THE EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN TENDENCY OF VIOLENCE AND GENDER ROLES ATTITUDES AMONG THE UNIVERSITY STUDENTS

Yıl 2013, , 21 - 43, 01.02.2013

Semanur Kodan Çetinkaya

https://doi.org/10.7816/nesne-01-02-02

Öz

ABSTRACT In this study, the relationship between violence tendency and gender role attitudes among the university studens was examined The participants in this study included 300 students from university in Atatürk, Turkey. Data were collected by “Individual Knowledge Form”, “Violence Tendency Scale” and “Gender Roles Attitudes Scale. These analyses are made on the data obtained from the study; the frequency, percentage, t-test for independent groups, Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U. Result of the study indicated that a significant difference is found between the tendency of violence based on gender, exposure to domestic violence and witnessing domestic violence and a significant difference is found between the attitudes towards gender roles based on gender, in the family of the average monthly income, education level of their mother’s and witnessing domestic violence. Keywords: Tendency, Violence, Gender roles attitudes, university students

Anahtar Kelimeler

Tendency to violence, gender roles attitudes, university students

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ŞİDDET EĞİLİMLERİNİN VE TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Öz

ÖZET Bu araştırma üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerini ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarını çeşitli değişkenler açısından incelemek amacıyla yapılmıştır. Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimleri ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları cinsiyet, ailenin ortalama aylık gelir durumu, anne-baba eğitim düzeyleri,aileden algılanan sosyal destek düzeyi, aile içi şiddete maruz kalma ve aile içi şiddete şahit olma durumu gibi çeşitli değişkenler açısından ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemini Atatürk üniversitesinde coğrafya, felsefe grubu, fen bilgisi, fransızca, Türkçe öğretmenliği ve rehberlik ve psikolojik danışmanlık anabilim dallarında öğrenim gören 300 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Örneklemi oluşturan üniversite öğrencilerine “Kişisel Bilgi Formu”, “Şiddet Eğilim Ölçeği (ŞEÖ)” ve “Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutum Ölçeği (TCRTÖ)” uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler üzerinde frekans, yüzde, bağımsız gruplar için t testi, Kruskal-Wallis ve Mann Whitney U analizi yapılmıştır. Araştırma bulguları sonucunda şiddet eğilimi ile toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlar arasında ters yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Cinsiyet, aileden algılanan sosyal destek, aile içi şiddete maruz kalma ve aile içi şiddete şahit olma durumuna göre şiddet eğilimi; cinsiyet, ailenin ortalama aylık geliri, anne eğitim durumu, aile içi şiddete şahit olma durumuna göre toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutum puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılaşma bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Şiddet eğilimi, toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutum, üniversite öğrencileri

Anahtar Kelimeler

Şiddet eğilimi, toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutum, üniversite öğrencileri

Kaynakça

• Agacinski, S. (1998) Cinsiyetler siyaseti. (Çev. İ. Yerguz). Ankara: Dost Kitabı Yayınları.
• Akın, A. ve Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri [Concept of gender and its effects on health], Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Eki, 25(4), 73-82.
• Aksoy, N. (2006).T.C. Başbakanlık kadının statüsü genel müdürlüğü. Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ve kadının statüsü genel müdürlüğünün rolü. Kadın statüsü uzmanlığı tezi. Ankara. www.ksgm.gov.tr.
• Akyüz, B. (2011). 1965-1970 dönemi türk sinemasnda toplumsal cinsiyet, bedensellik ve dans temsiliyetleri. Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altınay, A.G. ve Arat, Y. (2008). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. İstanbul: Punto Baskı Çözümler.
• Archer, J. ve Parker, S. (1994). “Social Representations of Aggression in Children”. Aggressive Behavior, 20, 101–114.
• Ayan, S. (2007). Aile içinde şiddete uğrayan çocukların saldırganlık eğilimleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8, 206-214.
• Baykal, S. (1991). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet rolleri ile ilgili kalıp yargılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 1(2), 66-75.
• Bhasin, K. (1997). Gender workshops with men: Experiences and reflections. Gender and Development, 5(2), 55-61. http://www.jstor.org/stable/4030440.
• Burger, J.M. (2006). Kişilik. (Çev. İ.D. Erguvan Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları
• Burt, K. ve Scott, J. (2002). Parent and adolescent gender role attitudes in 1990’s Great Britain. Sex Roles, 46(7/8), 239-245.
• Campbell, A. (2006). Sex differences in direct aggression: What are the psychological mediators? Aggression and Violent Behavior, 11(3), 237-264.
• Çetinkaya, K. ve Kodan, S. (2012). Ahiska Turks in Philadelphia: Keeping Cultural Identity and Religion in a Multicultural Environment. International Journal of Social and Human Sciences,(6), 398-403.
• Dedeoğlu, M., Yayla, D., ve Karaşahin, M. (2008). Öğrencilerin Şiddet Algısı. TC Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Dedeoğlu, S. (2009). Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye’de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim Dergisi, 86, 139-170.
• Demircioğlu, N. S. (2000). Boşanmanın, çalışan kadının statüsü ve cinsiyet rolü üzerine etkisi. Doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Dişsiz, M. ve Şahin-Hotun, N. (2008). Evrensel Bir Kadın Sağlığı Sorunu: Kadına Yönelik Şiddet. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 1(1), 51-58.
• Dökmen, Ü. (2012). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Efe, Ş. Y., ve Ayaz, S. (2010). Kadına yönelik aile içi şiddet ve kadınların aile içi şiddete bakışı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 23-29.
• Eke-Çoşan, D. (2006). İki grup kadın arasındaki toplumsal cinsiyet rollerinin algısında değişme: Ankara’da bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gökkaya-Bilican, V. (2011). Kadına yönelik ekonomik şiddet: sivas ili (cumhuriyet üniversitesi) örneği economic violence towards women: sample of sivas (cumhuriyet university). Journal of World of Turks, 3(3), 129-145.
• Güler, N., Tel, H. ve Tuncay-Özkan, F. O. (2005). Kadının aile içinde yaşanan şiddete bakışı [the view of womans’ to the violence experienced within the family]. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 27 (2), 51–56. http://www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/1104.pdf adresinden 22.09.2013 tarihinde erişilmiştir.
• Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları.
• Harris, M. B.(1992). “Sex, Race, and Experiences of Aggression”. Aggressive Behavior, 18, 201-217.
• Halıcı, Ç. (2007). Gazete Haberlerinde Kadına Yönelik Şiddet: Posta Ve Takvim Gazetelerinde Kadına Yönelik Şiddet Haberleri Üzerine Bir Araştırma. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kadılar, E. (2011). Üç kuşak kadının cinsiyet rolleri: Ankara örneği. Yüksek lisans tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, Adana.
• Kahraman, H. (2000). Aile yaşamlarında şiddet olan ergenlerin ana- babalarıyla olan ilişkilerini ve kendilerini değerlendirmeleri. [Abstracts]. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demirhan, M. (2002). Kendi açma düzeyleri farklı genel lise öğrencilerinin bazı değişkenler açıdan saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. [Abstracts]. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eşkişehir.
• Kaplan, B. (2012). Ergenlerde bağlanma ve saldırganlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Khalid, R. ve Hanon Frieze, I. (2004). Measuring perceptions of gender roles: the IAWS for Pakistanis and U.S. immigrant populations. Sex Roles, 51(5/6), 293-300.
• Kimberly A. ve Mahaffy, K., The Gendering Of Adolescents’ Childbearing And Educational Plans: Reciprocal Effects And The İnfluence Of Social Context. Sex Roles, 2002; 46 (11/12), 403-417.
• Kocacık, F. ve Çağlayandereli, M. (2009). Ailede kadına yönelik şiddet: Denizli ili örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 25-43.
• Kocacık, F. ve Doğan, O. (2006). Domestic violence aganist women in Sivas, Turkey: Survey study. Croat Med J, 47, 742-749.
• Kodan, S. (2013). Evli bireylerin evlilik kalitesi toplumsal cinsiyet rollerine ilişkintutumları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Eğitim Bilimleri Ensitütüsü, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Krug, E. G., Mercy, J. A., Dahlberg, L. L. ve Zwi, A. B. (2002). The world report on violence and health. The Lancet, 360, 1083-88.
• Kulik, L. (1995). The impact of ethnic origin and gender on perceptions of gender roles: the Israeli experience. Journal of Social Behaviour and Personality, 10(6), 199-214.
• Kulik, L. (1999). Gendered personality disposition and gender role attitudes among Israeli students. The Journal of Social Psychology, 139(6), 736-747. http://dx.doi.org/10.1080/00224549909598253 tarihinde erişilmiştir. adresinden 18.06.2012
• Ören, N. ve Gençdoğan, B. (2007). Lise öğrencilerinin depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 85-92.
• Özgür, G., Yörükoğlu, G., ve Baysan-Arabacı, L. B. (2011). Lise Öğrencilerinin Şiddet Algıları, Şiddet Eğilim Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Journal of Psychiatric Nursing, 2(2), 53-60.
• Parashar, S., Dhar, S. ve Dhar, U. (2004). Perceptions of values: A study of future professionals, Journal http://jhv.sagepub.com/content/10/2/143. doi: 10.1177/097168580401000207 Human adresinden 30.10.2013 tarihinde erişilmiştir. Values, 10(2), 143-152.
• Naçar, M., Baykan, Z., Poyrazoğlu, S. ve Çetinkaya, F. (2009). Domestic Violence against Women in Two Primary Health Care Centers in Kayseri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(2), 131-138.
• O’Sullivan, S. (2012). ‘ All changed, changed alterly ? Gender roles attitudes and the feminisation of the Irish labour force. Women's Studies International Forum, 35, 223–232.
• Sarıbıyık, M. (2012). Malatya merkez sağlık ocaklarında çalışan hekim, hemşire ve ebelerin şiddet deneyimleri ve kadına yönelik şiddetle ilgili tutum ve davranış düzeyleri. Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Stewart, T. L., Knippenberg, M., Lippman, M. W., Hermsen, B., Joly, J. ve Harris, K. R. (2004). The influence of attitudes toward women on the relative individuation of women and men in the Netherlands. Psychology of Women Quarterly, 28, 240-245.
• Şahan, M. (2007). Lise öğrencilerinde saldırganlığı yordayan bazı değişkenlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tarhan, N. (2011). Evlilik Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Taslem, D. ve Catherine, M. L. (1995). Gender role identity and perceptions of Ismaili müslim men and women. The Journal of Social Psychology, 135, 215-223.
• Turgut, M. (2010). Türkiye’de Aile Değerleri Araştırması. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Türkiye’de Aile Değerleri Araştırması Projesi.
• Üner, S. (2008). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi.
• Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu, S., Eroğlu, K. ve Taşkın, L. (2007). Kafkas üniversiesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 26-38.
• Wilde, A. ve Diekmen, A. B. (2005). Cross-cultural similarities and differences in dynamic stereotypes: a comparison between Germany and the United Satates. Psychology of Women Quarterly, 29, 188-196.
• Yakut, S. (2012). Lise öğrencilerinde dindarlık ve şiddet eğilimi ilişkisi. Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Yorohan, R. (2011). The relationship between exposure to violence, acceptance of violence and engagement in violence: A study of Turkish Adolescence. Yüksek lisans tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütü, İstanbul.
• Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zeyneloğlu, S. ve Terzioğlu, F. (2011). Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 40: 409-420.