Hûrnêrînek li Ser Naveroka Heyranokên Herêma Wanê

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 14, 61 - 72, 31.12.2020

Mehmet Yıldırımçakar

Öz

“Heyranok” yek ji cureyên edebiyata Kurdî ya gelêrî ye. Di nav keresteyên edebiyata Kurdî ya gelêrî de heyranok li gorî taybetiyên xwe yên xweser hêjayî gelek vekolîn û analîzan in. Ev xebat li ser naveroka heyranokên li herêma Wanê hatine berhevkirin hûr dibe û hewl dide ku van heyranokan ji hêla naverokê ve analîz bike û mijar, tema, hêma, motîf û sembolên wan destnîşan bike. Di serî de qala unsurên naverokê hatin kirin. Paşê, heyranok di çarçoveyeke zanistî de, li gorî rêbazên zanista folklorê ji hêla naverokê ve hatin analîzkirin. Di encamê de hat dîtin ku mijara heyranokan evîn û evîndarî ye. Temaya bingehîn ku di naveroka heyranokan de derdikeve pêş evîn e û temayên xerîbî û mirinê jî di nav risteyên heyranokan de cî digirin. Û heyranok ji hêla hêma, motîf û sembolan ve jî gelekî dewlemend in.

Anahtar Kelimeler

Folklor, Edebîyata Kurdî ya Gelerî, Heyranok, Naveroka Heyranokan

An Overview of the Content of the Heyranoks of Van Region

Öz

"Heyranok" is one of the genres of Kurdish folk literature. Among the genres of Kurdish folk literature, heyranoks deserve much research and analysis for their inherent characteristics. This work focuses on the content of the heyranoks collected in the Van region and tries to identify and analyze the subjects, themes, images, motifs, and symbols of these heyranoks. We wrote about content elements in the beginning. Then, the heyranoks were analyzed by the content in a scientific context, according to the ways and means of the science of folklore. As a result, it was found that the subject of heyranoks were love and affection. The main theme that emerges in the content of the heyranoks is love and themes such as alienation and death are also included in them. Heyranok is also very rich in images, motifs and symbols.

Anahtar Kelimeler

Folklore,, Heyranok, Kurdish folk literature, Contect of Heyranok

Kaynakça

• Artun, E. (2012). Türk Halk Edebiyatına Giriş. Adana: Karahan Kitabevi.
• Dorson. R. (2016). Folklor û Teoriyên Folklorê Yên Îroyîn. Necat Keskin (wer.). İstanbul: Weşanxaneya Avesta.
• Kaplan, R, (1998). Edebiyat Bilgi ve Kuramları. (1-20). Güneş, Z. (ed.). Eskîşehîr: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Sadinî, M. X. (2011). Heyranokên Kurmancî. İstanbul: Weşanxên Nûbihar. URL-1, https://sozluk.gov.tr/ (Dîroka Gihîştinê; 09.01.2011).
• Yıldırımçakar, M. (2017a). Heyranok di Edebiyata Kurdî ya Gelêrî de Mînaka Herêma Wanê. Muş: Zanîngeha Muş Alparslanê. Enstîtûya Zanistên Civakî. Teza Masterê.
• Yıldırımçakar, M. (2017b). “Heyranok ji Hêla Ziman, Şêwaz û Naverokê ve: Nimûneya Herêma Wanê”. Nûbihar Akademi, 2 (7), 79-91.