Türkiye’de kadınların siyasal katılımı ve sosyal sermaye ilişkisi

Yıl 2022, Sayı: 10, 134 - 145, 31.12.2022

Samet Talha Turgut

Öz

Sosyal sermaye kavramı ulusal ve uluslararası literatürde pek çok farklı düşünür tarafından incelenmiştir. Bu çalışmada Bourdieu’nun yaklaşımıyla sosyal sermaye kavramı analiz edilmiştir. Sosyal sermaye kavramı ulusal ve uluslararası literatürde pek çok farklı konu ile ilişkilendirilmiştir. Ancak ulusal araştırmalar incelendiğinde toplumsal cinsiyet perspektifinden sosyal sermaye analizi yapan çalışmaların sayısı oldukça azdır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de kadınların siyasal katılımının erkeklere oranla düşük olmasının nedenlerini, sosyal sermaye ve toplumsal cinsiyet perspektifinden incelemektir. Türkiye’de kadınlar pek çok ülkeden daha önce seçme ve seçilme hakkını elde etmiş olmalarına karşın halen siyasal katılımları diğer ülkelere kıyasla düşük orandadır. Siyaset, erkeklerin sosyal dayanışma ağları üzerine kurulu eril bir alan olma özelliğini günümüzde de sürdürmektedir. Kadınların geleneksel toplumsal cinsiyet rolleri sebebiyle sosyal sermaye biriktirmesi erkeklere göre daha zor olmaktadır. Sosyal sermaye siyasette var olma veya siyasi kariyerde yükselme için önem arz etmektedir. Bu nedenle kadınların aktif siyasal aktörler olarak siyasal katılımları halen düşük orandadır. Bu çalışmada, herhangi bir parti veya ideoloji esas alınmadan rastgele seçilen, üç kadın siyasetçi örneği üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Seçilen kadın siyasetçiler, spesifik olarak bu çalışmadaki tartışma için geçerlidir. Bu çalışma Türkiye’de aktif siyaset yapan veya daha önce siyaset sahnesinde bulunmuş diğer kadın siyasetçilere genellenemez.

Anahtar Kelimeler

Kadın siyasetçi, siyasal katılım, sosyal sermaye, Bourdieu, toplumsal cinsiyet

The relationship between political participation of women and social capital in Turkey

Öz

The concept of social capital has been studied by many different thinkers in the national and international literature. In this study, the concept of social capital was analyzed with Bourdieu's approach. The concept of social capital has been associated with many different subjects in the national and international literature. However, when national studies are examined, the number of studies that analyze social capital from a gender perspective is very few. The aim of this study is to examine the reasons for the low political participation of women in Turkey compared to men, from the perspective of social capital and gender. Although women in Turkey have obtained the right to vote and be elected in many countries before, their political participation is still low compared to other countries. Today, politics continues to be a masculine field built on the social solidarity networks of men. It is more difficult for women to accumulate social capital than men due to their traditional gender roles. Social capital is important for being in politics or for promotion in a political career. Therefore, the political participation of women as active political actors is still low. In this study, an evaluation was made on the sample of three women politicians who were randomly selected without any party or ideology. The selected female politicians apply specifically to the discussion in this study. This study cannot be generalized to other female politicians who are active in politics or have been on the political scene before.

Anahtar Kelimeler

Female Politician, Political Participation, Social Capital, Bourdieu, Gender

Kaynakça

• Acar-Savran, G. (2002). Özel/Kamusal, Yerel/Evrensel İkilikleri Aşan Bir Feminizme Doğru. Praksis Dergisi, 255-306.
• Adak, S. (2015). “Siyaset ve Kadın”, Feryal Saygılıgil (ed.), Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları içinde. Ankara: Dipnot Yayınları, s. 17-33.
• Arslan, E, & Biçer, B. (2015). Sosyal Sermaye, Kadına Verilen Değer Ve Kalkınmışlık. 1. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi: “Sosyal Sermaye”, Konya/Turkey
• Aydın, H. (2015). Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türkiye’de kadın. Current Research in Social Sciences, 1(3), 84-96.
• Bora, A. (2012). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık. Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar, 175-187.
• Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In The sociology of economic life (pp. 78-92). Routledge.
• Bourdieu, P. (1987). What makes a social class? On the theoretical and practical existence of groups. Berkeley Journal of Sociology, 32, 1-17.
• Bourdieu, P. (2015). Pratik Nedenler: Eylem Kuramı Üzerine. (Çev. H. Uğur Tanrıöver), İstanbul, Hil Yayınları.
• Bourdieu, P. (2021). Ayrım Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. Ankara: Nika Yayınevi.
• Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94, S95-S120.
• Çakır, S. (2016). Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul.
• Çakır, S. (2019). Erkek kulübünde siyaset. Sel Yayıncılık: İstanbul.
• Çekiç, T. İ., & Ökten, A. N. (2009). Sosyal Sermaye Perspektifinden Kırsal Kalkınma Sorunsalına Yeniden Bakiş. Megaron, 4(3).
• Devamoğlu, S. (2008). Sosyal Sermaye Kuramı Açısından Türkiye'de Demokrasi Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eker, H. (2018). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında İş Dışı Zaman Kullanımı: Kamuda Çalışanlar Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 1218-1240.
• Field, J. (2008). Sosyal Sermaye. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Gök, M. (2014). Toplumsal Kalkınmanın ve Sosyal Sermayenin Bilinmeyen Aktörleri: Kadın Odaklı Sivil Toplum Kuruluşları. Hacettepe Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Gökçimen, S. (2008). Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılım Mücadelesi. Yasama Dergisi, (10), 5-59.
• Özdemir, N. (2014). Türk Kadınına Milletvekili Seçme ve Seçilme Hakkı Tanınması Üzerine Yapılan Kutlamalar. History Studies, 6(5).
• Putnam, R. D. (1993). Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
• Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: America’s Declining Social Capital. Culture and Politics, 223–234.
• Siisiainen, M. (2003). Two concepts of social capital: Bourdieu vs. Putnam. International Journal of Contemporary Sociology, 40(2), 183-204.
• Timberlake, S. (2005). Social Capital and Gender in the Workplace. The Journal of Management Development, 24, 1, pp. 34-44.
• TUİK. (2019), Mahalli İdareler Genel Seçim Sonuçları, TUİK Yayını, Ankara, www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 09.05.2022.
• TÜİK. (2021). İstatistiklerle Kadın. TUİK Yayını, Ankara, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2021-45635. Erişim Tarihi: 09.05.2022.
• Wacquant, L., & Bourdieu, P. (2021). Düşünümsel Sosyolojiye Davet. İletişim Yayınları: İstanbul.
• Zihnioğlu, Y. (2003). Kadınsız İnkılap: Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkası, Kadın Birliği (Vol. 16). Metis.