TÜRKİYE’NİN DEPREM KONULU FİLATELİK TASARIMLARI

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 382 - 402, 31.12.2024

Serkan Aycil

https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1453932

Öz

Doküman incelemesi ve sayısal verilerin esas alınmasıyla oluşturulan bu çalışmanın amacı Türkiye içerikli deprem konulu filatelik materyalleri tespit etmeye çalışmaktır. Etik kurul raporu gerektirmeyen bu araştırmanın verileri 1975-2024 yılları arasında tedavüle çıkarılan 7 adet anma pulu ile 2 adet kişisel pul, 3 adet ilk gün zarfı, 3 adet özel gün zarfı, 1 adet özel tarih damgalı zarf, 1 adet özel tarih damgası, 2 adet posta kartı ve 2 adet maksimum karttan oluşmaktadır. Çalışmanın alt başlıkları V. Avrupa Deprem Mühendisliği Konferansı 1975, VII. Dünya Deprem Mühendisliği Konferansı 1980, Deprem 1999, 17 Ağustos Depreminin 5. Yıl Dönümü, Deprem Haftası, Deprem Öldürmez İhmal Öldürür, Şampiyon Melekler 2023, 6 Şubat 2023 temalı posta pullarının uluslararası baskıları, Selam Olsun Gidenlere-2 temalı özel gün zarfı ve TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi temalı kişisel pullar biçiminde sıralanmıştır. Buna göre Türkiye’deki deprem konulu filatelik tasarımların sayı ve tür itibarıyla az olduğu görülmüştür. Yapılan analizler, resmî baskıların genellikle önemli bir organizasyona ev sahipliği yapıldığı bir dönemde ya da yaşanan büyük bir afet olayının ardından yayınlandığını ortaya koymuştur. Dolayısıyla Türkiye'de deprem olgusunun normal süreçte çok çabuk unutulduğu, büyük bir afet durumunda ise farkındalığın bir anda arttığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

deprem, filateli, posta pulu

TURKEY’S EARTHQUAKE RELATED PHILATELIC DESIGNS

Öz

The aim of this study, which is based on document analysis and numerical data, is to identify philatelic materials on earthquakes in Turkey. The data of this study, which does not require an ethics committee report, consists of 7 commemorative stamps, 2 personal stamps, 3 first day envelopes, 3 special day envelopes, 1 envelope with special date stamp, 1 special date stamp, 2 postal cards and 2 maximum cards issued between 1975-2024. The subheadings of the study are as follows: V. European Earthquake Engineering Conference 1975, VII. World Earthquake Engineering Conference 1980, Earthquake 1999, 5th Anniversary of August 17th Earthquake, Earthquake Week, Earthquake Does Not Kill, Negligence Kills, Champion Angels 2023, international editions of postage stamps themed February 6, 2023, special day envelope themed Selam Olsun Gidenlere-2 and personal stamps themed TMMOB Chamber of Geophysical Engineers Istanbul Branch. Accordingly, it has been observed that the number and type of earthquake-themed philatelic designs in Turkey are few. The analysis revealed that official editions were usually issued during a period when an important event was hosted or after a major disaster event. Therefore, it has been concluded that the earthquake phenomenon in Turkey is quickly forgotten in normal times, while in the event of a major disaster, awareness increases suddenly.

Anahtar Kelimeler

earthquake, philately, postage stamps

Kaynakça

• AFAD (2023). 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan (Kahramanmaraş) Mw:7.7–Mw:7.6 Depremleri Raporu, Ankara.
• Aktürk, İ. ve Albeni, M., (2002). “Doğal Afetlerin Ekonomik Performans Üzerine Etkisi: 1999 Yılında Türkiye’de Meydana Gelen Depremler ve Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 1-18.
• Atabey, E., (2024). “Türkiye Deprem Ülkesi”, https://www.researchgate.net/publication/378691924_TURKIYE_DEPREM_ULKESI., 1.05.2024,
• Burry, R., (2022). “Natural Disaster Philately”, https://stamps.org/news/c/news/cat/news/post/natural-disaster-philately., 3.07.2024.
• Dunn, J. F., (2011). “From Earthquakes to Marconi”, StampNewsOnline.net, (5), 1-11.
• Erdem, A.K., (2023, Şubat 25). “Binlerce kamu çalışanı da depremde yaşamını yitirdi... Memuru depremzedeyken afetin ilk saatlerinde devlet nasıl ayakta tutulur?”, https://www.indyturk.com/node/612831/haber/binlerce-kamu-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fan%C4%B1-da-depremde-ya%C5%9Fam%C4%B1n%C4%B1-yitirdi-memuru-depremzedeyken-afetin., 08.03.2024,
• Filateli (2016). “Filateli Terimler”, https://www.filateli.gov.tr/docs/2016_filateliterimler.pdf., 12.03.2024.
• Geçmişten Günümüze Posta. (2007). PTT Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Hammersley M., and Atkins P., (1983). Ethnography: Principles in Practice. 3rd Ed. Tavistock, Publications., London and New York.
• Hüryaşar, S.K., (2009). Taşıyıcı Sistemi Düzensiz Yapı Sistemlerinin Deprem Performanslarının Belirlenmesi, (Yayımlanmamış) Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: T.C. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• İmar ve İskân Bakanlığı (1977). Deprem Araştırma Enstitüsü Başkanlığı, Ankara.
• İnşaat Mühendisleri Odası (1975). V. Avrupa Deprem Mühendisliği Konferansı. https://eskiistanbul.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/15529.pdf., 12.10.2024.
• Kriterdergi (2023). “Türkiye’nin Uluslararası Yardım Çağrısı ve Karşılığı”, https://kriterdergi.com/dosya-deprem-ve-afet-yonetimi/turkiyenin-uluslararasi-yardim-cagrisi-ve-karsiligi., 12.10.2024.
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Posta Dairesi (2023). Şampiyon Melekler, http://posta.gov.ct.tr/BASIN-VE-HALKLA-%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0LER/Mesaj-ve-Duyurular/ArtMID/22109/ArticleID/203510/%C5%9Eampiyon-Melekler., 08.03.2024.
• Murray, M., (2022). “San Francisco Earthquake Cover”, https://postalmuseum.si.edu/collections/object-spotlight/san-francisco-earthquake-cover., 03.07.2024.
• Naylor, M., (2011). “About the Exhibit”, https://library.buffalo.edu/exhibitions/pdf/sci-philately.pdf., 03.07.2024.
• Özmen, B., (2020). 17 Ağustos 1999 İzmit Körfezi Depremi’nin Hasar Durumu (Rakamsal Verilerle) TDV/DR 010-53, Türkiye Deprem Vakfı, Ankara.
• Poste Magistrali.. (2023). “The Medical Works of the Order of Malta – Relief to the Victims of the Earthquake In Turkey and Syria”, https://postemagistrali.orderofmalta.int/en/stamps/the-medical-works-of-the-order-of-malta-relief-to-the-victims-of-the-earthquake-in-turkey-and-syria/., 08.03.2024,
• PTT Filateli (2024). “Selam Olsun Gidenlere-2”, https://filateli.gov.tr/urunler/selam-olsun-gidenlere-2/04662aae61ba5b44d4ddf71b6e4a2ca9., 12.03.2024,
• Pulhane (1973). “Kara Kuvvetleri Günü”, https://www.pulhane.com/KatalogSayfalari/k197304.html., 09.03.2024.
• Pulhane (1975). “V. Avrupa Deprem Mühendisliği Konferansı”, https://www.pulhane.com/OzelGunZarfiSayfalari/oz197505.html., 09.03.2024.
• Pulhane (1980). “VII. Dünya Deprem Mühendisliği Konferansı”, https://www.pulhane.com/KatalogSayfalari/k198006.html., 09.03.2024.
• Pulhane (1999). “Deprem”, https://www.pulhane.com/KatalogSayfalari/k199913.html., 09.03.2024.
• Pulhane (2004). “17 Ağustos Depreminin 5. Yıldönümü”, https://www.pulhane.com/OzelGunDamgaSayfalari/ot200415.html., 09.03.2024.
• Pulhane (2020). “Deprem Haftası”, https://www.pulhane.com/OzelGunDamgaSayfalari/ot202007.html., 09.03.2024.
• Pulhane (2021). “Deprem Öldürmez İhmal Öldürür”, https://www.pulhane.com/OzelGunZarfiSayfalari/oz202101.html., 09.03.2024.
• Sak, R., Şahin Sak, İ.T., Öneren Şendil, Ç. ve Nas, E., (2021). “Bir Araştırma Yöntemi Olarak Doküman Analizi”, Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4 (1), 227-256. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
• TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi (2024). 17. Dönem Çalışma Raporu 2022-2024, İstanbul.
• Touchstamps (2023). “Pray for Turkey (Djibouti 2023)”, https://touchstamps.com/Stamp/Details/1374183/pray-for-turkey., 08.03.2024.
• Uluslararası Deprem Mühendisliği Birliği. (1980, Mart-Temmuz). Türkiye Mühendislik Haberleri.
• Uzunoğlu, K., (2023, Mart). “Mimarca Bakış”, Mimarca, 35 (94), 8-9.
• Ün, L., (2023). “Afet Yöneticisi Olarak Mülki İdare Amirleri: 6 Şubat 2023 Depremleri Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (78), 371-384. https://doi.org/10.51290/dpusbe.1350263