Anayasa Mahkemesinin "Anayasal Konumu" Üzerine Bir Değerlendirme.

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 2, 71 - 86, 01.08.2008

Musa Sağlam

Öz

Although the fact that Constitutinal Court has been arranged under the Section ‘Justice’ 1982, where Superior Courts are arranged, as a primary organ, this has never ended the discussions about its status since that time. We are unable to consider the Constitutional Court among ordinary justice especially because of its main function, which is the compliance audit with the constitution. On the other hand, when thought the Constitutional Court’s status with regard to public powers and its relations with other Superior Courts taken place under the same section, it looks more meaningful not to consider it as a superior court but to consider it as one of the constitutional organs with its own specific status.

Anahtar Kelimeler

Constitutional Court, Independence of Constitutional Court, Superior Courts and Constitutional Court relations, Constitutional Court and Public Powers

ANAYASA MAHKEMESİNİN “ANAYASAL KONUMU” ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Anayasa Mahkemesinin 1982 Anayasası’nda “Yargı” Bölümünde “Yüksek Mahkemeler” baslıgı altında ilk organ olarak düzenlenmesi onun Anayasamızdaki konumu üzerindeki tartısmalara son vermemistir. Özellikle Anayasa Mahkemesinin esas islevinin niteligi, yasaların anayasaya uygunlugunun denetimini gerçeklestirmek, onu “genel mahkemeler” içinde degerlendirmemizi mümkün kılmamaktadır. Diger yandan, Anayasa Mahkemesinin kamu erkleri karsısındaki pozisyonu ve Anayasa’da aynı baslık altında yer alan Yüksek Mahkemelerle iliskileri dikkate alındıgında onun orada düzenlenen yüksek yargı organları gibi bir “Yüksek Mahkeme” olarak tasavvur edilmesinin mümkün olamayacagı yargısı daha da kuvvet kazanmaktadır. Bu nedenle Anayasa Mahkemesinin özel bir statüye sahip anayasal organlarımızdan biri olarak nitelendirilmesi daha yerindedir.

Anahtar Kelimeler

Anayasa Mahkemesi, Anayasa Mahkemesinin Bagımsızlıgı, Yüksek Mahkemeler ve Anayasa Mahkemesi, Kamu Erkleri ve Anayasa Mahkemesi

Kaynakça

• ANAYASA MAHKEMESİ, http://www.anayasa.gov.tr/, Erişim Tarihi: 10.09.2008
• ARSEL, İlhan (1965), Türk Anayasa Hukukunun Umumî Esasları, Mars matbaası, An- kara.
• ARSLAN, Çetin (1999), Yüce Divan Olarak Anayasa Mahkemesi, Nobel Yayınları, Ankara.
• AZRAK, Ülkü (1962), “Türk Anayasa Mahkemesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi Dergisi, 28(1):649-700.
• DELPRE, Francis et Rasson-Roland, Anne (1987), “Chronique – La jurisprudence constitutionnelle et l’analyse des décisions”, Annuaire international de juridiction constitutionnelle, tome III, Economica & PUAM, ss. 455–478.
• DURAN, Lutfi (1984), “Türkiye’de Anayasa Yargısının İşlevi ve Konumu”, Anayasa Yargısı, 1:57-87.
• ESCARRAS, Jean Claude (1992), “Italie - Les méthodes de travail des juridictions constitutionnelles”, Annuaire international de justice constitutionnelle, tome VIII, Economica & PUAM, ss. 275- 281.
• FAVOREU, Louis (1982), “Rapport général introductif”, in Cours constitutionnelles européennes et droits fondamentaux, Economica, Paris, ss. 25-51
• FAVOREU, Louis (1996), Les Cours constitutionnelles, 3e edition, PUF, Paris.
• FAVOREU, Louis et Loic, Philip (1997), Les grandes décisions du Conseil constitutionnel, 9e édition, Dalloz, Paris.
• FAVOREU, Louis; Gaia, Patrick; Ghevontian, Richard; Mestre, Jean-Louis; Pfersmann, Otto; Roux, André et Scoffoni, Guy (2000), Droit constitutionnel, 3ème édition, Dalloz, Paris.
• GÖZLER, Kemal (2000), Türk Anayasa Hukuku, Birinci basım, Ekin Yayınları, Bursa.
• GÖZÜBÜYÜK, Şeref (1986), Anayasa Hukuku, Birinci basım, Sevinç Matbaası, Anka- ra.
• HEKİMOĞLU, Mehmet Merdan (2004), Alman Hukuku Işığında Türk Anayasa Yargı- sının Hukuki Boyutları, Birinci baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• HOCAOĞLU, Şeref ve Ocakcıoğlu, İsmet (1971), Anayasa ve Anayasa Mahkemesi, Ayyıldız Matbaası, Ankara.
• KANADOĞLU, Korkut (2004), Anayasa Mahkemesi, Beta Basım Yayım, İstanbul.
• KELSEN, Hans (1928), “La garantie juridictionnelle de la Constitution – La justice constitutionnelle”, Revue du droit public et de science politique en France et à l’étranger (RDP), tome XLV, ss. 197-257.
• KIRATLI, Metin (1966), Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi, Sevinç Matbaası, Ankara.
• MİLLİYET GAZETESİ; 7 Eylül 1991
• ÖZDEN, Yekta Güngör (1995), “Anayasa Mahkemesi Başkanı Sayın Yekta Güngör ÖZDEN İle Söyleşi”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl 55, Sayı:1, ss. 4-10.
• ÖZDEN, Yekta Güngör (1988), “Anayasa Mahkemesi Üyelerinin Hukuksal Konumu”, Bahri Savcı’ya Armağan, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayını, Ankara, ss. 375- 392
• ÖZBUDUN, Ergun (1995), Türk Anayasa Hukuku, 4. baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.
• RENOUX, Th. S. et Villiers, M. De (1994), Code constitutionnel, 1e édition, Litec, Paris.
• SAĞLAM, Musa (2004), L’expérience de la justice constitutionnelle en Turquie, thèse de doctorat, Université Panthéon-Assas, Paris.
• SAĞLAM, Musa (2005), “Bireylerin Anayasa Mahkemesine Başvurusu”, Türkiye Baro- lar Birliği Dergisi, 60:139–168
• TANÖR, Bülent ve Yüzbaşıoğlu, Necmi (2001), 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 2. basım, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• YILDIRIM, Turan (1993), “Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı”, Amme İdaresi Dergisi, 26(4):69–80