How did the First World War (1914-1918) and its aftermath shape and transform the Kurdish political activism and Kurdish nationalism in the Middle East? How did the Treaty of Sèvres (1920) and its clauses offering the Kurds an opportunity for self-determination influence the Turkish nationalism and the worldview of the founding fathers of the Republic? In the light of these questions, this article seeks to understand and explain the inter-dependent relationship between the Kurdish aspirations for self-determination and the making of the modern Turkish state and the Republican mindset in the early twentieth century. In doing so, the global market of ideas and the transnational historical context (e.g. debates over Wilsonian self-determination and nationhood, centralization vs. decentralization) will be taken into account as well as the ruptures and continuities in the Ottoman-Turkish state tradition against the state-seeking nationalisms. Understanding this historical context influenced by the transnational and local societal and political forces would shed light to unpacking the state-minority relations in Turkey in general and the modern Kurdish question in the Middle East in particular.
Turkish nationalism Kurdish nationalism self-determination World War I
Gelo Şerê Cîhanê yê Yekem (1914-1918) û encamên wê,
çawa dirûv dan aktîvîzma Kurdî ya polîtîk û neteweperwerîya
Kurdan li Rojhilata Navîn û ew çawa veguherandin?
Gelo Peymana Sewrê (1920) û maddeyên wê yên ku
di biwara mafê çarenûsê (self-determînasyonê) de derfetek
pêşkêşî Kurdan dikirin, tesîreke çawa li neteweper werîya Tirkan û zihnîyeta pîrên damezirîner ên Cumhurîyetê kir? Armanca vê gotarê
ew e ku di bin ronahîya van pirsan de, pêwendîya dualî-pevgirêdayî ya bidestxistina
mafê çarenûsa Kurdan û avakirina dewleta modern a Tirkîyeyê û zihnîyeta Cumhûrîyetê
ya destpêka sedsala XXem têbigehe û şîrove bike. Di heman demê de, bazara
cîhanî ya hizran û peywenda tarîxî ya dernetewî (wek mînak, prensîba bidestxistina
mafê çarenûsê ya Wîlsonî, gengeşeyên li ser netewebûnê û yên li ser sîyaseta ‘edemê
merkezîyetê li dijî merkezîyetê), herweha qutbûn û domandina nerîta dewletê ya
Osmanî-Tirkan li hemberî neteweperwerîya dewletparêz jî dê li ber çavan bên girtin.
Têgihîştina vê peywenda tarîxî ya ku ji hêzên civakî û polîtîk yên dernetewî û
xwemalî bandor wergirtîye, dê ronîyê bavêje ser çareserîya pêwendîyên dewlet-kêmaran
li Tirkîyeyê bi giştî û kêşeya modern a Kurdan a li Rojhilata Navîn bi taybetî.
neteweperwerîya Kurdan neteweperwerîya Tirkan mafê çarenûsê Şerê Cîhanê yê Yekem ewlehîya ontolojîk
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 31 Aralık 2021 |
Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 16 |
Nûbihar Akademî Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.