

İstanbul Medical Chamber, Dr. Refik Saydam, History