Internet, public sphere, and democracy: The case of paid military service discussion in Ekşi Sözlük

Yıl 2019, Sayı: 2, 50 - 63, 01.06.2019

Alper İşleyen

Öz

The main problem of this study is whether Ekşi Sözlük, a web page from Turkey, can be defined as a public sphere or not according to Jürgen Habermas’s public sphere concept. In this context, the theoretical aspect of the concept of the public sphere in the historical process and, the relationship between democracy and the public sphere is discussed. The relationship between the Internet and public sphere and whether the Internet produces public sphere is also discussed. Also, it is focused on the unique aspects of Ekşi Sözlük as a participatory dictionary, which is continuing its existence in Turkey. In the empirical part of the study, the comments under the title of paid military service were examined. 305 comments are examined in the context of the law on changes in Military service, some other laws, and decree law number 663, which was published in the Official Gazette on 03.08.2018 and entered into force with the law number 7146. It was concluded that 217 of these contents belong to the private sphere, 4 of them belong to the public sphere, and 84 of them belong to neither the public nor private sphere. In this context, it is thought that the public domain content of Ekşi Sözlük web site is quite low, and the content of the existing public domain is also open to discussion. Apart from this, it is concluded that there is no public sphere in the sense that Habermas idealized because of the limitation of participation as a writer in the dictionary, lack of a rational discussion environment, and deviation from the subject discussed

Anahtar Kelimeler

Public sphere, Ekşi Sözlük, paid military service, democracy, internet

İnternet, kamusal alan ve demokrasi: Ekşi Sözlük'te bedelli askerlik tartışmaları örneği

Öz

Bu çalışma, Jürgen Habermas'ın kamusal alan tartışması bağlamında, Türkiye'de yayımlanan Ekşi Sözlük isimli internet sitesinin kamusal alan yaratıp yaratmadığını ana sorunsal olarak belirlemiştir. Bu çerçevede, kuramsal olarak kamusal alan kavramının tarihsel süreçteki görünümüne değinilmekte, demokrasi ile kamusal alan ilişkisi tartışılmakta, günümüzde internet ile kamusal alanın yeniden gündeme gelişi ve internetin kamusal alan üretip, üretmediği görüşlerine yer verilmektedir. Ayrıca katılımcı bir sözlük olarak, Türkiye'de yayım hayatına devam eden Ekşi Sözlük isimli internet sitesinin kendine özgü yönleri üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın uygulama bölümünde Ekşi Sözlük isimli internet sitesinde bulunan bedelli askerlik başlığı altındaki yorumlardan, 03.08.2018 günü resmî gazetede yayımlanarak, 7146 numaralı kanun ile yürürlüğe giren, Askerlik kanunu ile diğer bazı kanunlarda ve 663 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun bağlamında çıkartılan bedelli askerlik yasası dönemini içeren tartışmaları kapsayan 305 yorum irdelenmektedir. İncelenen içeriklerden 217 tanesinin özel alana, 4 tanesinin kamusal alana ve 84 tanesinin ne kamusal ne de özel alana ait olduğu sonucuna varılmaktadır. Bu bağlamda, Ekşi Sözlük isimli internet sitesinin kamusal alan içeriklerinin oldukça az olduğu, var olan kamusal alana ait içeriklerin ise, ayrıca tartışmalara açık olduğu düşünülmektedir. Bunun dışında sözlüğe yazar olarak katılımın sınırlanması, rasyonel tartışma ortamının bulunmayışı, tartışılan konudan sapılması gibi nedenlerle Habermas'ın idealize ettiği anlamda bir kamusal alanın gerçekleşmediği sonucuna ulaşılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Kamusal alan, Ekşi Sözlük, bedelli askerlik, demokrasi, internet

Kaynakça

• Akca, H. (2010). The internet as a participatory medium: An Analysis of the Eksi Sozluk website as a public sphere (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). University of South Carolina, Columbia.
• Biçer Olgun, H. (2017). Jürgen Habermas, Hannah Arendt ve Richard Sennett’in kamusal alan yaklaşımları. Sosyolojik Düşün, 2(1), 45-54.
• Born, G. (2012). Mediating the public sphere: Digitisation, pluralism, and communicative democracy. Christian J. Emden & David Midgley (Ed.), Beyond Habermas Democracy, knowledge, and the public sphere (s. 119-146) içinde. Londra ve New York: Berghahn Books.
• Callhoun, C. (1993). Civil society and the public sphere. Public Culture, 5, 267-280.
• Dağtaş, B. ve Dağtaş, E. (2003). Habermas'ın burjuva kamusal alanı tanımı çerçevesinde yazılı basının konumu ve dönüşümü. Kurgu Dergisi, 20, 49-61.
• Dağtaş, E. (2014). Kamusal alan ve medya Münevver Karabulut cinayetinin basındaki yansımaları. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Gürel, E. & Yakın, M. (2007). Ekşi Sözlük: Postmodern elektronik kültür. Selçuk Üniversitesi