Murat Nehri (Palu-Elaziğ)’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel, 1843) Türünün Bazı Meristik ve Morfometrik Özellikleri

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 4, 155 - 162, 26.10.2020

Ebru İ. Ozcan

Öz

Bu çalışmada, Murat Nehri’nden (Palu-Elazığ) toplanan 66 adet Capoeta trutta (Heckel, 1843) balık örneklerinin bazı meristik ve morfometrik özellikleri incelenmiştir. Örnekler hemen buzla korunmuş ve laboratuvara götürüldüğünde %5’lik formaldehitle sabitlenmiştir. Metrik ölçümler 0.01 mm hassasiyetli kaliperler ile gerçekleştirilmiştir. Meristik karakterler dorsal, anal, pelvik ve pektoral yüzgeç ışın sayısı, yanal çizgi üzerindeki pul sayısı ve farinks dişlerin sayısı olarak tespit edilmiştir. Morfometrik karakterler ise total, çatal ve standart boy, predorsal ve postdorsal uzunluk, kuyruk sapı uzunluğu, vücut genişliği, vücut yüksekliği, burun uzunluğu, baş uzunluğu, baş genişliği, göz çapı, ağız genişliği, intertorbital uzunluk, pelvik yüzgeç ve anal yüzgeç arasındaki mesafe, pelvik yüzgeç ve pektoral yüzgeç arasındaki mesafe olarak ölçüldü. Morfometrik ölçümler total boyun yüzdesi şeklinde ve total boy regresyon modelleri ve belirleme katsayıları (r2) hesaplanmıştır. Total boy ile morfometrik ölçümler arasında genel olarak pozitif yönlü, yüksek ve anlamlı bir korelasyon bulunmuştur (r2=0.70-0.92, p<0.01).

Anahtar Kelimeler

Capoeta trutta, Murat Nehri (Palu-Elazığ), Meristik, Morfometrik, Total Boy

Kaynakça

• Shunping, H., Mayden, R.L., Wang, X., Wang, W., and Chen, Y., (2007). Molecular Phylogenetics of the Family Cyprinidae (Actinopterygii: Cypriniformes) as Evidenced by S7 Ribosomal Gene Sequences: The First Nuclear Gene Evidence for the Evolution and Classification of This Diverse Family of Fishes. Molecular Phylogenetics and Evolution 46(3):818-829.
• Kuru, M., Yerli, S.V., Mangıt, F., Ünlü, E., and Alp, A., (2014). Fish Biodiversity in Inland Waters of Turkey. Journal Of Academic Documents for Fisheries and Aquaculture, 1(3):93-120.
• Çiçek, E., Birecikligil, S.S., and Fricke, R., (2015). Freshwater Fishes of Turkey: A Revised and Updated Annotated Checklist. Biharean Biologist, 9(2):141-157.
• Gül, G., Yılmaz, M., Saylar, Ö., Benzer, S. ve Gül, A., (2017). Mogan Gölü Ankara, Türkiye) Sazan (Cyprinus carpio) Populasyonunun Morfometrik, Meristik Özellikleri ve Boy-Ağırlık İlişkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 13(2):163-172.
• Öztürk, S., Saler, S., Girgin (Başusta), A. ve Şen, D., (1997). Karakaya Baraj Gölü’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Yaş Tayininde En İyi Okunan Kemiksi Yapıların Belirlenmesi, IX. Su Ürünleri Sempozyumu 17-19 Eylül, Eğirdir/Isparta, 193.
• Bozkurt, R., Şevik, R. ve Ünlü, E., (1999). Atatürk Baraj Gölü’ndeki C. trutta (Heckel,1843)’nın Büyüme Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Harrran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(1-2):1-10.
• Yılmaz, F. ve Solak, K., (1999). Dicle Nehri’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel,1843)’nın Beslenme Organizmaları ve Bu Organizmaların Aylara ve Yaşlara Göre Değişimleri. Turkish Journal of Zoology, 23(3):973-978.
• Aydin, R., Çalta, M., and Şen, D., (2003). Age and Growth of C. trutta (Pisces: Cyprinidae) from Keban Dam Lake, Turkey, Archives of Polish Fisheries, 11(2):237-243.
• Düşükcan, M., (2005). Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Keban, Karakaya ve Atatürk Baraj Gölleri’ndeki Populasyonlarının Üreme Biyolojisi, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. 57-61.
• Başusta, N. and Çiçek, E., (2006). Length-Weight Relationships for Some Teleost Fishes Caught in Atatürk Dam Lake in Southeastern Anatolia, Turkey. Journal of Applied Ichthyology, 22 (4): 279-280.
• Dörücü, M., Kan, N.İ. ve Öztekin, Z., (2008). Keban Baraj Gölü’nden Avlanan Bazı Balık Türlerinde İç Parazitlerin İncelenmesi. Journal of Fisheries Sciences.com 2(3):484-488.
• Oymak, S.A., Musa, D. ve Ünlü, E., (2008). Atatürk Baraj Gölü’nde Yaşayan Karabalıkların C. trutta (Heckel,1843) Üreme Biyolojisi ve Gonadlarındaki Histolojik Değişimler. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(2):1-11.
• Çoban, M.Z. ve Düşükcan, M., (2009). Üç Farklı Bölgedeki Capoeta trutta (Heckel, 1843) Populasyonunun Et Veriminin Karşılaştırılması. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(3):107-114.
• Danabaş, D., Yıldırım, N.C., Gülec, A.K., Yıldırım N., and Kaplan, O., (2010). An Investigation on Some Haematological and Biochemical Parameters in Capoeta trutta (Heckel 1843) from Munzur River (Tunceli, Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 9: 2578-2582.
• Saler, S., Sönmez, F., Çelik, B., Örnekçi, G.N. ve Yüce, S., (2010). Keban Baraj Gölü’nde Yaşayan Capoeta umbla (Heckel, 1843) ve Capoeta trutta (Heckel, 1843)Türlerinin Sindirim Sistemi İçerikleri. e-Journal of New World Sciences Academy, Ecological Life Sciences, 5A0050, 5(4):307-318.
• Dağlı, M. ve Erdemli, A.Ü., (2011). Capoeta umbla (Heckel, 1843) ve Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Bazı Meristik ve Morfometrik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / 1309-4726 Faba 2011 Symposium Special Issues Yıl:3, 2(5):46-56.
• Eroğlu, M., (2011). Karakaya Baraj Gölü (Malatya)’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Serumunda Testosteron, Estradiol ve Kolesterol Miktarlarının Mevsimsel Değişimi. Fırat Üni., Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, pp. 123, Elazığ.
• Aydın, R., Yüksel, F., Ural, M., Küçükgül Güleç, A. ve Ural, Ş., (2012). Keban ve Karakaya Baraj Gölleri’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Büyüme Parametrelerinin Karşılaştırılması, Journal of Fisheries Sciences, 6:306-320.
• Düşükcan, M. ve Çalta, M., (2012). Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Keban, Karakaya ve Atatürk Baraj Gölleri’ndeki Populasyonlarının Üreme Dönemlerinin Karşılaştırılması. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 24(2):57-61.
• Gündüz, F., Çoban, M.Z., Yüksel, F., Demirol, F., Kurtoğlu, M., ve Yıldız, N., (2014). Uzunçayır Baraj Gölü’ndeki (Tunceli) Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Bazı Populasyon Parametreleri. Yunus Araştırma Bülteni, (2):3-14.
• Yıldırım, T., Şen, D., Eroğlu, M., Çoban, M.Z., Demirol, F., Gündüz, F., Arca, S., Demir, T., Gürçay, S., Uslu, A.A. ve Canpolat, İ., (2015). Keban Baraj Gölü Balık Faunası, Elazığ-Türkiye. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 27(1):57-69.
• Başusta, A. ve Yeniyol, S., (2016). Atatürk Barajı Gerger Bölgesi Balık Faunasının Taksonomik Yönden İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 28(2):43-50.
• Eroğlu, M., Düşükcan, M., and Canpolat, Ö., (2016). Some Heavy Metals in the Muscle of Capoeta trutta: Risk Assessment for the Consumers. Cell. Mol. Biol.2016, 62(6):22-26. doi: 10.14715/cmb/2016.62.6.4.
• Düşükcan, M., (2018). Özlüce Baraj Gölü’ndeki Capoeta trutta (Heckel, 1843) Populasyonunda Balık Boyu-Otolit Biyometrisi İlişkisi. Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(6):764-769.
• Gündüz, F., Çoban, M.Z., Yüksel, F., Demirkol, F., Alpaslan, K. ve Alp, A., (2018). Uzunçayır Baraj Gölü’ndeki Capoeta trutta (Heckel, 1843)’nın Üreme Biyolojisi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 21(1):51-57, DOI:10.18016/ksudobil.296558.
• Koyun, M., Gül, B., and Korkut, N., (2018). The Fish Fauna of Göynük Stream (Bingöl). Commagene Journal of Biology, June, 2(1):39-47. DOI: 10.31594/commagene.403367.
• Çoban, M.Z., Gündüz, F., Yüksel, F., Demirkol, F., Yıldırım, T. ve Kurtoğlu, M., (2013). Uzunçayır Baraj Gölü (Tunceli) Balık Faunası. Yunus Araştırma Bülteni, 2:35-44.
• Vatandoust, S., Abdoli, A., Anvarifar, H., and Hamed Mousavi-Sabet, H.M., (2014). Morphometric and Meristic Characteristics and Morphological Differentiation Among Five Populations of Brown Trout Salmo trutta fario (Pisces: Salmonidae) Along the Southern Caspian Sea Basin. European Journal of Zoological Research, 3(2):56-65.
• Avşar, D., (1998). Balıkçılık Biyolojisi ve Populasyon Dinamiği Ders Kitabı No:5. Baki Kitap ve Yayınevi, Adana, 303s.
• Turan, C., (1999). A Note on the Examination of Morphometric Differentiation Among Fish Populations: The Truss system. Turkish Journal of Zoology, 23:259-263.
• Coşkun, T., (2019). Gümüş Balığı, Atherina hepsetus Linnaeus, 1758’in Marmara Denizi Populasyonu Üzerine Morfometrik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Bulut, H, ve Saler, S., (2014). Zooplankton of Beyhan Dam Lake (Elazığ, Turkey). Turkish Journal of Science & Technology, 9(1) 23-28.
• Bulut, H. ve Saler, S., (2014). Murat Nehri’nin (Elazığ-Palu İlçe Merkezi Sınırları İçindeki Bölümün’de) Zooplanktonu ve Değişimi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(1):13-17.
• URL-1., (2020). https://tr.wikipedia.org/wiki/Murat_Nehri.
• URL-2., (2020). https://www.google.com/maps/place/Palu.
• Geldiay, R. ve Balık, S., (2007). Türkiye Tatlısu balıkları. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, No: 46, Ders Kitabı Dizini V. Baskı No: 16 İzmir.
• Geldiay, R. ve Balık, S., (1988). Türkiye Tatlısu Balıkları, Ege Üniv. Fen Fak. Kitaplar Serisi, No:9, 520s,İzmir.
• Erdemli, A.Ü. ve Kalkan, E., (1996). Tohma Çayı Balıkları Üzerinde Faunistik Bir Araştırma. Turkish Journal of Zoology 20:153-160.
• Örün, İ. ve Erdemli, A.Ü., (2000). Abdülharap ve Bulam Çayı Balıklarının Taksonomik Yönden Araştırılması, Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bilimleri Dergisi, 12(1):17-26.
• Turan, D., Kottelat, M., and Ekmekçi, F.G., (2008). Capoeta erhani, A New Species of Cyprinid Fish from Ceyhan River, Turkey (Teleostei: Cyprinidae). Explor. Freshwaters, 19(3):263-270.
• Dağlı, M. and Erdemli, A.Ü., (2009). An Investigation on the Fish Fauna of Balıksuyu Stream (Kilis, Turkey). International Journal of Natural and Engineering Sciences 3(1):19-24.
• Gürkan, Ş. ve Bayhan, B., (2009). İzmir Körfezi (Ege Denizi)’ndeki Kancaağız Pisi Balığı Citharus linguatula (Linnaeus, 1758)’nın Bazı Morfometrik Özellikleri, TÜBAV Bilim 2(4):394.