CINEMA IN THE CONTEXT OF THE RELATIONSHIP BETWEEN INDIVIDUAL, SOCIETY AND ENVIRONMENT: A REVIEW ON THE 2040 DOCUMENTARY

Yıl 2022, Sayı: 10, 122 - 133, 31.12.2022

Nebiye Konuk Kandemir , Selin Kiraz Demir

Öz

Artworks carry the clues of social structure. Possible problems with art are conveyed to the society with a different narrative. Although this narrative is named with the concepts of dystopian and utopian, there are clues from the future in all artistic products that seem exaggerated, far from reality or fictionalized in the mind world. The existence of serious problems related to the use of natural resources in the world and the shortage of resources that may cause many social problems in the future are such a prediction. Factors that can affect the social structure in a spiral, such as population growth, hunger, poverty, natural disasters, and climate changes, reveal the importance of studies on environmental problems. In the study, a descriptive analysis was made on a documentary about what needs to be done for a better future in a world going to extinction due to current environmental problems, taking into account the qualities of the genre fed from reality and visual aesthetics. The documentary, which was examined within the scope of the study, is important in terms of revealing the possible results of our living in harmony with nature as individuals and as a society, with the animation technique. In addition, the interest of this documentary in international festivals and digital platforms has shown that it is an important tool in terms of making environmental problems more visible with the audio-visual and creative power of cinema and discussing possible solutions.

Anahtar Kelimeler

Social Change, environmental sociology, documentary, environmental movies, 2040 movie

Birey, toplum ve çevre ilişkisi bağlamında sinema: 2040 belgesel filmi örneği

Öz

Sanat eserleri toplumsal yapının ipuçlarını taşır, sanat ile muhtemel sorunlar farklı bir anlatı ile topluma taşınır. Bu anlatı distopik, ütopik kavramlarıyla isimlendirilse de abartılı, gerçekten uzakmış gibi gözüken veya zihin dünyasında kurgulanmış olan tüm sanatsal ürünlerde gelecekten ipuçları yer almaktadır. Dünyadaki doğal kaynakların kullanımına ilişkin ciddi sorunların varlığı ve gelecekte birçok toplumsal soruna neden olabilecek kaynak sıkıntısı da bu tarz bir öngörüdür. Nüfus artışı, açlık, yoksulluk, doğal afetler, iklim değişiklikleri gibi toplumsal yapıyı bir sarmal şeklinde etkileyebilecek faktörler çevre sorunlarına ilişkin çalışmaların önemini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada ise sinema ve toplum ilişkisi iklim değişiklikleri, gelecekte yaşanması muhtemel kaynak sıkıntıları ile çevre sorunları, 2040 belgesel filmi ile birlikte çevre sosyolojisinin yaklaşımlarıyla ele alınmıştır. Çalışmada, güncel çevre sorunları sebebiyle yok oluşa giden bir dünyada daha iyi bir gelecek için yapılması gerekenlerin anlatıldığı bir belgesel üzerine, türün gerçeklik ve görsel estetikten beslenen nitelikleri göz önünde bulundurularak betimsel bir inceleme yapılmıştır. Çalışma kapsamında incelenen belgesel film, bugün birey ve toplum olarak doğa ile uyum içerisinde yaşamamızın muhtemel sonuçlarını canlandırma tekniğiyle ortaya koyması bakımından önemlidir. Ayrıca bu belgesel filmin uluslararası festivaller ile dijital platformlarda gördüğü ilgi, çevre sorunlarının sinemanın görsel-işitsel ve yaratıcı gücü ile daha görünür olması ve muhtemel çözümlerin konuşulabilmesi açısından önemli bir araç olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal değişme, çevre sosyolojisi, belgesel sinema, çevre filmleri, 2040 filmi

Kaynakça

• Adak, N. (2010). Geçmişten Bugüne Çevreye Sosyolojik Yaklaşım. Ege Academic Review, 10 (1).
• Atik, E.B. (2020). 2040 Belgeseli. https://akademikcevre.com/2040-belgeseli-ozet/
• Baran, A. G. (1993). Toplum, Birey ve Çevre İlişkileri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10(1)
• Brammer, R. (2019). Seeds of change: Damon Gameau's 2040 and Sustainable Futures. Metro Magazine: Media & Education Magazine, 201, 76-80.
• Doll, S. & Faller, G. (1986). Blade Runner and Genre: Film Noir and Science Fiction, Literature Film Quarterly, 14 (2), 89-100.
• Durmaz, M. (2019). Türkiye’de Çevre Eğitiminin Sosyolojik Çözümlemesi (Master's thesis, Yozgat Bozok Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Eryılmaz, Ç. (2017a). Çevresel Medya İçeriklerinin İnşası: National Geographic Türkiye Dergisi Örneği. Folklor/Edebiyat, 91, 125-142.
• Eryılmaz, Ç. (2017b). Sosyal Bilim Paradigmaları Çerçevesinde Çevre Sosyolojisinin Kuramları ve Kavramları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 159-174.
• Eryılmaz, Ç. (2019). Durkheim’da Toplum-Çevre Etkileşimi Dışlayıcı Toplumsal Olgulara Karşı Çevreci Potansiyel. İstanbul University Journal of Sociology, 39 (1), 135-157
• Gameau, D. (2019). 2040: A Handbook for the Regeneration, Pan Macmillan Australia.
• Hannigan, J. (2006). Environmental Sociology. Çevre Sosyolojisinin Ortaya Çıkışı ve Kuramsal Yaklaşımlar. (Ç. Eryılmaz, Çev.). Londra: Routledge.
• Kılıç, N. S. (2020). COVİD-19 Küresel Salgınına Eko-Dini Tepkiler: Çevre Hareketleri Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(1), 116-127.
• Konak, N. (2010). Çevre sosyolojisi: Kavramsal ve Teorik Gelişmeler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), 271-283.
• Kökalan Çımrın, F. (2014). Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9:2, 1007-1020.
• Mamur, N. (2017 a). Ekolojik Sanat: Çevre Eğitimi İle Sanatın Kesişme Noktası. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (3), 1000-1016.
• Mamur, N. (2017 b). Sanat Eğitiminde Sürdürülebilirlik ve Çevre Eğitimi Üzerine Bir Çalışma. Ege Eğitim Dergisi, 18 (2) , 774-794.
• Nguyen, T. (2017). Disconnect to connect: The politics of disconnectivity in the film Captain Fantastic, https://www.diggitmagazine.com/papers/disconnect-connect-politics-disconnectivity-film-captain-fantastic
• Odabaş, Y. (2018). İklim Değişikliği ve Küresel Isınma Çevre ve Afet Sosyolojileri Açısından Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(3), 1559-1575.
• Oruç, Z. (2017). Çevre Ve Ekoloji Kavramları Kapsamında İdeolojik Yaklaşımlar ve Sanat (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Rodesiler, L. & Mayo, R. (2020). The Future Is Now: A '2040' Study Guide, Screen Education, 96, 78-83.
• Scognamillo, G. (2003). Türk Sinema Tarihi, İstanbul: Kabalcı.
• Şahin, İ. (2009). Değişen toplum-çevre ilişkisinin bir göstergesi İklim değişikliği. Bilimname 16 (1), 107-139
• Taschler, B. (2012). The representation of violence in five dystopian film narratives : myth, catharsis and adaptation in '28 Days Later', '28 Weeks Later', 'Children of Men', 'The Road' and 'V for Vendetta' : five case studies, Università Ca' Foscari Venezia. http://dspace.unive.it/handle/10579/1154
• Tuna, M. (2012). (Ed.) Çevre Sosyolojisi. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, YAYIN NO: 2482
• Ülker, Ö. (2010). Sanat Sosyolojisine Giriş: Kavramlar, Yaklaşımlar ve Temel Ayırımlar (Yayımlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Yaslıkaya, R. (2015). Ekolojik Paradigmada Bir Kavşak: Çevreci Sinema, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), Special Issue 3, 410-428.
• Yengin, D. & Bayrak, T. (2022). Yeni Medya Kuramları 101. İstanbul: Der Yayınevi.
• https://documentaryaustralia.com.au/project/2040/
• https://www.youtube.com/watch?v=xDn6VOS4IdA