Example Understanding of Respect of the Prophets in the Quran

Yıl 2022, Sayı: 1, 65 - 99, 30.11.2022

Saliha Körükcü

Öz

The feeling of trusting and relying on a higher rank is in the human nature, and it appears as tawakkul in the language of the Qur’an, and this feeling manifests itself in all areas of life. Tawakkul, which means to trust, to lean on, to turn, to accept a proxy, affects every moment of human life in connection with many concepts such as prayer, patience and trust. In order to put the real sense of trust and orientation at the center of life, it is necessary to go through certain stages.
Tawakkul, which is the indicator of faith, has an important place in the Qur’an and hadiths. In many verses of the Qur’an, there are expressions and stances that show the trust made to the prophets, and the prophets’ submission to Allah. Without tawakkul, a person cannot fully reveal his true essence and cannot manage his spiritual feelings. It is also very important to find the right examples so that tawakkul can be understood and lived correctly. For this reason, in order to better understand the subject, it is aimed to examine the exemplary understanding of tawakkul of the prophets in the Qur’an with this research.
Tawakkul imposes a responsibility on the servant. This responsibility reveals a person’s hard work and effort. Tawakkul takes place with a sense of trust that comes after effort, strength and will, and it manifests itself on the basis of a believing stance.

Anahtar Kelimeler

Tawakkul, Qur’an, Prayer, Patience, Trust, Prophet.

Kur’ân-ı Kerîm’de Peygamberlerin Örnek Tevekkül Anlayışları

Öz

Kendinden daha üst bir makama güvenme dayanma duygusu insanın fıtratında olup, Kur’ân dilinde tevekkül olarak karşımıza çıkmakta ve bu duygu hayatın her alanında kendini göstermektedir. Güvenmek, dayanmak, yönelmek, vekil kabul etmek anlamlarına gelen tevekkül dua, sabır, güven gibi birçok kavramla bağlantılı olarak insan hayatının her anına etki eder. Gerçek güvenme ve yönelme duygusunu hayatın merkezine koyabilmek için de belli merhalelerden geçmek gerekir.
İmanın göstergesi olan tevekkül Kur’ân-ı Kerîm ve hadisi şeriflerde önemli bir yer tutmaktadır. Birçok ayeti kerimede peygamberlere yapılan tevekkül emri, peygamberlerin Allah’a karşı tevekküllerini gösteren ifade ve duruşlar yer almaktadır. Tevekkül olmadan insan kâmil manada gerçek özünü ortaya koyamaz, manevi duygularını yönetemez. Tevekkülün doğru anlaşılabilmesi ve yaşanabilmesi için doğru örnekleri bulmak da çok önemlidir. Bu nedenle konunun daha iyi anlaşılabilmesi için bu araştırma ile Kur’ân-ı Kerîm’de peygamberlerin örnek tevekkül anlayışlarının incelenmesi amaçlanmıştır
Tevekkül kula bir sorumluluk yükler. Bu sorumluluk insanın çalışıp çabalamasını ortaya koyar. Çaba, güç ve iradenin ardından gelen bir güven duygusu ile tevekkül gerçekleşir, mü’mince bir duruşun temelinde kendini gösterir.

Anahtar Kelimeler

Tevekkül, Kur’ân, Dua, Sabır, Güven, Peygamber.

Teşekkür

Yüksek lisans tez danışmanım Prof. Mehmet Soysaldı Hocama yardım ve destekleri için teşekkür ediyorum.

Kaynakça

• Abdülbâkî, Muhammed Fuad. el-Mucemu’l-Müfehres li elfazi’l- Kur’ân’il-Kerim. Kahire: Matbaatü Dari’l-Kütübi’l-Mısriyyeti, 1364/1945.
• Bedranî, Ebu Faysal. Şifa’üd Düruri bi Fehmi’t Tevekkül ve’l-Kaza ve’l-Kader. b.y.: ts.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. Sahih-i Buharî. thk. Komisyon. 9 Cilt. Mısır: Matbaatü’l-Kübra el-Emiriyye, Mısır 1311/1893.
• Cevheri, Ebu Nasr, İsmail bin Hammad. es-Sıhâh tac’ül lüğa ve sıhâh el-Arabiyye. thk. Ahmed Abdu’l Ğafûr Atar. Beyrut: Dar’ul-İlm lil-Melayîn, Beyrut 1987/1407.
• Cürcânî, Ali b. Muhammed eş-Şerif. Kitâbü’t-ta’rifât, thk. Komisyon. Beyrût: Dar’ul Kütübü’ İlmiyye, 1403/1983. Doğan, D. Mehmet. Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Bahar Yayınları, 1996.
• Ebi’d-Dünya, Ebu Bekr Abdullah b. Muhammed b. Ubeyd b. Sufyan b. Kays. Kitabü’t-tevekkül alellâh. thk. Mustafa Abdu’l Kadir Ata. Beyrût: Müessetü’l Kütübü’s Sekafiyye, 1413/1993.
• Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî, Sünen-i Ebi Davud. thk. Muhammed Muhiddin Abdülhamid. 4 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Mearif, ts.
• Ebu Talip el-Mekkî, Muhammed b. Ali b. Atiyyeti’l-Harisî. Kûtü’l-kulûb. thk. Âsım İbrâhîm Keyâlî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 2. Basım, 1426/2005.
• Ersoy, Mehmet Akif. Safahat. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1992.
• Erzurumlu, İbrahim Hakkı. Marifetname. trc. Faruk Meyan, İstanbul: Bedir Yayınları, 1999.
• Gazâlî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed. İhyâu ulumid-dîn. 4 Cilt. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, ts.
• Harman, Ömer Faruk. “Nuh”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 33/224-227. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
• Hatip, Abdülaziz. Tevekkül mü, Tembellik mi?. İstanbul: Nesil Yayınları, 2006.
• Herevî, Ebu İsmail Abdullah b. Muhammed b. Ali. Menâzilü’s-sâirîn. Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, ts.
• İbn-i Mace, Muhammed b. Yezid Kazvinî. Sünen-i İbn-i Mace. thk. Muhammed Fuad Abdülbâkî. 2 Cilt. b.y.: Daru İhyai’l-Kütübi’l-Arabiyye, ts.
• İbn Manzur, Muhammed b. Mükerrem. Lisanu’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 3. Basım, 1414/1993.
• İsfehânî, Rağıb, el-Müfredât fi-garîb’il-Kur’ân. thk. Safvan Adnan Davudî. Dımeşk-Beyrut: Daru’l-Kalem-Dar’uş-Şam, 1412/1991.
• Kahraman, Hayrettin. vd., Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsiri. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 3. Basım, 2007.
• Karaman, Fikret. vd. Dinî kavramalar Sözlüğü. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2006.
• Kurtubî, Muhammed b. Ahmed. el-Cami’u li-ahkami’l-Kur’ân. thk. Ahmed el-Berdûnî, İbrahim Itfeyyiş. 20 Cilt. Kahire: Daru’l-Kütübü’l-Mısrıyye, 2. Baskı, 1964.
• Mevdudî, Seyyid Ebu’l-Ala, Tefhimu’l-Kur’ân, trc. Muhammed Han Kayanî v.d. 7 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 1997.
• Müslim b. Haccac el-Kuşeyrî. Sahih-i Müslim. thk. Muhammed Fuad Abdülbakî. 4 Cilt. Beyrut: Daru İhyait-Türasi’l-Arabi, 1374/1955.
• Râzî, Fahruddin, Mefatihu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâ’it-Tür’asi’l-Arabiyye, 3. Basım, 1420/1999.
• Sabûnî, Muhammed Ali. Saffetü’t-Tefâsir, 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kur'ân-i’l-Kerîm, 1402/1981.
• Şa’râvî, Muhammed Mütevellî. Tefsîru’ş-Şa’râvî. 19 Cilt. b.y. Matabiu Ahbâri’l-Yevm, 1997.
• Tirmizî, Muhammed b. İsa b. Sevre b. Musa b. Dahhâk. Sünenü’t-Tirmizî. thk. Ahmed Muhammed Şakir vd. 5 Cilt. Mısır: Şeriketü Mektebetü ve Matbaatü Mustafa el-Babi el-Halebî, 2. Basım,1970.
• Uludağ, Süleyman, “Tevekkül”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 41/3-4. İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
• Yazır, Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’ân Dili. İstanbul: Azim Yayınları, 1992.
• Zemahşerî, Ebu’l Kâsım Mahmud b. Amr. Esâsü’l-Belağa. thk. Muhammed Basîl Uyûn es-Sûd. 2 Cilt. Beyrût: Daru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1. Basım, 1419/1997.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Mahmud b. Amr. el-Keşşaf an hakâiki gavâmidi’t-tenzîl. 4 Cilt Beyrût: Daru’l-Kitâbi’l-Arabî, 3. Basım 1407/1986.