Bilgideki Değişimin Örgütsel Değişime Etkisi Üzerine Bir İnceleme.

Yıl 2009, Cilt: 2 Sayı: 1, 48 - 69, 01.04.2009

İbrahim Yalçin Zeliha Seçkin Yavuz Demirel

Öz

It is known that development in knowledge affects individuals and institutions directly. This change especially affects the structure and operation of organizations. Therefore revising and updating current knowledge and gathering and sharing new knowledge are important steps for changing institutions. This study, which deals with change in relation with knowledge process, aims to theoretically explain the factors which change knowledge and the mutual relationship between knowledge and institutional change. In this context, the study examines concepts of knowledge, circulation of knowledge, sharing knowledge, the factors (such as information systems, factors which change knowledge, innovative pressures, and time) and the relationship between change in knowledge and institutional change.

Anahtar Kelimeler

Knowledge, knowledge circulation, organizational change

Bilgideki Değişimin Örgütsel Değişime Etkisi Üzerine Bir İnceleme.

Öz

Bilgideki değişimin birey ve örgütleri doğrudan etkilediği bilinmektedir. Özellikle bu değişimin örgütlerin yapısı, işleyişi üzerinde daha etkili olduğu görülmektedir. Bu nedenle mevcut bilgi birikiminin gözden geçirilmesi ve güncellenmesi, yeni bilgilerin elde edilmesi ve paylaşılması değişime hazırlık için önemli bir adımdır. Bu bağlamda değişimin bilgi süreci ile bağlantılı bir şekilde ele alındığı bu çalışmada amaç, bilginin değişmesine neden olan faktörler ile bilgi ve örgütsel değişim arasındaki karşılıklı ilişkiyi kavramsal olarak ortaya koymaktır. Bu çerçevede çalışmada bilgi kavramı, bilginin değişim döngüsü, bilginin değişimine etki eden faktörler (bilişim sistemleri, yenilik baskısı, bilgi paylaşımı, zaman, eğitim vb.), bilgideki değişim ile örgütsel değişim arasındaki kavramsal ilişki ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, bilginin değişim döngüsü, örgütsel değişim.

Kaynakça

• ACUNER, Taner ve Kader Tan ŞAHİN (2002), “Entelektüel Sermayenin Ölçülebilirliği Üzerine Heuristic (Sezgisel) Bir Araştırma” Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. 10. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildirileri Kitabı, 23-25 Mayıs 2002, ss.40-41.
• ADA, Nesrin (2007), “Örgütsel İletişim ve Yeni Bilgi Teknolojileri; Örgütsel İletişim Ağları”, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 7(2) : 543-551
• AKDAĞ, Mustafa vd, (1996), Fen ve Teknoloji Sözlüğü, T.Ö.V.Yayınları, Yayın No:14, İzmir.
• AKPINAR, H., “Enformasyon Teknolojisi ve İşletmecilik Öğretimine Etkileri”, http://www. İstanbul.edu.tr/enfor/et.html., Erişim Tarihi: 13.05.2001.
• ALLETRTON, Haidee E. (2003), “KM Today-Laurence Prusak Discusses Knowledge Management-Interwiev”, TtD, July:1.
• AMABILE, Teresa M., Contstance N. HADLEY ve Steven J. KRAMER (2003), “Zaman Baskısı Altında Yaratıcılık”, Yenilikçilik, (Çev. Ahmet Kardam), MESS Yayınları, İstanbul. ss.13-36.
• ARIKBOĞA, Şebnem (2003), Entelektüel Sermaye, Derin Yayınları, İstanbul.
• AYDEMİR, Cahit (2001), “Elektronik Ticaret ve Ekonomik Boyutu”, Standard Dergisi, Mart: 74-79.
• BARKER, Alan (2001), “Yenilikçilik ve Bilgi Yönetimi”, Yenilikçiliğin Simyası, (Çev. :Ahmet Kardam), MESS Yayınları, İstanbul, ss. 199-222.
• BART, Christopher K. (2001), “Measuring the Mission Effect in Human Intellectual Capital”, Journal of Intellectual Capital, 2(3), MCB University Press, Bradford 2001, pp.320.
• BARTOL, Kathryn M. ve Abhishek SRIVASTAVA (2002), “Encouraging Knowledge Sharing: The Role of Organizational Reward Systems”, Journal of Leadership and Organization Studies, 9(1): 64-76.
• BARUTÇUGİL, İsmet (2002), Bilgi Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• BASADUR, M. ve Gelade, G.A. (2006), “The Role of Knowledge Management in The Innovation Process”, Journal Compilation, 15(1): 45-62.
• BASIM, Nejat ve Harun ŞEŞEN (2008), “Örgütsel Değişim ve Değişim Yönetimi”, Çağdaş Yönetim ve Örgütsel Başarım, Editörler: M. Şerif Şimşek, Adnan Çelik, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya, ss. 379-420.
• BAŞARAN, İbrahim Ethem (2004), Yönetimde İnsan İlişkileri, Nobel Yayın Dağıtım, 3. Baskı, Ankara.
• BENNIS, Warren (1997), “Liderlerin Lideri Olmak”, Geleceği Yeniden Düşünmek, (Çev. Sinem Gül), Sabah Yayınları, İstanbul, ss. 133-144.
• CARRILLO, Janice E. ve Cherly GAIMON (2004), “ Managing Knowledge-Based Resource Capabilities Under Uncertainty”, Management Science, pp. 1504-1505.
• CELEP, Cevat ve Buket ÇETİN (2003), Bilgi Yönetimi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• CLARKE, Thomas and Christine ROLLO (2001), “Corporate Initiatives in Knowledge Management”, Education-Training, 43(4): 206- 214.
• COOPER, Joseph D. (1999), Zamanı Kullanma Sanatı, (Çev. Alp E. Arslan), Emre Yayınları, İstanbul.
• DAVENPORT Thomas H. ve Laurence PRUSAK (2001), İş Dünyasındaki Bilgi Yönetimi, Çev. Günhan Günay, Rota Yayınları, İstanbul.
• DEMİREL, Yavuz (2006), Müşteri İlişkileri Yönetimi ve Bilgi Paylaşımı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
• DESOUZA, Kevin C. ve Yukika AWAZU (2004), “Need to Know-Organizational Knowledge and Management Perspective”, Information Knowledge System Management, 4:1-14.
• DİCLE, Ülkü ve Atilla DİCLE (1973), “Örgütsel Değişim”, Verimlilik Dergisi, MEM Yay, 2(3).
• DOĞAN, Selen (2003), Personel Güçlendirme Empowerment, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• DOĞAN, Selen (2005), Çalışan İlişkileri Yönetimi, Kare Yayınları, İstanbul.
• DOSI, G., LRENA, P. ve LABINI, M.S. (2005), “Evaluating and Comparing The Innovation Performance of The United States and The European Union”, Expert Report Prepared for The Trend Chart Policy Works, LEM.
• DRUCKER, Peter F. (1995), Değişim Çağının Yönetimi, (Çev. Zülfü Dicleli), Türk Henkel Dergisi Yayınları, Yayın No:4, İstanbul.
• DRUCKER, Peter F. (1999), “Yeni Örgütün Ortaya Çıkışı”, Bilgi Yönetimi, (Çev. Gündüz Bulut), MESS Yayınları, İstanbul, ss.11-28.
• DURNA, Ufuk (2002), Yenilik Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım A.Ş., Ankara.
• EREN, Erol (2003). Yönetim ve Organizasyon, Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar, Beta Yayınları, İstanbul.
• ERSOY, Zeynep (1999), Elektronik Ticaret ve Ticaret Noktaları, İGEME Yayınları, İstanbul
• ESENDAL, Selçuk (1999), “Küresel Rekabet İçin Değişimin Özü-Katılımcı Liderlik” 3.Toplam Kalite Yönetimi Makale Yarışması, Yayın No.TÜSİAD-T/99-1-249, İstanbul.
• FAZLIOĞLU, Mustafa A. ve Meral SAYIN (2000), Dünya Ticaretindeki Değişim ve İlk Adım KOBİ-NET, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme Merkezi, Ankara.
• GARDNER, Howard (2004), Zihniyetleri Değiştirmek, (Çev. Ahmet Kardam), MESS Yayınları, MESS Yayın No: 438, İstanbul.
• GATES, Bill (2000), Dijital Sinir Sistemiyle Düşünce Hızında Çalışmak, (Çev. Ali Cevat Akkoyunlu), Doğan Kitapçılık, A.Ş., İstanbul.
• GİBSON, Rowan (1997), “İşi Yeniden Düşünmek”, Geleceği Yeniden Düşünmek, (Çev. Sinem Gül), Sabah Kitapları, İstanbul, ss. 1-12.
• GÖKÇE, Orhan (1998), İletişim Bilimine Giriş İnsanlar Arası İlişkilerin Sosyolojik Bir Analizi, Turhan Kitapevi, Ankara.
• GURTEEN, David (1998), “Knowledge, Creativity and Innovation”, Journal of Knowledge Management, 2(1):5-13.
• GÜLEÇ, Selami A. ve Azmi YALÇIN (2003), Elektronik İstila, Nobel Yayınları, İstanbul.
• GÜRSAKAL, Necmi (2005), Altı Sigma Müşteri Odaklı Yönetim, Nobel Yayın Dağıtım A.Ş., Ankara.
• HAMEL, Gary (2000), Devrimin Başına Geçin, (Çev. Nurettin Elhüseyni), MESS Yayınları, İstanbul.
• HUBER, George P. (1991), “Organizational Learning: The Contribution Processes and The Literature”, Organization Science, 2(1):88-115.
• İNCELER., H. Sarıhan, (1998), Rekabette Başarının Yolu-Teknoloji Yönetimi, Desnet Yayınları, Yayın No: 002, 1. Baskı, İstanbul..
• KAZGAN, Gülten (1997), Küreselleşme ve Yeni Ekonomik Düzen, Altın Kitaplar Yayınevi, 1.Baskı, İstanbul 1997.
• KELLY, Kevin (1997), “İş Dünyasının Yeni Biyolojisi”, Geleceği Yeniden Düşünmek, (Çev. Sinem Gül), Sabah Kitapçılık San ve Tic. A.Ş., İstanbul, ss. 221-234.
• KERMALLY, Sultan (2004), Gurus on People Management, London: Thorogood Publishing.
• KOÇEL, Tamer (2005), İşletme Yöneticiliği, Arıkan Basım Yayım Dağıtım, Ltd. Şti., 10. Bası, Yayın No: 45, İstanbul.
• KOTTER, John P. (2008), “It All Starts With a Sense of Urgency”, Info, 50(2):1-11.
• KOZAK, Meryem Akoğlan ve Hatice GÜÇLÜ, “Turizm İşletmelerinde Değişim Yönetimi ve Kavramsal Bir İnceleme”, http://www.isgucdergi.org/?p=arc_view&ex=29&inc=arc&cil5&sayi=1&year=2 003, Erişim Tarihi: 15.11.2008
• LAZAR, Judith (2001), İletişim Bilimi, (Çev. Cengiz Anık), Vadi Yayınları, Ankara.
• LIN, Chien- Peng (2007), “To Share or to Share: Modeling Tacit Knowledg Sharing, Its Mediators and Antecedents”, Journal of Business Ethics, 70:411-428.
• MACIARIELLO, Joseph A. (2005), Gün Gün Drucker, Çev. Murat Çekinbakış, MESS Yayınları, MESS Yayın No: 469, İstanbul.
• MATTHEWS, Peter (2001), “Su Sihirbazları Yaratmak-En İyi Yenilikçiler Bilge İnsanlar mıdır?”, Yenilikçiliğin Simyası, (Çev. Ahmet Kardam), MESS Yayınları, İstanbul, ss.223- 258.
• McDONALD, Robert Edward (2002), Knowledge Entrepreneurship: Linking Organizational Learning and Innovation, Doctor of Philosophy at the Universtity of Connecticut.
• MITCHELL, Helen J. (2004), “Knowledge Sharing-The Value of Story Telling”,İnternational Journal of Organizational Behavior, 9(5):632-641.
• NONAKA, Ikujiru (1999), “Bilgi Yaratan Şirket”, Bilgi Yönetimi, (Çev. Gündüz Bulut), MESS Yayınları, İstanbul, ss.29-46.
• OHNO, Taııchı (1998), Toyota Ruhu, (Çev. Canan Feyyat), S. Yayıncılık ve Tanıtım A.Ş., 2. Baskı, İstanbul.
• ÖZMEN, Şule (2003), Ağ Ekonomisinde Yeni Ticaret Yolu e-Ticaret, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• PEARSON, Andrall E. (2003), “Yenilikçilikte Kararlı Olma Yolları”, Yenilikçilik, (Çev. Ahmet Kardam), MESS Yayınları, ss.37-58.
• PEKDEMİR, Işıl, Fatih SEMERCİÖZ, Muhteşem BARAN ve Elif KARABULUT (2001), “Organizasyonlarda Değişim: 1995-1999 İtibariyle Karşılaştırmalı Bir Araştırma” 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, İstanbul: 24-26 Mayıs.
• PORTER, Michael (1998), “Ulusların Rekabetçi Üstünlüğü”, Küresel Rekabet, Derleyen: Mustafa Özel, İz Yayıncılık, İstanbul, ss.53-55.
• SARIHAN, Halime İnceler (1998), Teknoloji Yönetimi, Desnet Yayınları, İstanbul.
• SCOOT, Martin (1997), Zaman Yönetimi, Rota Yayın Yapım Tanıtım Tic. Ltd. Şti., (Çev. Aslı Çıngıl Çelik), İstanbul.
• SCOTT, W. Richard, (1992), Organizations Rational, Natural, and Open Systems, Prentice Hall, Inc. New Jersey.
• SENGE, Peter (1997), “İğnenin Gözünden”, Geleceği Yeniden Düşünmek, (Çev. Sinem Gül), Sabah Kitapları, İstanbul, ss.109-128.
• STEPHEN, H. Rhinesmith, (2000), Yöneticinin Küreselleşme Rehberi, (Çeviren: Gülden Şen), Sabah Kitapları, Yayın No: 110, İstanbul.
• STEWART, Thomas A. (1997), Entelektüel Sermaye, Çev. Nurettin Elhüseyni, BZD Yayıncılık, İstanbul.
• ŞAMİLOĞLU, Famil (2002), Entelektüel Sermaye, Gazi Kitapevi, Ankara.
• ŞİMŞEK, Şerif (2002), Yönetim ve Organizasyon, Günay Ofset, Yenilenmiş 7. Baskı, Konya.
• ŞİMŞEK, M.Şerif, Tahir AKGEMCİ ve Adnan ÇELİK (2001), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Nobel yayın, 2.baskı, Ankara.
• TAN, Barış (2007), “İnovasyon, Araştırma ve Menlo Park’ın Sihirbazı” Kapital Dergisi, S.2007/6:194.
• TEKİN Mahmut ve Ercan ÇİÇEK (2002), “Bilgi Çağında Bilgi Toplumu ve Bilgi Ekonomisi” 1.Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi”, 10-11 Mayıs, Kocaeli Üniversitesi, İzmit, ss. 235-247.
• THOMAS, David A. ve Robin J. ELY, (1999). “Farklılıklara Önem Kazandırmak” İnsanları Yönetmek, Çev. Gündüz Bulut, BZD Yayıncılık, İstanbul.
• THUROW, Lester (1997), Kapitalizmin Yapısını Değiştirmek, Geleceği Yeniden Düşünmek, Çev. Sinem Gül Sabah Kitapçılık San. ve Tic. A.Ş., İstanbul, 203-219.
• TIWANA, Amrit (1999), The Knowledge Management, Toolkit, Prentice hall PTR.
• TOFFLER, Alvin ve Heidi TOFFLER (1996), Yeni Bir Uygarlık Yaratmak, Çev. Zülfü Dicleli, İnkılap Kitabevi. İstanbul.
• TUOMI, Ilkka (2000 ), “Data Is More Than Knowledge: İmplications of the Reversed Knowledge Hierarchy for Knowledge Managemend an Organizational Memory”, Journal of Management Information Systems/ Winter, 1999-2000, 16(3):107-121.
• TÜRK, Sezai ve Enver AYDOĞAN (2008), “Kültürün Örgütsel Boyutu”, Yöneticinin El Kitabı, Editörler: Tahir Akgemci, Şebnem Aslan, Muhammet Düşükcan, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya, ss. 293-370
• TÜRK, Sezai ve Enver AYDOĞAN (2008),. “Kişiler Arası İletişim ve Empati”, (Editörler: M.Ş. Şimşek ve A. Çelik), Çağdaş Yönetim ve Örgütsel Başarım, Eğitim Kitabevi, Konya.
• TÜRKMEN, İsmail, (2000), Yönetici İçin Etken İletişim Modeli, MPM Yayınları, No:480, Ankara.
• WRAPP, Edward H. (1967), “Good Managers Don’t Make Policy Decisions”, Harvard Business Review, (Erişim tarihi: 29.08.2008).
• YAZICI, Selim, (2001), Öğrenen Organizasyonlar, Alfa Yayınları, Yayın No: 857, 1. Baskı, İstanbul
• YENİÇERİ, Özcan (1998), İşletme Yönetimi, Tutibay Yayınları, Ankara.
• YENİÇERİ, Özcan (2002), Örgütsel Değişmenin Yönetimi, Nobel Yayın, 1. Baskı, Yayın No: 337, Ankara.
• YENİÇERİ, Özcan (2006), “Gelecek Amaçlı Yönetim”, Yönetimde Yeni Yaklaşımlar, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 31-49.