İBN ARABİ’DE TASAVVUFİ TECRÜBENİN EPİSTEMOLOJİK MAHİYETİNE DAİR

Yıl 2010, Cilt: 29 Sayı: 29, 115 - 127, 01.06.2010

Emin Çelebi

Öz

Anahtar Kelimeler

-

İBN ARABİ’DE TASAVVUFİ TECRÜBENİN EPİSTEMOLOJİK MAHİYETİNE DAİR

Öz

Her dini anlayış veya öğretide benzerlikler olduğu kadar farklılıklar da
vardır. Bir düşünce sistemi bize göre asıl orijinalliğini, kendi özel bağlamı ve
dinamiklerinde bulur. Bu çerçevede İslam dini içerisinde vücut bulan mistik
cereyanları ve düşünürleri ait oldukları bağlam içerisinde ele almanın ve özgül
terminolojileri ile bahse konu etmenin, doğru saptamalar yapabilme açısından
önemli olduğu kanısındayız. Bu temel düşünceden hareketle bu çalışmamızda İbn
Arabi’nin sistemini oluştururken dayandığı duyu ötesi biliş alanını ifade eden
epistemolojik kaynaklardan mükaşefe/müşahede, rüya/hayal ve kalp kavramlarının
mahiyetini, aralarında nasıl bir münasebet olduğunu “tasavvufî tecrübe” kapsamı
içerisinde irdelemeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

İbn Arabi, tasavvufi tecrübe, kalp, hayal, mükaşefe

Kaynakça

• Afifi, Ebu’l A’la (1992). Tasavvuf İslam’da Manevi Devrim. Çev. H. İbrahim Kaçar, Murat Sülün. İstanbul: Risale Yayınları.
• Afifi, Ebu’l Alâ (1980). Ta’likat Ala’l– Fusûs. Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabi.
• Akarsu, Bedia (1998). Çağdaş Felsefe, Kant’tan Günümüze Felsefe Akım- ları. İstanbul: İnkılap Yay.
• Aydın, Mehmet (1994). Din Felsefesi. İstanbul: Selçuk Yayınları.
• Buchman, David, “Structuralism Reconsidered: Ibn al-‘Arabi and Cultural Variation in Muslim Societies”, The Muslim World, (94), 136.
• Chittick, William (2002). Tasavvuf Kısa Bir Giriş. Çev. Turan Koç. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Chittick, William C. (1989). The Sûfi Path of Knowledge: Ibn al-‘Arabi’s Metaphysics of Imagination. Albany: State University of New York Press.
• Cuvillier, Armand (1995). Felsefe Yazarlarından Seçilmiş Metinler. Çev. Mukadder Yakupoğlu, Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
• Cürcani, Seyyid Şerif (1997). Kitabu’t-Tarifat, Çev: Arif Erkan, İstanbul: Ba- har Yayınları.
• Çakmaklıoğlu, Mustafa, Muhyiddin İbnü’l Arabi’ye Göre Dil- Hakikat İlişkisi, Marifetin İfadesi Sorunu, (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara Üniv. Sosyal Bilimler Enst. Temel İslam Bilimleri ABD, Ankara, 2005.
• Erdem, Hüsameddin (1999). Bazı Felsefe Meseleleri. Konya: Hü-Er Yayın- ları.
• Güngör, Erol (1993). İslam Tasavvufunun Meseleleri. İstanbul: Ötüken Ya- yınları.
• Halligan, Fredrica R. (2001). “The Creative Imagination of The Sûfi Mystic, Ibn ’Arabi”, Journal of Religion and Health, Vol. 40, No.2. Summer, 276.
• Izutsu, Toshihiko (1998). İbn Arabî’nin Fusûs’undaki Anahtar Kavramlar. Çev: A.Yüksel Özemre, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Izutsu, Toshihiko (2003). Tao-culuk’daki Anahtar Kavramlar, Ibn Arabi ile Lao-Tzu ve Çung-Tzu’nun Mukayesesi. Çev: Ahmet Yüksel Özemre, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• ----------, (2002). İslam Mistik Düşüncesi Üzerine Makaleler. Çev. Ramazan Ertürk. İstanbul: Anka Yayınları
• İbn Arabi, Muhyiddin (1998). Futûhatu Mekkiyye. Beyrut: Daru’l-İhyai Turasil Arabi.
• İbn Arabi, Muhyiddin (1971). Tuhfetü’s- Sefere. Çev: Abdulkadir Akçiçek. İstanbul: Rahmet Yayınları.
• İbn Arabî, Muhyiddin (1980). Fusûsu’l-Hikem. Beyrut: Daru’l- Kitabil Ara- bi.
• İbn Arabî, Şeceretü’l Kevn (1986). Çev. Abdulkadir Akçiçek. İstanbul: Ba- har Yayınları.
• Kara, Mustafa (1995). Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi. İstanbul: Dergah Yayın- ları.
• Al- Massri, Angelika (2000). Imagination And The Qur’an in The Theology of Oneness of Being. Leiden: Koninklijke Brill NV.
• Muzaffer-ud-din Nadvi, Syed M. A. (1960). Muslim Thought and Its Source. Lahore: Ashraf Press.
• Platon (1973). Birinci Alkibiades. Çev. İrfan Şahinbaş. İstanbul: Hürriyet Yayınları.
• Qadir, C. A. (1988). Philosophy and Science in The Islamic World, New York: Croom Held.
• Uluç, Tahir, İbn Arabi’de Mistik Sembolizm, (Basılmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enst. Felsefe ve Din Bilimleri ABD, Konya, 2005.
• Uludağ, Süleyman (1995). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Marifet Yayınları.
• İBN ARABİ’DE TASAVVUFİ TECRÜBENİN EPİSTEMOLOJİK MAHİYETİNE DAİR
• Anahtar Kelimeler: İbn Arabi, tasavvufi tecrübe, kalp, hayal, mükaşefe
• ON EPISTEMOLOGICAL ESSENCE OF IBN ‘ARABI’S EXPERIENCE OF TASAWWUF
• Key Words: İbn ‘Arabi, experience of tasawwuf, Heart (qalb), imagination/vision (ru'yâ/khayâl), manifestation (kashf)