Her Yönüyle Çay: “Camelia Sinensis”

Yıl 2013, Lokman Hekim Journal 2013; Supplement, 15 - 15, 01.09.2013

Gizem Aykaç , Mehmet Barlas Uzun , Gülbin Özçelikay

Öz

Çay, özellikle Türkiye’de olmak üzere tüm dünyada en fazla içilen ve içme alışkanlığı gittikçe artan bir
bitki olarak 5000 yıllık bir geçmişe sahiptir.
Bitki yeşil çay ve siyah çay olmak üzere iki çeşit olarak bilinir. Yeşil çay genellikle antioksidan
özelliğinin fazla olması nedeniyle siyah çaya göre daha faydalıdır. Fakat tatları ve kimyevî bileşenleri,
tutuldukları fermantasyon işlemlerine bağlı olarak değişir. Siyah çay, yeşil olarak kesilen yaprakların
oksidasyonu ile yani yapraklar siyahlaşıncaya kadar nemli odalarda, soğukta tutularak elde edilir.
Oksidasyon boyunca polifenol maddelerin (kanser oluşumunu engelleyen maddeler) çoğu, kuvvetli
antioksidanlar ile birleşir ve antikanser özellikleri belli miktarda kaybolur. Bu sebeple yeşil çay, siyah
çaya göre daha kuvvetli polifenoller içerdiğinden biraz daha güçlü bir antioksidandır.
Öncelikle çayın iyi demlenmesi için kireçsiz su ve porselen demlik kullanılması önerilir. Her bir bardak
için ortalama bir çay kaşığı dolusu çay demliğe konulmalıdır. Su kaynatılarak, kaynamış su demlikteki
çay üzerine ilave edilir. Tam lezzetin ortaya çıkabilmesi için en az 5-7 dakika çayın demlenmesi için
beklenilmeli ve daha sonra servis yapılmalıdır. Çay yaprakları midevi, kuvvet verici, idrar artırıcı ve
kabız etkilerine sahiptir.
Bu çalışmada, çayın tıbbı ve geleneksel kullanışlarından örnekler verilmenin yanında sosyal yönü
üzerinde de tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çay

Tea in Every Aspect “Camelia Sinensis”

Öz

Tea is the most driking plant in the whole world and its drinking habit is increasing gradually especially in Turkey. It has 5000 year old history. The plant is known as two different types of green tea and black tea. Green tea is more useful than black tea because of its much antioxidant activity. However its tastes and chemical compounds change depending on fermentation process applied. Black tea is gained by keeping leaves in cold, damp rooms until they get black as a result of oxidation of green leaves. Most of polyphenol substances combine with strong antioxidants during the oxidation and a certain amount of anticancer property is dissappeared. Green tea is stronger than balck tea in terms of antioxidant activity because of that they insert stronger polyphenols. For infuse tea better limeless water and porcelain teapot is recommended. Almost one teaspoonful tea should be put in pot per glass. Boiled water is poured on the tea in the pot. For taste it fully the tea should be kept in the pot at least 5 or 7 minutes. Tea leaf has gastric, roborant, diuretic effect and it causes constipation. In this study it will be discussed the social aspects of tea besides giving some examples about medicinal and traditional uses of it

Anahtar Kelimeler

Tea