HADİS RİVAYET GELENEĞİ VE TEFSİR -Sahîhu’l-Buhârî’nin Kitâbu’t-tefsîr’i Örneği-

Yıl 2010, Cilt: 29 Sayı: 29, 249 - 282, 01.06.2010

Zişan Türcan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

HADİS RİVAYET GELENEĞİ VE TEFSİR -Sahîhu’l-Buhârî’nin Kitâbu’t-tefsîr’i Örneği-

Öz

Anahtar Kelimeler

Kitâbu’t-tefsîr, Sahîhu’l-Buhârî, Klasik tefsir geleneği, Tefsir.

Kaynakça

• Aydın, Muhammed, “‘Rivayet Tefsiri’ Kavramı ve Kur’an’ın Kur’an İle Tefsiri: Eleştirel Yaklaşım”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, Sayı: 20 (2009/2).
• Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed, Umdetu’l-kârî şerhu sahîhi’l-Buhârî, I- XXV, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1421/2001.
• Bâcî, Süleyman b. Halef Ebû’l-Velîd, et-Ta'dîl ve't-tecrîh li men harrece lehu'l-Buhârî fî'l-câmi'i's-sahîh, Riyâd, Dâru'l-livâ, 1987.
• Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali b. Musa Ebû Bekr, es-Sünenü’l-kübrâ, tahk.: Muhammed Abdulkâdir Atâ, Mektebetu dâri’l-bâz, I-X, Mekke, 1994.
• _______, Şuabu’l-İman, tahk.: Muhammed es-Sa’îd, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1410.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîh, I-VI, Dâru İbn Kesîr, Beyrut, 1407/1987.
• _______, et-Târihu'l-kebîr, tahk.: es-Seyyid Hâşim en-Nedvî, I-VIII, Dâru’l- fikr, ts.
• Ebû Ubeyde Ma’mer b. el-Müsennâ, Mecâzu’l-Kur’an, tahk.: M. Fuad Sez- gin, Mektebetu’l-hâncî, Kahire, ts.
• Ebû Ya’lâ, Ahmed b. Aliyyü'l-Mevsılî, Müsned, tahk.: Hüseyin Selim Esed, Dâru’l-me’mûn li’t-türâs, I-XIII, Dımeşk, 1404/1984.
• Erul, Bünyamin, “İlk Dönem Kur’an Okumaları”, VII. Kur’an Sempozyumu, Fecir Yayınevi, Ankara, 2005.
• Ferrâ, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd, Me’âni’l-Kur’ân, tahk.: Ahmed Yusûf Necâtî, Muhammed Ali en-Neccâr, I-III, Dâru’s-surûr, Beyrut, ts.
• Hâkim, Muhammed b. Abdillah Ebû Abdillah, el-Müstedrek alâ’s-sahîhayn, (Zehebî’nin Telhis’teki ta’likleri ile birlikte) tahk.: Mustafa Abdulkâdir Atâ, Dâru’l- kütübi’l-ilmiyye, I-IV, Beyrut, 1411/1990.
• Hatîb, Ahmed b. Ali Ebû Bekr el-Bağdâdî, Târîhu Bağdâd, Dâru’l-kütübi’l- ilmiyye, I-XIV, Beyrut, ts.
• ________, el-Câmî’ li ahlâki’r-râvî ve adâbi’s-sâmî, tahk.: Mahmud et- Tahhân, Mektebetu’l-maârif, Riyad, 1983.
• İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahman, Tefsîr, tahk.: Es’ad Mu- hammed et-Tayyib, I-X, el-Mektebetu’l-asriyye, ts.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed, el-Musannef fî’l-ahâdîsi ve’l-âsâr, thk. Kemal Yusuf el-Hût, I-VII, Mektebetu’r-ruşd, Riyad, 1409.
• İbn Hacer, Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali, Hedyu's-sârî, Beyrut, 1379.
• ________, Fethu’l-bârî şerhu sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l-ma’rife, I-XIII, Beyrut, 1379.
• _________, Tağlîku’t-ta’lîk alâ sahîhi’l-Buhârî, tahk.: Sa’îd Abdurrahman Musa, el-Mektebetu’l-islâmî, I-V, Beyrut, 1405.
• _________, Takrîbu’t-tehzîb, tahk.: Muhammed Avvâme, Dâru’r-reşîd, Su- riye, 1406/1986.
• __________, Tehzîbu’t-tehzîb, I-XIV, Dâru’l-fikr, Beyrut, 1404/1984.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibbân b. Ahmed Ebû Hâtim, Sahîhu İbn Hibban bi tertîbi İbn Belebân, tahk.: Şuayb Arnaûd, Müessesetü’r-risâle, I-XVIII, Beyrût, 1414/1993.
• İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer, Tefsîru’l-Kur’ânî’l-azîm,tahk.: Sâmî b. Muhammed Sellâme, Dâru tayyibe li’n-neşr ve’t-tevzî’, I-VIII, Riyad, 1420/1999.
• İbn Teymiyye, Takıyyuddîn Ebû’l-Abbâs Ahmed b. Abdilhalîm, Mecmû’u fetâvâ, tahk.: Enver el-bâz, Âmir el-Cezâr, Dâru’l-vefâ’, III. Baskı, 1426/2005.
• İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ebû’l-Abbâs Ahmed, Mukaddime fî usûli’t-tefsîr, Dımeşk, 1355/1936.
• İclî, Ahmed b. Abdillah b. Sâlih Ebû’l-Hasen, Ma’rifetu’s-sikât, tahk.: Abdulalîm Abdulazîm, I-II, Mektebetu’d-dâr, Medîne, 1405/1985.
• İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Tarihi, D.İ.B.Yay., Ankara, 1988.
• Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed Şemsuddîn, el-Câmiu li ahkâmi’l-Kur’ân, tahk.: Hişam Semîr el-Buhârî, Dâru âlemi’l-kütüb, Riyad, 1423/2003.
• M. Akif Koç, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri –İbn Ebî Hâtim Tefsiri Örneğinde Bir Literatür İncelemesi, Kitabiyât, Ankara, 2003.
• _________, Tefsirde Bir Kaynak İncelemesi, es-Sa’lebî Tefsirinde Mukâtil b. Süleyman Rivayetleri, Kitabiyat, Ankara, 2005.
• Nesâî, Ahmed b. Şuayb Ebû Abdirrahaman, Sünenü’n-Nesâî el-Kübrâ, tahk.: Abdulgaffâr Süleyman el-Bindârî, Seyyid Kesrevî Hasen, I-VI, Dâru’l-kütübi’l- ilmiyye, 1411/1991.
• Özpınar, Ömer, Hadis Edebiyatının Oluşumu, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2005.
• Sa’lebî, Ebû İshâk Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm, el-Keşf ve’l-beyân, tahk.: Muhammed b. Âşûr, I-X, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arabî, Beyrut, 1422/2002.
• M. Fuad Sezgin, Buhârî’nin Kaynakları, Kitâbiyât, Ankara, 2000.
• Suyûtî, Celâluddîn, el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân (Hamişinde Bâkıllânî’nin İ’câzu’l- Kur’ân’ı bulunmaktadır), Matbaatu hicâzî, Kahire, ts.
• _______, Lübâbu’n-nukûl fî esbâbi’n-nüzûl, Dâru ihyâi’l-ulûm, Beyrut, ts.
• Taberânî, Ebû’l-Kâsım Suleyman b. Ahmed, el-Mu’cemu’l-kebîr, tahk.: Hamdî b. Abdilmecîd, I-XX, Mektebetu’l-ulûm ve’l-hikem, 1404/1983.
• _______, el-Mu’cemu’l-evsat, I-X, thk. Târık b. Avdıllah – Abdulmuhsin b. İbrahim, Kâhire 1415.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr Ebû Ca’fer, Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l- Kur’an, tahk.: Ahmed Muhammed Şakir, I-XXIV, Müessesetu’r-risâle 1420/2000.
• Tirmizî, Muhammed b. İsâ, Sünen, tahk.: Ahmed Muhammed Şâkir ve di- ğerleri, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arabî, I-V, Beyrut, ts.
• Türcan, Selim, İlk Dönem Kur’an Tasavvuru ve Dönüşümü –Kimlik ve Kitâb İlişkisi Bağlamında- Basılmamış Doktora Tezi, AÜSBE, Ankara, 2007.
• Ünver, Mustafa, “Nesâî, Tefsir’i ve Tefsir’deki Metodu”, OMÜİFD (Sayı 6), Samsun, 1992.
• Yıldırım, Suat, Peygamberimizin Kur’an Tefsiri, Kayıhan Yayınları, İstanbul, 1983.
• Zehebî, Hamd b. Ahmed Ebû Abdillah, el-Kâşif fî Ma’rifeti men lehû rivayetün fî’l-kütübi’s-sitte, tahk.: Muhammed Avvâme, Dâru’l-kıble li’s-sekâfeti’l- İslâmiyyi, Müessetu uluvvin, I-II, Cidde, 1413/1992.