Proposal Of Conservation Approach In Traditional Housing Areas: Traditional Tokat Houses

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 283 - 308, 31.12.2019

Dilara Gökçen Akçay Paç Demet Ulusoy Binan

https://doi.org/10.26835/my.620287

Öz

The
fact that historical cities, which are important parts of cultural heritage,
have witnessed various periods throughout the history has made these cities
important settlement centres. With its historical and cultural diversity, the
city of Tokat has managed to conserve its original identity. Monumental
buildings and examples of civil architecture in Tokat form the most fundamental
cultural core of the city within the diversity of different periods. A sampling have been  made towards a 
conservation approach over a street consisting of traditional house
fabric of the city in the context of identified conservation problems and
values through the evaluation of detailed documentation and analysis works for
traditional Tokat Houses. A holistic evaluation, conservation and management
approach could not be developed at city scale. The conservation approach only
included make-up applications in front facades of the houses under the disguise
of rehabilitation, without defining priority areas for conservation in terms of
durability and values of the houses through the use of detailed inventory,
evaluation and analysis. Located
in the traditional house fabric of Tokat city; Halit Sokak, Bey Sokak and
Beyhamam Sokak examined in this study, Halit Sokak in the pilot study carried
out in the deficiencies of conservation, conservation problems and reasons are
examined; recommendations have been developed for a conservation understanding
in the context of priorities in conservation.

Anahtar Kelimeler

Tokat Houses, Civil Architecture, Street Rehabilitation, Conservation

Geleneksel Konut Dokusunun Korunmasına Yönelik Yaklaşım Önerisi: Geleneksel Tokat Evleri Halit Sokak, Bey Sokak, Beyhamam Sokak

Öz

Kültürel
mirasın somut ve somut olmayan değerlerini kapsayan tarihi kentlerin geçmişten
günümüze pek çok döneme tanıklık etmeleri ve bu dönemlere ait izler taşımaları
onları önemli kılar. Tokat kenti tarihsel ve kültürel devamlılığı doğrultusunda
kendi özgün kimliğini koruyabilmiş kentlerimizdendir. Kentte günümüze ulaşan anıtsal
yapılar ve sivil mimarlık örnekleri farklı dönemlerin bütünselliği içinde
kentin en temel kültürel çekirdeğini oluşturmaktadır. Geleneksel Tokat evleri
için ayrıntılı belgeleme ve çözümleme çalışmalarının değerlendirilmesi ile
belirlenen mimari özellikleri, koruma sorunları ve değerleri bağlamında kentin
geleneksel konut dokusunun yer aldığı bir sokak üzerinden koruma yaklaşımına
yönelik örnekleme yapılmıştır. Tokat kenti için kentsel ölçekte koruma amaçlı değerlendirme,
koruma ve yönetim yaklaşımı geliştirilememiş olduğu yalnızca sokak ölçeğinde ön
cephelerin onarımlarının yapıldığı bir koruma uygulama yaklaşımının
gerçekleştiği tespit edilmiştir. Tokat kenti geleneksel konut dokusunda yer
alan; Halit Sokak, Bey Sokak ve Beyhamam Sokak üzerinden irdelenen çalışmada
Halit Sokak özelinde yapılan pilot çalışma ile korumadaki eksiklikler, koruma
sorunları ve sebepleri incelenerek; korumada öncelikler bağlamında bir koruma
anlayışı için öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tokat Evleri, Sivil Mimari, sokak sağlıklaştırma, koruma

Kaynakça

• Açıkel, Ali, “Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Elazığ 2004, 14(2): 331-359
• Anonim, “Tokat”, Yurt Ansiklopedisi, Cilt X, Anadolu Yayıncılık, İstanbul 1984, ss.7085Andreasyan, Hırand, “Eremya Çelebi’nin Yangınlar Tarihi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, İstanbul 1974, 27: ss.59-84/61
• Aksulu, Işık, “Kaybolan Bir Mirasın Ardından Tokat Kenti Ve Koruma Sorunları” , Osmanlı Mimarlığının 7. yy Uluslarüstü Bir Miras”, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, Tunç Matbaacılık, İstanbul 1999, ss. 343
• Aktüre, Sevgi, “19. Yüzyıl Sonunda Anadolu Kenti Mekânsal Yapı Çözümlemesi”, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, Ankara 1978, ss.44/144-145/159
• Akyüz, Abdurrahman; Yetişkin, Güven; İçen, Saliha; Teksarı, Yahya, “Tokat Merkez Ve İlçeleri Taşınmaz Kültür Ve Tabiat Varlıkları Envanteri”, Tokat Valiliği Yayını, Tokat 2010, ss:1-492
• Arslanyan, Agop, “Adım Agop Memleketim Tokat”, Aras Yayıncılık, İstanbul 2012, ss.88/59-61
• Binan Ulusoy, Demet, “Güzelyurt Örneğinde Kapadokya Bölgesi Yığma Taş Konut Mimarisinin Korunması İçin Bir Yöntem Araştırması”, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayını, Id No :75256, İstanbul 1994, ss.237-239
• Binan Ulusoy, Demet, “Türkiye’de Çok Katmanlı Yerleşimlerde Tanımlama-Koruma Yaklaşımı Ve Öneriler: Bergama Örneği”, Tasarım+Kuram Dergisi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fak. Yay., Issn: 13022636, İstanbul 2013, ss.9(16): 1-26
• Canik, Baki, “Tokat’ın Depremselliği Ve Tarihte Geçirdiği Depremler”, Türk Tarihinde Ve Kültüründe Tokat Sempozyumu, Türkiye: Gelişim Matbaası, Ankara 1986, ss.245
• Cinlioğlu, Halis Turgut, “Osmanlılar Zamanında Tokat”, 4. Cilt, Barış Matbaası, Tokat 1973, ss. 38/52/60
• Çal, Halit., “Tokat Evleri”, I. Baskı, Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988, ss.30/32Çavdar, Necati, “XIX Yüzyıl Ortalarında Tokat’ta Katolik Ermeniler: Demografi-Ekonomi”, Yeni Türkiye, İstanbul 2014, ss.1(60): 457Kuntay, Orhan, “Tokat Kentinin Tarihsel Gelişmesi Ve İmar Planı Çalışmalarına Yardımcı Bir Araştırma”, Ktü-İnşaat Mimarlık Fakültesi Kent Ve Bölge Araştırmaları Enstitüsü Yayını, Trabzon 1982, ss.10-11
• Ünver, Hasan, “Sokak Sağlıklaştırmanın Tanımsal Olarak İrdelenmesi”, Düzce Üniversitesi Bilim Ve Teknoloji Dergisi, Sayı 5, Düzce 2017, ss.97-98
• Yavi, Ersal, “Tokat”, Güzel Sanatlar Matbaası A.Ş., İstanbul 1986, ss.99/101