1920-2020 YILLARI ARASI BEBEK ÖLÜM OLASILIKLARI KULLANARAK TÜRKİYE İÇİN BİR DİNAMİK HAYAT TABLOSU OLUŞTURMA ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 42 Sayı: 1, 45 - 63, 28.12.2020

Özer Bakar

Öz

Hayat anüitesi ürünlerinin fiyatlandırılması yapılırken bir hayat tablosuna ihtiyaç duyulur. Geleneksel çalışmalarda bu hesaplamalar gelecekteki ölümlülük düzeylerini dikkate almamakta ve sigorta şirketleri ya da sosyal güvenlik sağlayıcılarının yanlış hesaplama yapmalarına sebep olmaktadır. Bu çalışmada uzun ömürlülük olarak
tanımlanan gelecekteki yaşam süresinin artması dikkate alınarak her yıl ve yaşa özel ölüm olasılıklarını içeren dinamik hayat tablosu oluşturulmuştur. 1920-2020 yıllarına ilişkin bebek ölüm olasılıkları ile Mortpak 4.3 yazılımının gerekli fonksiyonları kullanılarak hayat tabloları elde edilmiştir. Bu hayat tabloları elde edilirken Türkiye’nin nüfus yapısını daha iyi yansıttığı düşünülen Coale-Demeny Batı model hayat tabloları kullanılmıştır. Hayat tablolarından elde edilen yıl ve yaşa ilişkin ölüm olasılıkları kullanılarak her yıl ve 2020 sonrası yıllara ilişkin ölüm olasılıkları, polinomik ve üs dağılım varsayımı ile her yaş için tahmin edilmiştir. Bu ölüm olasılıkları hayatta kalma olasılıklarına dönüştürülerek tam hayat anüitesinin net tek primi uzun ömürlülük riski altında hesaplanmış ve Türk sigorta sektörü tarafından sıklıkla kullanılan “Insurance Commissioner’s Ordinary Mortality Table” (CSO 1958) ve “Türkiye Kadın-Erkek Hayat” (TRH-2010) tablolarıyla hesaplanan net tek primlerden daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dinamik Hayat Tablosu, Bebek Ölüm Olasılığı, Uzun Ömürlülük, Tam Hayat Anüitesi, Net Tek Prim

A STUDY ON CONSTRUCTING A DYNAMIC LIFE TABLE FOR TURKEY USING INFANT MORTALITY RATES BETWEEN 1920-2020

Öz

When determining the price of life annuity products, a life table is needed. In traditional studies, these pricing processes do not take into account future mortality levels and this leads the insurance companies or social security providers to overestimate or underestimate calculations. In this study, considering the increase in the life expectancy which is defined as longevity, a dynamic life table model was set up on the basis of changing age specific mortality rates over time. All the life tables for the years 1920-2020 were obtained by using the infant mortality probabilities with the help of the necessary functions of Mortpak software. While achieving these life tables, “Coale-Demeny West model life table” is used which is thought to better reflect Turkey’s past, current and future population structure. After constructing all life tables, based on age specific mortality probabilities, the age specific mortality probabilities for the near future were estimated by using polynomic and power distribution model. And then the net single premium of the whole life annuity was calculated under the changing longevity risks. We found higher net single premiums than those calculated by the “Insurance Commissioner’s Ordinary Mortality Table” (CSO 1958) and “Turkey Women-Man Life” (TRH-2010) tables that are mostly used by the life Insurance sector in Turkey

Anahtar Kelimeler

Dynamic Life Table, Infant Mortality Rate, Longevity, Whole Life Annuity, Net Single Premium

Kaynakça

• Açıkalın, S. (2016). Türkiye 2010-2020 Yılları Arası Erkek Hayat ve Hayat Annüite Tablolarının Hazırlanması ve Net Tek Prime Geçiş. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).