The investigation of TRT’s cartoons for children in Turkish language teaching and value transfer

Yıl 2019, Sayı: 2, 1 - 10, 01.06.2019

Rabia Neva Şahin

Öz

This study focuses on the transfer of value in TRT's cartoons for children. Value is a set of verbal rules that are not based on writing between individuals who make up society.Values that are the sum of verbal rules are first learned through family, environment, schools and mass media.Although schools are seen as the only way of socialization in the education of values, the family, peer group, mass media and non-governmental organizations are the sources that feed the values education.Cartoons are able to do the function of many educational institutions alone. Besides, cartoons are the most preferred entertainment way for children. According to the researches, the age of the cartoon watching period is 5-11 years of age. Therefore, researches for this age group gain importance. TRT Çocuk was launched on November 1, 2008, with the aim of being the first and only local child-themed television channel which broadcasts for children. In this study, it is aimed to examine 2 cartoons which are shown on television in the broadcast period of 2015-2016 and continue to broadcast in TRT Çocuk Channel based on the values in Turkish Language Teaching Programme. Research is a case study of qualitative research methods. It was used as a code and theme from the gains related to the value transfer in the curriculums. Content analysis was made with the checklist based on code and themes. As a result of the analysis, it was seen that cartoons were rich in values. However, there were also scenes with negative behaviour. Turkish vocabularies are not sufficiently given in cartoons

Anahtar Kelimeler

Child, cartoon, value, Turkish language teaching, TRT

TRT’nin çocuklara yönelik çizgi filmlerinin Türkçe öğretimi ve değer aktarımı açısından incelenmesi

Öz

Bu çalışma, TRT’nin çocuklara yönelik çizgi filmlerinde değer aktarımına odaklanmaktadır. Değer, toplumu oluşturan bireyler arasında yazıya dayanmayan sözlü kurallar bütünüdür. Sözlü kurallar bütünü olan değerler, önce aile sonra çevre, okullar ve kitle iletişim araçları aracılığıyla öğrenilir. Değerlerin eğitiminde okullar tek toplumsallaşma yolu gibi görülse de aile, akran grubu, kitle iletişim araçları ve sivil toplum örgütleri değerler eğitimini besleyen kaynaklardır. Çizgi filmler birçok eğitim kurumunun yaptığı işlevi tek başına yapabilecek durumdadır. Bunun yanı sıra çizgi filmler çocukların en çok tercih ettiği eğlence aracıdır. Araştırmalara göre çocukların çizgi film izleme döneminin en yoğun olduğu yaşlar, 5-11 yaş arası olarak saptanmıştır. Dolayısıyla bu yaş grubuna yönelik yapılacak araştırmalar önem kazanmaktadır. Hedef kitlesi sadece çocuklar olan ve çocuk merkezli yayın yapan ilk ve tek yerli çocuk temalı televizyon kanalı olma amacıyla açılan TRT Çocuk, 1 Kasım 2008 tarihinde yayın hayatına başlamıştır. Bu çalışmada, Türkçe Dersi Öğretim Programlarında yer alan değerlere dayanarak TRT Çocuk Kanalında 2015-2016 yayın döneminde yayınlanan ve günümüzde de yayını devam eden iki çizgi filmin değer aktarımı açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıdır. Öğretim programlarındaki değer aktarımıyla ilgili kazanımlardan kod ve tema olarak faydalanılmıştır. Kod ve temalardan yola çıkılarak hazırlanan kontrol listesi ile içerik analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda çizgi filmlerin değerler yönünden zengin olduğu görülmüştür. Ancak bunun yanı sıra olumsuz davranış örneklerine de rastlanmıştır. Türkçe söz varlığına ise çizgi filmlerde yeterince yer verilmediği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Çocuk, çizgi film, değer, Türkçe öğretimi, TRT

Kaynakça

• Aydın, M. Z. & Gürler, A. Ş. (2012). Okulda değerler eğitimi yöntemler-etkinlikler-kaynaklar. Ankara: Nobel Yayınları.
• Fichter, J. (1996). Sosyoloji nedir (N. Çelebi, Çev.). Ankara: Attila Kitabevi.
• Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Güven, A. Z. (2014). Değerler eğitimi ve Türkçe derslerinde kullanımı. Konya: Palet Yayınları.
• Hökelekli, H. (2013). Değerler psikolojisi ve eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Kluckhohn, C. (1962). Values and value-orientations in the theory of action. T. Parsons And E. A. Shils (Ed.), Toward a general theory of action (s. 388-433) içinde. Massachusetts: Harvard University Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6-8. sınıf). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2009). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-5. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). 18. Millî Eğitim Şûrası çalışma raporu. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okulöncesi dönem. İstanbul: Epsilon.
• Online Etymology Dictionary. (t.y.). Value. Erişim adresi (22 Aralık 2018): https://www.etymonline.com/word/value#etymonline_v_4620
• Schwart, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values?. Journal of Social Issues, 50(4), 19-45.
• Şahin, Ş. (1987). Kitle haberleşme araçlarında radyo ve televizyonun kültür değişmeleri üzerine yaptığı tesirlerle ilgili bir değerlendirme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tokgöz, O. (1982). Televizyon reklamlarının anne-çocuk ikilisine etkileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi.
• Tozlu, N. (2003). Eğitim problemlerimiz üzerine düşünceler. Ankara: Mikro Yayınları.
• Türkiye Radyo Televizyon Kurumu. (2015). TRT genel yayın planı. Erişim adresi (22 Aralık 2018): http://www.trt.net.tr/Kurumsal/s.aspx?id=genel+yayin+plani