BIST Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksindeki (XGMYO) Şirketlerin Finansal Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 1, 289 - 301, 01.02.2015

Sinan Aytekin , Eda Kahraman

Öz

Çalışmada, Borsa İstanbul Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksinde işlem gören şirketlerin finansal etkinliklerinin bir Veri Zarflama Analizi modeli olan ve çıktı değişkenlerindeki negatif değerleri elimine eden ölçeğe göre sabit getiri varsayımı altında girdi odaklı Süper Aylak Tabanlı Model ile ölçülmesi amaçlanmıştır. Analizde, endeksteki şirketlerin 2008-2012 yıllarını kapsayan 5 yıllık dönemine ait finansal tabloları, portföy değer tabloları ve bağımsız denetim raporlarından elde edilen veriler kullanılmıştır. Üç girdi ve üç çıktı değişkeni ile kurulan modelde yıllar itibariyle endekste yer alan farklı sayıdaki şirketin etkinlik değerleri hesaplanmıştır. Etkin olmayan şirketler için ise girdi değişkenleri açısından referans kümesi ve hedef değere göre oluşturulan potansiyel iyileştirme oranları verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO), BIST-XGMYO Endeksi, Finansal Etkinlik

Kaynakça

• Akbalık, Murat, SIRMA, İbrahim (2013), “Türkiye’de Yabancı Bankaların Etkinliği; Veri Zarflama Analizi Uygulaması”. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 4(8):1-16.
• Aksoy, Ahmet, TANRIÖVEN, Cihan (2013), Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi, 4. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Anderson, I. Randy, BROCKMAN, Christopher M., GIANNIKOS, Christos, MCLEOD, Robert (2004), “A Non-Parametric Examination of Real Estate Mutual Fund Efficiency”. International Journal of Business and Economics, 3(3):225-238.
• Anderson, I. Randy, FOK, Robert, SPRINGER, Thomas M., WEBB, James (2002), “Technical Efficiency and Economies of Scale: A Non Parametric Analysis of REIT Operating Efficiency”. European Journal of Operational Research, 139:598-612.
• Anderson, I. Randy, LEWIS, Danielle, SPRINGER, Thomas M. (2000), “Operating Efficiencies in Real Estate: A Critical Review of Literature”. Journal of Real Estate Literature, 8(1):3-18.
• Aslan, Erkan (2009), İMKB Metal Ana Endeksine Kote Olan Şirketlerin Etkinliklerinin Veri Zarflama İle Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
• Bal, Vedat (2010), Bilgi Sistemlerinin Sağlık İşletmeleri Performanslarına Etkilerinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçümü: Türkiye’deki Devlet Hastanelerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Isparta.
• Behdioğlu, Sema, ÖZCAN, Gözde (2009), “Veri Zarflama Analizi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3):301-326.
• Budak, Hüseyin (2011), “Veri Zarflama Analizi ve Türk Bankacılık Sektöründe Uygulaması”. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23(3):95-110.
• Charnes, A., COOPER, W. W., GOLANY, B., SEIFORD, L. M., STUTZ, J. (1985), “Foundations of Data Envelopment Analysis for Pareto-Koopmans Efficient Empirical Production Functions”. Journal of Econometrics, 30:91-107.
• Charnes, A., COOPER, W. W., RHODES, E. (1978), ”Measuring the Efficiency of Decising Making Units”. European Journal of Operational Research, 2(6):429-444.
• Çıtak, Levent (2008), "Türkiye'deki Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Değerlendirilmesi". Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 31:69-94.
• Depren, Özer (2008), Veri Zarflama Analizi ve Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstatistik Anabilim Dalı, İstanbul.
• Ewıng, Bradley T., PAYNE, James E. (2003), “The Response of Real Estate Investment Trust Returns to Macroeconomic Shocks”. Journal of Business Research 58:293-300.
• Düzakın, Erkut, DÜZAKIN, Hatice (2007), “Measuring the Performance of Manufacturing Firms with Super Slacks Based Model of Data Envelopment Analysis: An Application of 500 Major Industrial Enterprises in Turkey”. European Journal of Operational Research, 182:1412-1432.
• Gerek, İ. Halil, ERDİŞ, Ercan, YAKUT, Emre (2012), “Finansal Performansa Dayalı Etkinlik Ölçümü: Çimento Sektörü Uygulaması”. Journal of New World Sciences Academy, 7(1):311-321.
• Gyoder (2012), Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektör Raporu, 4. Çeyrek, http://www.gyoder.org.tr/img/mc-content/20131006145027_26792012_IV_Quarter.pdf (Erişim Tarihi: 12.12.2013).
• Gyoder (2013), Türkiye Gayrimenkul Sektörü Temel Göstergeleri 2013, http://www.gyoder.org.tr/img/mc-content/20140620160700_2835temel_gostergeler_2013_1.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2014).
• Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), http://www.kap.gov.tr/sirketler/islem-goren-sirketler/endeksler.aspx#BIST GAYRİMENKUL YAT. ORT.|36
• Kayalıdere, Koray, KARGIN, Sibel (2004), “Çimento ve Tekstil Sektörlerinde Etkinlik Çalışması ve Veri Zarflama Analizi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1):196-219.
• Kıran, Berna (2008), Kalkınmada Öncelikli İllerin Ekonomik Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Adana.
• Kormaz, Turhan, CEYLAN, Ali (2010), Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, 5. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• Külekçi, Murat (2014), “Antepfıstığı Üretiminde Kâr Etkinliğinin Belirlenmesi; Veri Zarflama Analizi Uygulaması”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(1):94-103.
• Lewıs, Danielle, SPRINGER, Thomas M., ANDERSON, Randy I. (2003), “The Cost Efficiency of Real Estate Investment Trusts: An Analysis with a Bayesian Stochastic Frontier Model”. Journal of Real Estate Finance and Economics, 26(1):65-80.
• Lo, Shih-Fang, LU, Wen-Min (2009), “An Integrated Performance Evaluation of Financial Holding Companies in Taiwan”. European Journal of Operational Research, 198:341-350.
• Özden, Ünal H. (2008), “Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Türkiye’deki Vakıf Üniversitelerinin Etkinliğinin Ölçülmesi”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2):167-185.
• Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), http://www.spk.gov.tr/apps/aylikbulten/index.aspx?submenuheader=0
• Taner, Berna, AKKAYA, G. Cenk (2012), Sermaye Piyasası Faaliyet Alanı ve Menkul Kıymetler, 2. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Tone, Kaoru (2001), “A Slacks-Based Measure of Efficiency in Data Envelopment Analysis”. European Journal of Operational Research, 130:498-509.
• Tone, Kaoru (2002), “A Slacks-Based Measure of Super-Efficiency in Data Envelopment Analysis”. European Journal of Operational Research, 143:32-41.
• Topuz, Can (2002), Efficiency And Performance Of Real Estate Investment Trusts (REITs): An Empirical Examination. Yayımlanmamış Doktora Tezi, College Of Administration And Business Louisiana Tech University, USA.
• Türkmen, Yılmaz S. (2011), “İMKB’de İşlem Gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Finansal Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 31(2):273-288.
• Üstündağ, Emine (2009), Veri Zarflama Analizi İle Verimliliğin Değerlendirilmesi: Çimento Sektörü Üzerine Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstatistik Anabilim Dalı, Konya.
• Yükçü, Süleyman, ATAĞAN, Gülşah (2009), “Etkinlik, Etkililik ve Verimlilik Kavramlarının Yarattığı Karışıklık”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4):1-13.