FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI VE BU HAKLARI KORUMANIN EKONOMİK ÖNEMİ

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 4, 29 - 39, 16.10.2015

FATMA Parlakyıldız , E. ALPER Güvel

Öz

Yaratıcı çaba sonucunda oluşan her türlü gayri maddi varlık şeklinde tanımlanan Fikri Mülkiyet; ülkelerin öncelikle teknolojik ilerlemelerini, sonrasında uluslararası ticari ilişkilerini, yatırım kararlarını ve tüm bunların sonucu olarak da ekonomik büyümelerini etkileyen önemli bir unsurdur. Bu çalışmada öncelikle Fikri Mülkiyet Hakları’nın tarihsel gelişimi, tanımı, ekonomik büyüme ile ilişkisi ve bu hakları korumanın ekonomik önemi belirtilmiştir. Sonrasında Fikri Mülkiyet Hakları korumasına ilişkin literatür araştırılmıştır. Konuya ilişkin literatürden elde edilen sonuç, Fikrî Mülkiyet Hakları korumasının AR-GE yatırımları ve ekonomik büyüme üzerinde hem olumlu hem olumsuz etkilerinin olduğu yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Fikrî Mülkiyet Hakları, AR-GE Yatırımları, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Acs, Z. J. & Audretsch D. B. (1989). Patents as a measure of innovative activity. KYKLOS, 42, 171-180.
• Adams, S. (2010). Intellectual property rights, investment climate and FDI in developing countries. Internatioanl Business Research, 3(3), 201-209.
• Ateş, M. (2003). Fikir ve sanat eserleri üzerindeki hakların kapsamı ve sınırlandırılması. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Bessen, J. & Maskin E. (2000). Sequential innovation, patents, and imitation. Massachusetts Institute of Technology, Department of Economics, Working Paper, 1, 1-33.
• Braga, C.A.P, Fink, C. & Sepulveda C.P. (2000). Intellectual property rights and economic development. World Bank Discussion Paper, 412.
• Co, C.Y. (2004). Do patent rights regimes matter? Review of International Economics,12(3), 359- 373.
• Deardorff, A.V. (1992). Welfare effects of global patent protection. Economica, New Series,59(233), 35-51.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2007). Fikrî ve sınaî haklar özel ihtisas komisyonu raporu, Yayın No. DPT:2728, Ankara.
• Diwan, I. & Rodrik, D. (1991). Patents, appropriate technology, and north-south trade. Journal of International Economics, 30, 27-47.
• Ferrantino, M. J. (1993). The effect of intellectual property rights on international trade and investment. Weltwirtschaftliches Archiv, 129, 300-331.
• Fink, C. & Maskus, K. E. (2004). Why we study intellectual property rights and what we have learned? (in) Intellectual Property and Development, Ed by Carsten Fink and Keith E. Maskus, World Bank and Oxford University Press, 1-15.
• Gilbert, R. J. & Newbery, D. M. G. (1982). Preemptive patenting and the persistence of monopoly. The American Economic Review, 72(3), 514-526.
• Gould, D.M. & Gruben, W. C. (1996). The role of intellectual property rights in economic growth. Journal of Development Economics, 48, 323-350.
• Güvel, E. A.(2005). Fikrî mülkiyet haklarının ekonomik analizi. TOBB Ekonomik Suç ve Ceza Sempozyumu, TOBB, Ankara, 88-93.
• Helvacıoğlu, A.D., Eraslan, İ.H. & Bulu, M. (2004). Dijitalleşen dünyada fikrî mülkiyet haklarının ülkeler açısından küresel rekabet avantajı oluşturmadaki yeri. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 485-493, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir. Jones, C.I. (2007).
• İktisadi büyümeye giriş (Çev. S.Ateş, İ.Tuncer). Literatür
• Yayıncılık, İstanbul.
• Lanjouw, J. O. & Cockburn I.M. (2001). New pills for poor people? Empirical evidence after GATT. World Development, 29(2), 265-289.
• Mansfield, E. (1994). Intellectual property protection, foreign direct investment, and technology transfer. International Finance Corporation Discussion Paper, 19, 1-43.
• Mansfield, E. (1995). Intellectual property protection, direct investment, and technology transfer: Germany, Japan, and the United States. International Finance Corporation Discussion Paper, 27, 1-32.
• Maskus, K.E. (2004). The role of intellectual property rights in encouraging foreign direct investment and technology Transfer, (in) Intellectual Property and Development, Ed by Carsten Fink and Keith E. Maskus, World Bank and Oxford University Press, 41-73.
• Mondal, D. & Gupta M. R. (2008). Innovation, imitation and intellectual property rights: Introducing migration in Helpman’s model. ScienceDirect, 20, 369-394.
• Parasız, İ. (2003). Ekonomik Büyüme Teorileri, Ezgi Kitabevi, Ankara.
• Park, W. G. & Ginarte, J. C. (1997). Determinants of patent rights: A cross national study. Research Policy, 26, p.283-301.
• Saygılı, Ş. (2003). Bilgi ekonomisine geçiş sürecinde Türkiye ekonomisinin dünyadaki konumu. Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın No. DPT:2675, Ankara.
• Schankerman, M. (1998). How valuable is patent protection? Estimates by technology field. The RAND Journal of Economics, 29(1), 77-107.
• Segerstrom, P. S., Anant T.C.A. & Dinopoulos E. (1990). A schumpeterian model of the product life cycle. The American Economic Review, 80(5), 1077-1091.
• Seyoum, B. (1996). The impact of intellectual property rights on foreign direct investment. Columbia Journal of World Business, 31, 51-59.
• Suluk, C. (2004). Yeni fikir ve sanat eserleri kanunu telif hakları ve korsanlıkla mücadele. Hayat Yayıncılık, İstanbul.
• Taylor, M. S. (1993). TRIPS, trade and technology transfer. The Canadian Journal of Economics, 26(3), 625-637.
• Taş, S. (2006). Fikrî ve sınaî mülkiyet alanındaki sorunlar, gelişmeler ve Türkiye-AB ilişkileri açısından bir değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, 10, 80-95.
• Tekinalp, Ü. (1999). Fikrî mülkiyet hukuku. Beta Basım A.Ş. , İstanbul.
• Yalçıner, U. G. (2004). Sınaî hakların korunmasının temel felsefesi ve sınaî haklarda sınırlamalar. Hukuk ve Adalet Dergisi, 4, 78-87.
• Yalçıner, U. G. & Kurt Z. (2004). Fikrî - sınaî haklar ve gelişmekte olan ülkeler. Hukuk ve Adalet Dergisi, 4, 63-73.
• Yazıcıoğlu, R.Y. (2009). Fikrî mülkiyet hukukundan kaynaklanan suçlar. On İki Levha Yayıncılık, İstanbul.
• Yüksel, M. (2004), Küreselleşme sürecinde fikrî mülkiyet haklarına sosyolojik ve felsefi açıdan genel bir bakış. Hukuk ve Adalet Dergisi, 4, s.945.