Türkiye toplumunda evlilik ve aile: Sosyolojik-psikolojik perspektiften yakın ilişkiler

Yıl 2024, Sayı: 13, 131 - 153, 30.06.2024

Arif Akbaş

Öz

Bu makale, Türk toplumunun evlilik ve aile yapısındaki sosyolojik/psikolojik değişimleri incelemektedir. Makale, Türk toplumunun tarih boyunca geçirdiği sosyal, kültürel ve ekonomik değişimlere odaklanarak, evlilik ile aile kavramlarındaki dönüşümü ele almaktadır. Türk toplumundaki geleneksel aile yapısı ile modernizm arasındaki etkileşimi ve çatışmaları analiz edilmektedir. Geleneksel normların ve değerlerin modern yaşam tarzlarıyla nasıl bir etkileşim içinde olduğu, evlilik ve aile ilişkilerindeki dinamik değişiklikleri ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, kadınların rolü, aile içi ilişkiler, çocuk yetiştirme pratikleri ve evlilik kurumundaki değişimler özel bir öneme sahiptir. Araştırma, toplumsal cinsiyet rollerinin evlilik ve aile yapısındaki değişimlere olan etkisini de detaylı bir şekilde incelemektedir. Toplumsal normlardaki değişimlerin, bireyler arası ilişkileri nasıl etkilediği, toplumun genelindeki evlilik ve aile anlayışını nasıl değiştiğine dair derinlemesine bir analiz sunmaktadır. Türkiye’deki evlilik ve aile yapıları, son yıllarda önemli değişimler geçirmiştir. Geleneksel olarak Türk toplumunda aile, geniş aile yapısıyla birlikte büyük öneme sahip olmuştur. Ancak, modernleşme, kentsel dönüşüm, ekonomik faktörler ve kültürel değişimler gibi etkenler, evlilik ile aile sosyolojisinde dönüşüme neden olmuştur. Bu değişimler, aile içi ilişkilerden cinsiyet rollerine, ebeveynlik pratiklerinden evlilik ve boşanma kararlarına kadar birçok alanda etkili olmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de evlilik ve aile sosyolojisi alanında yapılan araştırmalar, bu değişimleri anlamak, toplumsal dinamikleri yönlendirmek açısından büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aile sosyolojisi, değişim sosyolojisi, evlilik ve aile, ilişki sorunları, cinsiyet sosyolojisi, yakın ilişkiler.

Marriage and family in Turkish society: Close Relationships from a sociological-psychological perspective

Öz

This article is examining the sociological and psychological changes in marriage and family structures in Turkish society. The article focuses on the social, cultural, and economic transformations that Turkish society has undergone throughout history, addressing the evolution of the concepts of marriage and family. It analyzes the interaction and conflicts between traditional family structures and modernity in Turkish society. The study highlights how traditional norms and values interact with modern lifestyles, revealing dynamic changes in marriage and family relationships. In this context, special attention is given to the roles of women, intra-family relationships, child-rearing practices, and changes in the institution of marriage. The research also delves into how changes in gender roles affect marriage and family structures in detail. It provides an in-depth analysis of how shifts in social norms influence interpersonal relationships and alter the general understanding of marriage and family in society. In recent years, marriage and family structures in Turkey have undergone significant changes. Traditionally, the family has held great importance in Turkish society, often characterized by extended family structures. However, factors such as modernization, urban transformation, economic changes, and cultural shifts have led to transformations in the sociology of marriage and family. These changes impact various areas, including intra-family relationships, gender roles, parenting practices, and decisions regarding marriage and divorce. In this context, research in the sociology of marriage and family in Turkey is crucial for understanding these changes and guiding societal dynamics.

Anahtar Kelimeler

Sociology of family, sociology of change, marriage and family, relationship problems, sociology of gender, close relationships.

Kaynakça

• Ainsworth, M. D., & Marvin, R. S. (1995). On the shaping of attachment theory and research: An interview with Mary DS Ainsworth (Fall 1994). Monographs of the society for research in child development, 3-21.
• Akyaz, E. (2023). Mizaçsal farkındalık sahibi olmanın yakın ilişkilerde aldatma ve affetme eğilimleri üzerindeki rolünün anlaşılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Antonucci, T. C., Ajrouch, K. J., & Birditt, K. S. (2014). The convoy model: Explaining social relations from a multidisciplinary perspective. The Gerontologist, 54(1), 82-92.
• Atak, H., & Taştan, N. (2012). Romantik ilişkiler ve aşk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), s. 520-546.
• Aydemir, M. A., & Tecim, E. (2012). Türk toplumunda aile ve dinin sosyal sermaye potansiyeli. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), s. 43-59.
• Aydın, Ş. (2023). Yakın ilişkilerde ayrılık sonrası ısrarlı takip ve psikolojik etkileri (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Ayyıldız, Naz Tuğba. (2023). İlişkisiz, Mutlu, Huzurlu. Erişim adresi: https://yakiniliskiler.com/8148-%C4%B0li%C5%9Fkisiz-Mutlu-Huzurlu (23.01.2024).
• Baltacıoğlu, S. (2016). Genç yetişkinlerin bağlanma stillerinin, yakın ilişkilerindeki psikolojik eğilimlerinin ve ilişki inançlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Barış, Ş. (2021). Çok eşli evlilikten doğmuş kişilerin yakın ilişkilerindeki bağlanma stillerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bayer, A. (2020). Modernleşme sürecinde aile: Değişen annelik ve babalık. Tevilat, 1(1), s. 35-60.
• Berk, R. A., & Berk, S. F. (1983). Supply-side sociology of the family: The challenge of the new home economics. Annual review of sociology, 9(1), s. 375-395.
• Bozkurt, R. M. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ile yakın ilişkilerdeki eğilimleri ve yetersizlik duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bretherton, I. (2013). The origins of attachment theory: John Bowlby and Mary Ainsworth. In Attachment theory (pp. 45-84). Routledge.
• Chafetz, J. S. (Ed.). (2006). Handbook of the Sociology of Gender. Springer Science & Business Media.
• Chambers, D., & Gracia, P. (2021). A sociology of family life: Change and diversity in intimate relations. John Wiley & Sons.
• Cheal, D. (2002). Sociology of family life (p. 104). Basingstoke: Palgrave.
• Cherniss, C., Extein, M., Goleman, D., & Weissberg, R. P. (2006). Emotional intelligence: what does the research really indicate?. Educational psychologist, 41(4), 239-245.
• Cin, H. (1974). İslam ve Osmanlı hukukunda evlenme. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi.
• Çiftçi, M. N. (2023). Zelizer’in teorileri ışığında yakın ilişkilerde paranın sosyal anlamı: Çift gelirli haneler üzerine nitel bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çoban, Y. (2021). Romantik ilişkisi olan bireylerin çocukluk çağı küçük travmaları ile yakın ilişkileri arasındaki ilişkide çocukluk çağı küçük travma etkilerinin aracı rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dedeoğlu, D. (2023). Yakın ilişkilerle ilgili eğilimler ile pozitif şemalararasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Dorrance, Hall. E., & Scharp, K. M. (2021). Communicative predictors of social network resilience skills during the transition to college. Journal of Social and Personal Relationships, 38(4), 1238-1258.
• Durak, R. (2023). Çocukluk çağı travmaları ile kendini susturma, yakın ilişkilerdeki yaşantılar ve romantik aşk mitleri ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Duran, B. (2021). Sosyal kaygısı olan ve olmayan bireylerde erken dönem uyum bozucu şemalar ve yakın ilişkilerde bağlanma düzeylerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Ede, Ö. D. (2021). Üniversite öğrencilerinde bağlanma boyutları, yakın ilişkiler ve kıskançlık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lefkoşa.
• Erden, A. D. (2016). Kendini izleme tarzı, yakın ilişkilerde yaşanan kaygı ve algılanan eş davranışlarının evlilik doyumu üzerine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Ezer, Z. (2022). Beliren yetişkinlerde ebeveynleşme ve siber flört istismarı: Yakın ilişkilerde kaygılı ve kaçınmacı bağlanmanın doğrudan ve dolaylı rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Faraji, H. (2016). Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travması, yakın ilişkilerdeki psikolojik eğilimler ve romantik ilişkilerdeki istismar davranışının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Farrell, B., VandeVusse, A., & Ocobock, A. (2012). Family change and the state of family sociology. Current Sociology, 60(3), s. 283-301.
• Filiyeva, U. (2018). Türkiye’ye evlilik yolu ile göç olgusu Türk ve Rus basınında algılanışı ile Rus kadın göçü (Master’s thesis, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Fletcher, G. J., & Fitness, J. (Eds.). (2014). Knowledge structures in close relationships: A social psychological approach. Psychology Press.
• Forstie, C. (2017). A new framing for an old sociology of intimacy. Sociology compass, 11(4), s. 1-14.
• Gençer, İ. (2019). Yetişkinlerde aile bütünlük duygusu ve benlik saygısının yakın ilişkiler üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Goddard, N. (2012). Human personality development. Core Psychiatry, 55-61.
• Gottman, J. (2017). The natural principles of love. Journal of Family Theory & Review, 9(1), 7-26.
• Gül, M. (2019). Madde kullanan ve kullanmayan yetişkinlerde kişilerarası yetkinlik düzeyleri ile yakın ilişkilerdeki yaşantılar arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Güler, D. (1992). Aile kavramının tarihsel gelişimi ve Türk toplum yaşantısında aile. Kurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi, 11(11), s. 51-76.
• Günay, G., & Bener, Ö. (2011). Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde aile içi yaşamı algılama biçimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Vol: 153. s. 157-171.
• Güven, P. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşamın amacı ve anlamı ile yaşam doyumu ve yakın ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Güvenir, B. (2020). Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerde şiddete yönelik tutumlarını yordayan değişkenlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güzel, İ. (2016). Yakın ilişkilerde aldatma ve affetme eğiliminin şema terapi modeli çerçevesinde incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Helvalı, H. H. (2019). Erken dönem uyumsuz şemalar ile yeme tutumu arasındaki ilişkide yakın ilişkilerin, vücut algısının ve benlik saygısının aracı rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• İlericiler, N. K. (2015). Evlilik uyumunu açıklamada yakın ilişkilerde bağlanma, erken dönem uyum bozucu şemalar ve psikolojik travmanın rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İnci, S. B. (2015). Esrar bağımlılarında algılanan ebeveyn kabul reddinin, psikolojik uyumları ve yetişkinlikteki yakın ilişkiler üzerindeki etkilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kabakaş, B. (2016). Kronik böbrek yetmezliği olup hemodiyaliz alan 20-65 yaş arası bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin, bireylerin mutluluk düzeyleri ve yakın ilişkilerdeki yaşantıları üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kalender, Z. (2017). Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerinde ayrılık kaygısı ile oluşan otomatik düşüncelerin bağlanma stilleri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kasap, M. (2020). Yakın ilişkilerde belirsizliğe tahammülsüzlüğün irrasyonel inanışlar ve temel psikolojik ihtiyaçlarla ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, E. (2022). Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerindeki yükleme stilleri ile psikolojik eğilimleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kayaturan, N. Ö. (2018). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanılı erişkinlerde; belirti profili, belirti şiddeti, çalışma belleği, yakın ilişkilerde işlevsellik düzeyinin birbiri ile ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi). Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi, İstanbul.
• Ketokivi, K. (2012). The intimate couple, family and the relational organization of close relationships. Sociology, 46(3), s. 473-489.
• Kılıç, M. (2020). Yakın İlişkiler: Psikoterapi Odasından Öyküler. İzmir: Duvar Yayınları.
• Kıvanç, S. (2022). Yakın ilişkilere güncel bir bakış: Çevrimiçi buluşma uygulamaları kullanım motivasyonlarının ilişki sonlandırma stilleri üzerindeki etkisi ve karanlık üçlü kişilik özelliklerinin rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Kollektif. (2023). Yakın İlişkiler Psikolojisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kunter, E. (2021). Yakın ilişkilerdeki psikolojik şiddet ve duygusal yeme arasındaki ilişkinin sosyal destek düzenleyici değişkeni ile birlikte incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Levinger, G. (1980). Toward the analysis of close relationships. Journal of experimental social psychology, 16(6), s. 510-544.
• Mert, K. (2023). Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerde çiftler arası şiddet kabul düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Metinoğlu, E. D. O. (2020). Yetişkinlerde benlik ayrımlaşmasının yakın ilişkilerde bağlanma boyutları ve yalnızlık ile ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Milardo, R. M., Johnson, M. P., & Huston, T. L. (1983). Developing close relationships: Changing patterns of interaction between pair members and social networks. Journal of Personality and Social Psychology, 44(5), s. 964.
• Mitrani, N. (1999). Yakın ilişkilerde ilişki içindeki benlik temsili (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Moisuc, A., & Brauer, M. (2019). Social norms are enforced by friends: The effect of relationship closeness on bystanders’ tendency to confront perpetrators of uncivil, immoral, and discriminatory behaviors. European Journal of Social Psychology, 49(4), s. 824-830.
• Nazlı, A. K. (2015). Kişilerarası çekicilik açısından yakın ilişkilerde güç temsilleri: Superman filmleri üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Ölmez, D. (2021). Yakın ilişkilerde kaygı ve kaçınma boyutlarının bağlanma stilleri ve çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özarslan, S. (2020). Evlilik yaşi ve içerdiği sorunlar. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, (14), s. 249-259.
• Özçiçek, Y. T. (). Çocukluk çağı travması ile yakın ilişkilerde görülen duygusal istismar arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Özdemir, Ö. D. (2023). Yakın ilişkiler odaklı psikoeğitim programının bağlanma stilleri, duygu düzenleme ve romantik ilişki inançlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Özkul, K. (2020). Yakın ilişkilerde sahtekarlık: Karanlık üçlü kişilik özelliklerinin ve yetişkin bağlanma stillerinin, sadakatsizlik algısına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Parasuraman, R., & Miller, C. A. (2004). Trust and etiquette in high-criticality automated systems. Communications of the ACM, 47(4), 51-55.
• Pickering, W. S. F. (2000). Geoffrey walford; british centre for Durkheimian studies. Durkheim's Suicide: A Century of Research and Debate. Psychology Press.
• Rook, K. S. (1990). Parallels in the study of social support and social strain. Journal of Social and Clinical Psychology, 9(1), 118-132.
• Safilios-Rothschild, C. (1969). Family sociology or wives’ family sociology? A cross-cultural examination of decision-making. Journal of Marriage and Family, 31(2), s. 290-301. https://doi.org/10.2307/349945.
• Sağlam, E. (2016). Evlilik uyumunu etkileyen faktörler: Bağlanma stilleri ve aleksitimik özellikler (Master’s thesis, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Scanzoni, L., & Scanzoni, J. (1976). Men, women and change: A sociology of marriage and family. McGraw-Hill. Sezen, L. (2005). Türkiye’de evlenme biçimleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 11(27), s. 185-195.
• Sipahi, M. (2022). Yakın ilişkilerde bağlanma stilleri ve duygu düzenleme güçlüğü arasındaki ilişkide irrasyonel inançların aracılık etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Rumeli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Siregar, I. (2022). The relationship between conflict and cocial change in the perspective of expert theory: A Literature Review. International Journal of Arts and Humanities Studies, 2(1), s. 09-16.
• Stanley, S. M., & Markman, H. J. (1992). Assessing commitment in personal relationships. Journal of Marriage and the Family, 595-608.
• Sucu, Ö. (2022). Yetişkin bireylerde ilk nesne ilişkileri ve reddedilme duyarlılığı ile yakın ilişkiler arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sürenkök, Gizem. (2019). Yakın ilişkilerin de bilimi var. Erişim adresi: https://haberler.bogazici.edu.tr/tr/haber/yakin-iliskilerin-de-bilimi-var (24.01.2024).
• Sürenoğlu, S. (2021). Imago çift atölyesinin yakın ilişkilerde psikolojik eğilimler ve bağlanma üzerine etkisi: Deneysel bir çalışma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Tavas, L. (2020). Anne baba reddi olan ve olmayan üniversite öğrencilerinde yakın ilişkilerle ilgili psikolojik eğilimler ve aldatma eğilimleri arasındaki ilişkinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Tecdelioğlu, E. G. (2021). Yakın ilişkilerde gelişmeleri kaçırma korkusu ve duygusal yalnızlık arasındaki ilişkiyi açıklamada partner sosyotelizminin aracı rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gaziantep.
• Tekin, M. S. (2020). Madde kullanım bozukluğu tanılı hastaların yakın ilişkilerde bağlanma stilleri, duygu düzenleme güçlüğü ve bilinçli farkındalık düzeylerinin tedavi motivasyonlarını yordayıcı etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Tezel Şahin, F., & Cevher, F. N. (2007). Türk toplumunda aile-çocuk ilişkilerine genel bir bakış. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi 38. ICANAS, Ankara, Türkiye, 2007, Ankara, Türkiye, 10 - 15 Eylül 2007, s. 775-790.
• Thies, F., Wessel, M., & Benlian, A. (2016). Effects of social interaction dynamics on platforms. Journal of Management Information Systems, 33(3), s. 843-873.
• Tokgöz, T. (1999). Karşı cinsle yakın ilişkilerde çatışma: Batılılaşmanın Türk üniversite öğrencilerinin ‘genişleyen benlik’i üzerindeki etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• TUİK. (2022). İstatistiklerle aile. Ankara: TUİK Yayınları.
• TUİK. (2022). İstatistiklerle gençlik. Ankara: TUİK Yayınları.
• TUİK. (2023). Evlenme ve boşanma istatistikleri. Ankara: TUİK Yayınları.
• Ünal, K. (2020). Kronik idiyopatik ürtiker hastalarında çocukluk çağı olumsuz yaşantıları, yakın ilişkiler ve duygu regülasyonu arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gedik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Varol, C. (2018). Kişilerarası ilişkiler psikoterapisi eğitimi almanın, subjektif mutluluk, empati, duyguları ifade etme ve yakın ilişkilerde yaşantılar üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Wharton, A. S. (2009). The sociology of gender: An introduction to theory and research. John Wiley & Sons.
• Wheeler, L., Reis, H., & Nezlek, J. B. (1983). Loneliness, social interaction, and sex roles. Journal of Personality and social Psychology, 45(4), s. 943.
• Yayla, B. (2022). Genç yetişkinlerin yakın ilişkilerde öznel mutluluk, eş seçimine dair inançlar ve duyguları yönetme becerileri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yeter, S. C. (2022). Siber flört istismarının çelişik duygulu cinsiyetçilik ve yakın ilişkilerde şiddete yönelik tutumlarla ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• Yılmaz, C. (2011). Türkiye’de kırdan kente göç sürecinde etkili olan faktörlerden biri; evlilik yoluyla göç. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(21), s. 221-232.
• Yılmaz, K. P. (2021). Genç yetişkinlerde çatışma stilleri, çocukluk çağı travmaları ve yakın ilişkiler: Karma bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• YÖK. (2024). Ulusal Tez Merkezi. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/ (22.01.2024).
• Yurtseven, C. S. (2019). Yetişkinlerde erken dönem uyum bozucu şemalar, yakın ilişkilerde psikolojik eğilimler ve aldatma arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.