Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of the Burnout Level of Health Workers during the Covid-19 Pandemic Period

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 590 - 599, 30.09.2022
https://doi.org/10.31020/mutftd.1094464

Öz

Objective: The aim of the study was to examine the burnout levels of healthcare workers during the pandemic process.
Materials and Methods: The sample group of the study, which was carried out between November 2020 and July 2021, consists of doctors, nurses and various health personnel employed in two state and one private hospitals in different the provinces of İstanbul, Elazığ and Diyarbakır under the Ministry of Health.
A survey-based study was conducted on 440 employees selected according to the Convenience Sampling method. The data obtained by the survey technique were analyzed using the T-test in the analyzes in which two averages were compared in SPSS and Lisrel programs, and ANOVA in the analyzes in which more than two averages were compared. In this context, during the data analysis process, hypothesis tests and validity and reliability measurements were carried out.
Results: In the study, the average of the responses of health workers to the questionnaire questions was found to be at a high burnout level with X=3.20. As a result of the reliability analyzes of this study, the cronbach alpha coefficient was calculated as 0.872. The validity analysisresults were found as RMSEA; 0,090, CFI; 0,97, GFI; 0,95, x2/df = 4,517
Conclusion: According to the results, it was observed that burnout increased as age increased, and burnout decreased as education level increased. Furthermore it has been determined that burnout is higher in shift workers compared to those who do not work in shifts, and the level of burnout increases as the weekly working time increases. It has been observed that the level of burnout is higher in healthcare workers who have had Covid disease. The rate of work accident is higher in workers with high burnout levels, and it has been observed that healthcare workers with chronic diseases have higher burnout levels.

Kaynakça

  • 1. Zhou F, et al. Clinical Course And Risk Factors For Mortality of Adult İnpatients with COVID-19 in Wuhan, China: A Retrospective Cohort Study. The Lancet 2020;395(10229):1054-1062.
  • 2. Van Bavel JJ, et al. Using Social and Behavioural Science to Support COVID-19 Pandemic Response. Nature Human Behaviour 2020;4(5):460-471.
  • 3. Serrao C, et al. Burnout and Depression in Portuguese Healthcare Workers during the Covid-19 Pandemic - The Mediating Role of Psychological Resilience. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021;18(2):636.
  • 4. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Erişim adresi: https://www.osha.gov/healthcare, Erişim tarihi: 25.01.2022.
  • 5. Grover S, et al. Psychological Problems and Burnout Among Medical Professionals of A Tertiary Care Hospital of North India: A Cross-Sectional Study. Indian Journal of Psychiatry 2018;60(2):175.
  • 6. Freudenberger HJ. Staff Burn-Out. Journal Social 1974;30(1):159-165.
  • 7. World Health Organization (WHO). Burn-out an "occupational phenomenon": International Classification of Diseases. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases, Erişim tarihi: 21.01.2022.
  • 8. Maslach C, Jackson SE. The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior 1981;2(2):99–113.
  • 9. İstanbul Tabip Odası. TTB ve TPD Salgın Döneminde Sağlık Çalışanlarının Ruh Sağlığı Anketi. 14 Mayıs 2020. Erişim adresi: https://www.istabip.org.tr/5828-ttb-ve-tpd-salgin-doneminde-saglik-calisanlarinin-ruh-sagligi-anketi.html, Erişim tarihi: 21.02.2022.
  • 10. Lai J, et al. Factors Associated with Mental Health Outcomes among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019. JAMA Network Open 2020;3(3):e203976.
  • 11. Stehman CR, et al. Burnout, Drop Out, Suicide: Physician Loss in Emergency Medicine, Part I. The Western Journal of Emergency Medicine 2019;20(3):485–494.
  • 12. El-Menyar, et al. Characteristics and Predictors of Burnout among Healthcare Professionals: A Cross-Sectional Study in Two Tertiary Hospitals. Postgraduate Medical Journal 2021;97(1151):583-589.
  • 13. Ural A, Kılıç İ. Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık, Ankara; 2011. s:23.
  • 14. European Commission, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion. Occupational Health and Safety Risks in the Healthcare Sector. Luxembourg: 2011. Publications Office of the European Union. Erişim adresi: https://data.europa.eu/doi/10.2767/27263 Erişim tarihi: 20.09.2021
  • 15. Kan A, Akbaş A. Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;1(2):227-237.
  • 16. Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Yayınları, Ankara; 2009.
  • 17. Akgün E. Çatışma Çözümü Eğitiminin Hemşirelerin Çatışma Çözüm Becerisi Yöntemi ve Tükenmişlik Düzeyine Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2006.
  • 18. Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi; 1992;Sep 22;Türkiye. Ankara; 1992.
  • 19. Helvacı I, Turhan M. Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Silifke’de görev yapan sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2013;1(4):58-68.
  • 20. Akbolat M, Işık O. Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2008;(11):229-54.
  • 21. Günüşen N, Üstün B. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;11(4):48-58.
  • 22. Türkmenoğlu B, Sümer H. Sivas İl Merkezi Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017;2(2):24-34.
  • 23. Hoşgör DG, et al. Covıd-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarında Tükenmişlik: İstanbul İli Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 2021;8(2):372-386.
  • 24. Hoşgör H, Yaman M. Tükenmişlik Sendromu Üzerinde Covid-19 Korkusunun Etkisi: Hastane Çalışanları Örneği. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi 2021;2(2):400-417.
  • 25. Oğuzberk M, Aydın A. Ruh Sağlığı Profesyonellerinde Tükenmişlik. Klinik Psikiyatri Dergisi 2008;11(4):167-179.
  • 26. Laschinger HS, Leiter M. TheImpact of Nursing Work Environments on Patient Safety Outcomes: The Mediating Role Of Burnout/Engagement, Journal of Nursing Administration 2006;36:259–267.
  • 27. Siu OL, Phillips DR, Leung T. Safety Climate and Safety Performance among Construction Workers in Hong Kong: The Role of Psychological Strains As Mediators. Accident Analysis &Prevention 2004;36(3):359–366.
  • 28. Özaydın Ö, Güdük Ö. COVID-19 Pandemi Sürecinde Sağlık Çalışanlarının Yaşadıkları Mental Sorunlar. Yüksek İhtisas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2021;2(83)-90.

Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 590 - 599, 30.09.2022
https://doi.org/10.31020/mutftd.1094464

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı, pandemi sürecinde sağlık sektöründeki çalışanların tükenmişlik düzeylerinin incelenmesidir.
Yöntem: Kasım 2020 ile Temmuz 2021 tarihleri arasında yapılan çalışmanın örneklem grubunu Sağlık Bakanlığı’nın bünyesindeki İstanbul, Elazığ ve Diyarbakır illerinde bulunan iki devlet hastanesi ile bir özel hastanede istihdam eden doktor, hemşire ve çeşitli sağlık personelleri oluşturmaktadır. Kolayda Örnekleme yöntemine göre seçilen 440 çalışan üzerinde ankete dayalı bir araştırma yürütülmüştür. Anket tekniği ile elde edilen veriler SPSS ve Lisrel programlarında iki ortalamanın karşılaştırıldığı analizlerde T-testi, ikiden fazla ortalamanın karşılaştırıldığı analizlerde ise ANOVA kullanılarak incelenmiştir. Bu bağlamda yapılan veri analizi sürecinde hipotez testleri ile geçerlilik ve güvenirlik ölçümleri gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Yapılan çalışmada, sağlık çalışanlarının anket sorularına verdikleri cevap ortalamaları X ̅=3,20 ile yüksek tükenmişlik düzeyinde çıkmıştır. Çalışma kapsamında yapılmış olan güvenirlik analizleri ile Cronbach alfa katsayısı (güvenirlik değeri) 0,872 ile yüksek düzeyde tespit edilmiştir. Geçerlilik analizi sonucunda RMSEA; 0,090, CFI; 0,97, GFI; 0,95, x2/df = 4,517 olarak bulunmuştur.
Sonuç: Elde edilen bulgulara göre yaş arttıkça tükenmişliğin arttığı, eğitim seviyesi arttıkça tükenmişliğin azaldığı görülmüştür. Vardiyalı çalışanlarda tükenmişliğin vardiyalı çalışmayanlara kıyasla daha yüksek olduğu ve haftalık çalışma süresi artıkça tükenmişlik düzeyinin de arttığı saptanmıştır. Covid-19 geçiren sağlık çalışanlarında tükenmişlik düzeyinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Tükenmişlik düzeyleri yüksek olan çalışanların ise iş kazası geçirme oranının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca kronik rahatsızlıkları olan sağlık çalışanlarının tükenmişliklerinin daha yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır.

Kaynakça

  • 1. Zhou F, et al. Clinical Course And Risk Factors For Mortality of Adult İnpatients with COVID-19 in Wuhan, China: A Retrospective Cohort Study. The Lancet 2020;395(10229):1054-1062.
  • 2. Van Bavel JJ, et al. Using Social and Behavioural Science to Support COVID-19 Pandemic Response. Nature Human Behaviour 2020;4(5):460-471.
  • 3. Serrao C, et al. Burnout and Depression in Portuguese Healthcare Workers during the Covid-19 Pandemic - The Mediating Role of Psychological Resilience. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021;18(2):636.
  • 4. Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Erişim adresi: https://www.osha.gov/healthcare, Erişim tarihi: 25.01.2022.
  • 5. Grover S, et al. Psychological Problems and Burnout Among Medical Professionals of A Tertiary Care Hospital of North India: A Cross-Sectional Study. Indian Journal of Psychiatry 2018;60(2):175.
  • 6. Freudenberger HJ. Staff Burn-Out. Journal Social 1974;30(1):159-165.
  • 7. World Health Organization (WHO). Burn-out an "occupational phenomenon": International Classification of Diseases. Erişim adresi: https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-an-occupational-phenomenon-international-classification-of-diseases, Erişim tarihi: 21.01.2022.
  • 8. Maslach C, Jackson SE. The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Organizational Behavior 1981;2(2):99–113.
  • 9. İstanbul Tabip Odası. TTB ve TPD Salgın Döneminde Sağlık Çalışanlarının Ruh Sağlığı Anketi. 14 Mayıs 2020. Erişim adresi: https://www.istabip.org.tr/5828-ttb-ve-tpd-salgin-doneminde-saglik-calisanlarinin-ruh-sagligi-anketi.html, Erişim tarihi: 21.02.2022.
  • 10. Lai J, et al. Factors Associated with Mental Health Outcomes among Health Care Workers Exposed to Coronavirus Disease 2019. JAMA Network Open 2020;3(3):e203976.
  • 11. Stehman CR, et al. Burnout, Drop Out, Suicide: Physician Loss in Emergency Medicine, Part I. The Western Journal of Emergency Medicine 2019;20(3):485–494.
  • 12. El-Menyar, et al. Characteristics and Predictors of Burnout among Healthcare Professionals: A Cross-Sectional Study in Two Tertiary Hospitals. Postgraduate Medical Journal 2021;97(1151):583-589.
  • 13. Ural A, Kılıç İ. Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık, Ankara; 2011. s:23.
  • 14. European Commission, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion. Occupational Health and Safety Risks in the Healthcare Sector. Luxembourg: 2011. Publications Office of the European Union. Erişim adresi: https://data.europa.eu/doi/10.2767/27263 Erişim tarihi: 20.09.2021
  • 15. Kan A, Akbaş A. Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2005;1(2):227-237.
  • 16. Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Yayınları, Ankara; 2009.
  • 17. Akgün E. Çatışma Çözümü Eğitiminin Hemşirelerin Çatışma Çözüm Becerisi Yöntemi ve Tükenmişlik Düzeyine Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2006.
  • 18. Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi; 1992;Sep 22;Türkiye. Ankara; 1992.
  • 19. Helvacı I, Turhan M. Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Silifke’de görev yapan sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2013;1(4):58-68.
  • 20. Akbolat M, Işık O. Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Bir kamu hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2008;(11):229-54.
  • 21. Günüşen N, Üstün B. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;11(4):48-58.
  • 22. Türkmenoğlu B, Sümer H. Sivas İl Merkezi Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017;2(2):24-34.
  • 23. Hoşgör DG, et al. Covıd-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarında Tükenmişlik: İstanbul İli Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 2021;8(2):372-386.
  • 24. Hoşgör H, Yaman M. Tükenmişlik Sendromu Üzerinde Covid-19 Korkusunun Etkisi: Hastane Çalışanları Örneği. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi 2021;2(2):400-417.
  • 25. Oğuzberk M, Aydın A. Ruh Sağlığı Profesyonellerinde Tükenmişlik. Klinik Psikiyatri Dergisi 2008;11(4):167-179.
  • 26. Laschinger HS, Leiter M. TheImpact of Nursing Work Environments on Patient Safety Outcomes: The Mediating Role Of Burnout/Engagement, Journal of Nursing Administration 2006;36:259–267.
  • 27. Siu OL, Phillips DR, Leung T. Safety Climate and Safety Performance among Construction Workers in Hong Kong: The Role of Psychological Strains As Mediators. Accident Analysis &Prevention 2004;36(3):359–366.
  • 28. Özaydın Ö, Güdük Ö. COVID-19 Pandemi Sürecinde Sağlık Çalışanlarının Yaşadıkları Mental Sorunlar. Yüksek İhtisas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2021;2(83)-90.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Emra Özkahraman 0000-0001-8584-7347

Müge Ensari 0000-0002-4785-5503

Mustafa Yağımlı 0000-0003-4113-8308

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2022
Gönderilme Tarihi 28 Mart 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 12 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Özkahraman, E., Ensari, M., & Yağımlı, M. (2022). Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, 12(3), 590-599. https://doi.org/10.31020/mutftd.1094464
AMA Özkahraman E, Ensari M, Yağımlı M. Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. Eylül 2022;12(3):590-599. doi:10.31020/mutftd.1094464
Chicago Özkahraman, Emra, Müge Ensari, ve Mustafa Yağımlı. “Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 12, sy. 3 (Eylül 2022): 590-99. https://doi.org/10.31020/mutftd.1094464.
EndNote Özkahraman E, Ensari M, Yağımlı M (01 Eylül 2022) Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 12 3 590–599.
IEEE E. Özkahraman, M. Ensari, ve M. Yağımlı, “Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi”, Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 12, sy. 3, ss. 590–599, 2022, doi: 10.31020/mutftd.1094464.
ISNAD Özkahraman, Emra vd. “Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 12/3 (Eylül 2022), 590-599. https://doi.org/10.31020/mutftd.1094464.
JAMA Özkahraman E, Ensari M, Yağımlı M. Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2022;12:590–599.
MLA Özkahraman, Emra vd. “Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi, c. 12, sy. 3, 2022, ss. 590-9, doi:10.31020/mutftd.1094464.
Vancouver Özkahraman E, Ensari M, Yağımlı M. Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2022;12(3):590-9.
Creative Commons Lisansı
                                                                            Bu Dergi Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin süreli bilimsel yayınıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.  Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir 

Kapak 

Ayşegül Tuğuz

İlter Uzel’inDioskorides ve Öğrencisi adlı eserinden 

Adres

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik  Anabilim Dalı Çiftlikköy Kampüsü

Yenişehir/ Mersin