Ömer Seyfettin’in Seçilmiş Eserlerinde Milliyetçilik Yansımaları

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 126 - 137, 01.06.2018

Melih Görgün

Öz

Sanatın birçok dalı
farklı ideolojilerin farklı biçimlerde yansıtıcıları olmuştur. Edebiyat, diğer
birçok sanat formu gibi bu yansıtıcılardan biridir. Türk edebiyatı, farklı
zamanlarda farklı yazarlar tarafından farklı ideolojilerin önemli bir
anlatıcısı olmuştur. Milliyetçilik akımının uluslararası perspektifte
güçlenmesiyle ile birlikte, Türkiye’de edebiyat alanında da milliyetçi söylemler
oluşmaya ve hız kazanmaya başlamıştır. Bu bağlamda da edebi eserlerde işlenen
“Türkçülük” akımı giderek önem kazanmıştır.

Ömer Seyfettin,
eserlerinde sıklıkla bu milliyetçi söylemin bir savunucusu olmuş ve konuya
farklı perspektiflerden yaklaşmıştır. Bu çalışmada milliyetçi yaklaşımların
önemli belirleyicileri araştırılırken, Ömer Seyfettin’in seçilmiş
çalışmalarında milliyetçiliği hangi açılardan ve nasıl ele aldığı
araştırılacaktır. Bir başka ifade ile, Seyfettin’in seçili eserlerinde,
milliyetçiliğin anahtar kelimelerinin izi sürülecektir.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Millet, Ömer Seyfettin, Edebiyat, Ulus Devlet

Kaynakça

• Ahmad, F. (2007). İttihat ve Terakki: 1908-1914, İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Aydemir, C. (2005). “Modern Türk Hikayeciliğinde Ömer Seyfettin Etkisi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(13), 54-62.
• Breuilly, J. (1993). Nationalism and the State. Manchester: Manchester University Press.
• Burcu, E. (2004). “Ömer Seyfettin’den Milli Benliğe Dönüş Çağrısı: Primo Türk Çocuğu”, Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı Serisi, (30), Ankara.
• Çilliler, Y. (2015). “Modern Milliyetçilik Kuramları Açısından 19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu Fikir Akımları”, Akademik İncelemeler Dergisi, 10(2) 45-65.
• Demir, A. (2007). “Ömer Seyfettin'in Hikayelerinde Milli Kimlik İnşa Unsuru Olarak Mekan”, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, ICANAS 38. Ankara.
• Deutsch, K. (1962). Nationalism and Social Communication, Boston: The M.I.T Press.
• Enginün, İ. (1985). “Ömer Seyfeddin’in Hikayeleri”, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Türk Fikir ve Sanat Adamları Dizisi, (I), Ankara.
• Geertz, C. (1973). The Interpretation of Cultures, New York: Basic Books.
• Gellner, E. (1999). “The Nation: Real or Imaged?”, Nation and Nationlism, 5(4), 366-370.
• Gellner, E. (2006). Nations and Nationalism, Cornell University Press, New York.
• Görgün, M. (2017). “Küreselleşme Sürecinde Göçmen İlişki Ağlarının Önemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Göç Özel Sayısı (22), 1317-1327.
• Guibernau, M. (1997). Milliyetçilikler: 20. Yüzyılda Ulusal Devlet ve Milliyetçilikler, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Hobsbawm, E. (2006). Milletler ve Milliyetçilik: Program, Mit, Gerçeklik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kanter, M. F. (2015). “Ömer Seyfettin Hikayelerinde Değer Aktarımı Bağlamında Kadınlar”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(4), Türkiye.
• Kellas, J. G. (1991). The Politics of Nationalism and Ethnicity. London: Macmillan Education.
• Koçak, A. (2015). “Ömer Seyfettin Hikayelerinde Savaşın Yansımaları”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 13(18), 637-656
• Kuş, B. (2013). “Reflections of National Language in Stories by Ömer Seyfettin”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (49), 9-16.
• Lewis, B. (2007). Modern Türkiye’nin Doğuşu. –Türkçe Çev. Metin Kıratlı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Nairn, T. (1981). The Break-up of Britain: Crisis and Neo-Nationalism, London: Verso Books.
• Okyay, C. (2005). Siyaset Bilimi İncelemeleri. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Özkırımlı, U. (1999). Milliyetçilik Kuramları: Eleştirel Bir Bakış, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Sevük, M. D. (1967). Ömer Seyfeddin’in Makaleleri, İstanbul: Türkiyat Araştırma Merkezi.
• Seyfettin, Ö. (1984). Nakarat, İstanbul: Erdem Yayınları.
• Seyfettin, Ö. (1992). Bütün Eserleri-3, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Seyfettin, Ö. (1993). Türklük Üzerine Yazılar. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Smith, A. D. (1988). The Ethnic Origins of Nations, Wiley-Blackwell, Oxford, UK.
• Smith, A. D. (1991). National Identity, London: Penguin.
• Smith, A. D. (2010). Nationalism: Theory, Ideology, History. Malden: Polity Press.
• Şengül, A. (2001). “Ömer Seyfettin'de Milli Kimlik”, Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1) 1-14
• Timur, T. (1986). Osmanlı Kimliği, İstanbul: Hil Yayınları.
• Turan, E. (2011). “Milliyetçilik Teorisinin Gelişimi ve Türk Milliyetçiliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-13.
• Yıldırım, E. (2014). “Modernite ve Milliyetçilik: Modern Milliyetçilik Kuramları Üzerine”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 23-37.