Yüksek Öğretimde Çevre Eğitimi Alan Ve Almayan Öğrencilerde Çevre Bilinci: Niğde Üniversitesi Örneği.

Yıl 2010, Cilt: 3 Sayı: 2, 70 - 83, 01.08.2010

Selim Kiliç M. Emin İnal M. Emin İnal

Öz

Courses which are related to environment such as Environmental Poblems and Environmental Law are taught in Public Administration Department, Niğde University. However, there is no course related to environment, which is taught in Business Management Department. This study aims to reveal whether any differences in terms of the attitude and behaviour toward environment in the context of human-nature relations between the departments which teach courses related to environment or not, and if there is a difference, it aims to identify to which extend and how these differences is reflected in the behaviours. A questionnaire survey has been conducted among the 4.th year students in the Public Administration and Business Management Departments by using the researches which are known as new ecological paradigm and recognised as a good measurement for environmental approaches. The answers by the students have been processed by using SPSS 15.0 in order to identify whether any meaningful difference between the answers of the two groups of the students, or not, and to identify whether they are in favour of human-centred model or environment-centred model. As a result the study concludes that the environmental education given affects the approach of the students. However, any effects of the environmental education process on environmental behaviours could not be identified.

Anahtar Kelimeler

Environmentalist education, new environmentalist paradigm, environmental approach, environmental behaviour.

YÜKSEK ÖĞRETİMDE ÇEVRE EĞİTİMİ ALAN VE ALMAYAN ÖĞRENCİLERDE ÇEVRE BİLİNCİ: NİĞDE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Öz

Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde çevre
sorunları ve çevre hukuku gibi çevreyle ilişkili dersler verilmektedir. Buna karşılık İşletme
Bölümünde çevreye ilişkin her hangi bir ders verilmemektedir. Yapılan bu çalışma, çevre dersi alan
ve almayan bölümler arasında doğa insan ilişkisi bağlamında çevreye karşı tutum ve davranışların ne
ölçüde değiştiğini ortaya koymak ve her hangi bir değişiklik varsa bunun ne kadarının davranışlara
yansıdığını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bunun için yeni ekolojik paradigma olarak bilinen ve
çevreci yaklaşımları ölçtüğü kabul edilen araştırmalardan yararlanılarak, Kamu Yönetimi ve İşletme
bölümü dördüncü sınıf öğrencilerine yönelik olarak anket hazırlanmıştır. Her iki bölüm öğrencilerinin
verdiği cevapların, insan merkezli ve çevre merkezli model çerçevesinde hangisine daha yakın olduğu
ve aralarında anlamlı bir fark olup olmadığı SPSS 15.0 programı kullanılarak çözümlenmiştir. Sonuç
olarak yüksek öğretimde alınan eğitimin bölümlerde okuyan öğrencilerin çevreye yaklaşımlarını
etkilediği belirlenmiştir. Ancak bu eğitim sürecinin çevreci davranışlar üzerinde her hangi bir etkisi
tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre eğitimi, yeni çevreci paradigma, çevreci yaklaşım, çevreci davranış

Kaynakça

• AKIŞ, Sevgin (2000), “Kuzey Kıbrıs’ta Çevre Bilinci”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, S:1, s.7-17.
• BROWN, Lester R. (2008), Plan B 3.0, (Çev: Ayşe Başçı), Tema Vakfı Yayınları, İstanbul.
• BROWN, Lester R. (2006), Dünyayı Nasıl Tükettik, (Çev: M. Fehmi İmre) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• CAPRA, Fritjof (2009), Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, (Çev.:Mustafa Armağan), İnsan Yayınları, İstanbul.
• ERTÜRK, Hasan (2009), Çevre Bilimleri, Ekin Yayınevi, Bursa.
• FLANNERY, Tim (2007), İklimin Efendileri, (Çev.: Demet Taşkan), Klan Yayınevi, İstanbul.
• Geray, Cevat (1997), “Çevre İçin Eğitim”, İnsan, Çevre Toplum, (Edit.: Ruşen Keleş), İmge Yayınları, Ankara, s.323-342.
• KILIÇ, Selim (2008), Çevre Etiği, Orion Kitapevi, Ankara.
• KUYAŞ, Nilüfer (2006), “Çevirmenin Sunuşu”, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Thomas Kuhn (İçinde), Kırmızı Yayınlar, İstanbul.
• ŞAHİN, Nevin F.; Cerrah, Lale; Saka, Arzu; Şahin, Bülent (2004), Yüksek Öğretimde Öğrenci Merkezli Çevre Eğitimi Dersine Yönelik Bir Uygulama, GÜ. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, c: 24, S:3, s.113-128.
• ÖZDEMİR, Oya; Yıldız, Ayşe; Ocaktan, Esin; Sarışen, Özlem (2004), “Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunları Konusundaki Farkındalık ve Duyarlılıkları”, A.Ü. Tıp Fakültesi Mecmuası, C:57, S:3, s.117-127.
• TEZBAŞARAN, A. Ata (2008), Likert Tipi Ölçek Hazırlama, 3. sürüm e-kitap.
• TUNA, Muammer (2007), “Türkiye'de Çevreye İlişkin Toplumsal Eğilimler: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 10(2), s.141-181.
• TUNA, Muammer (2006), Türkiye'de Çevrecilik, Nobel Yayınları, Ankara.
• TURGUT, Nükhet (2001), Çevre Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara.
• ÜNAL, Sevil; Dımışkı, Ebru (1999), “UNESCO-NEP Himayesinde Çevre Eğitiminin Gelişimi ve Türkiye’de Ortaöğretim Çevre Eğitimi”, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, s.142-154.
• ÜNDER, Hasan (1989), Çevre Felsefesi, Doruk Yayınları, Ankara.
• YAYLI, Hasan ve Berk, Zübeyde (2009), “Çevre Sorunları Dersinin Çevre Koruma Bilinci Oluşturma Düzeyinin Tespit Edilmesine Yönelik Bir Araştırma: Gazi Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi I. Uluslararası Davraz Kongresi, http://idc.sdu.edu.tr/tammetinler/kalkinma/kalkinma17.pdf, 27.11.2009
• YILMAZ; Ayhan; Morgil, İnci; Aktuğ, Pınar; Göbekli, İsmail (2002), “Ortaöğretim ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları ve Sorunları Konusundaki Bilgileri ve Öneriler”, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, s.156-162.
• YÜCEL IŞILDAR, Gamze (2008), “Meslek Yüksek Okulları Boyutunda “Çevre Eğitimi”nin Çevreci Yaklaşımlar ve Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz, 6(4), s.759-778.
• YÜCEL, Muzaffer; Altunkasa, Faruk; Güçray, Sonay; Uslu Cengiz; Say Nuriye Peker (2006), “Adana’da Çevre Duyarlılığı Düzeyinin ve Geliştirme Olanaklarının Araştırılması”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), s.217-228.