THE RELATIONSHIP BETWEEN ETHICAL LEADERSHIP AND ORGANIZATIONAL CYNICISM BASED ON PRIMARY TEACHERS` PERCEPTIONS

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 1, 48 - 56, 01.02.2014

Durdağı Akan Fatih Bektaş İsa Yıldırım

Öz

This study aims to determine the relationship between the concepts of ethical leadership and organizational cynicism based on primary teachers` perceptions.In line with this objective, developed by Yilmaz (2005) the Ethical Leadership Scale and developed by Sagır and Oguz (2012) the Organizational Cynicism scale were applied on 221 teachers who were working in working his in the school. Pearson`s Moment Correlation Analysis and Multilinear Regression Analysis techniques were utilized in analyzing the obtained data. It was concluded that there was a significant relationship of negative between in all sub-dimensions the Ethical Leadership and the Organizational Cynicism. It was concluded that explained 17% of the variance cynicism organizational and sub-dimensions of ethical leadership

Anahtar Kelimeler

Leadership, Ethics leadership, Organizational Cynicism, School Principal, Cynicism,

SINIF ÖĞRETMENİ ALGILARINA GÖRE ETİK LİDERLİK VE ÖRGÜTSEL SİNİZM ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenleri algılarına göre etik liderlik ile örgütsel sinizm kavramları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Amaca yönelik olarak bulundukları okulda en az üç yıl görev yapan sınıf öğretmenlerine yanıtlamaları için, Yılmaz (2005) tarafından geliştirilen Etik Liderlik Ölçeği ve Sağır ve Oğuz (2012) tarafından geliştirilen Örgütsel Sinizm ölçeği yöneltilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon ve Çok Değişkenli Regresyon Analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Öğretmen algıları doğrultusunda elde edilen bulgulara göre, etik liderliğin tüm alt boyutlarıyla örgütsel sinizm arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu, etik liderlik alt boyutlarının örgütsel sinizmdeki varyansın % 17`sini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Etik liderlik, Örgütsel Sinizm, Okul Yöneticisi, Sinizm,

Kaynakça

• Altınkurt, Y. ve Karaköse, T., (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin etik liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:24, ss:269-280.
• Ambrose, M.L. and Schminke, M., (1999). Sex differences in businessethics: The importance of perceptions. Journal of Managerial Issues, number:11, pp:454–474.
• Anderson, L. and Bateman, T.S.,(1997). Cynicism in the workplace: Some causes and effects. Journal of Organizational Behavior, number:18, pp:449-470.
• Bellingham, R., (2003).Ethical leadership rebuilding trust in corporations. Amherst: HRD PressInc.
• Brown, M.E. and Trevino, L.K., (2006). Ethical leadership: A review and future directions. The Leadership Quarterly, number:17, pp: 595-616.
• Brown, M.E., Trevino, L.K., and Harrison, D.A.,(2005).Ethical leadership: Asocial learning perspective for construct development and testing. Organizational Behaviorand Human Decision Processes, number: 97, pp: 117–134.
• Cemaloğlu, N. ve Kılınç, A.Ç., (2012). Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, cilt:37,sayı:165, ss:137-151.
• Çağ, A.,(2012). Yöneticilerin otantik liderlik düzeylerinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisi ve bir araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi, 20. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi.
• Çınkır, Ş., (2006). Okul Müdürlüğünü Anlamak, (Okul Yönetimlerini Geliştirme Programı Ders Notları) MEB İlköğretim Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Çelik, V., (2005). Liderlik. İçinde Özden, Y.(Ed.). Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı (ss.187-215). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dean, J.W., Brandes, P., and Dharwadkar, R., (1998). Organizational cynicism. Academy of Management Review, volume:23,sayı:2, pp:341-52.
• Eaton, J.A., (2000). A social motivation approach to organizational cynicism. (Unpublis hedmaster dissertation). York University, Toronto.
• Freeman, E. and Stewart, L.,(2006). Developing ethical leadership. Institute for Corporate Ethics.
• Foster, W., (1989). Toward a criticalpractice of leadership. InJ. Smyth (Ed). Critical perspetives on educational Administration(pp.27-42).Australia: Deakin University.
• Grace, G., (2000). Research and the challenges of contemporary school leadership: them contribution of critical scholarship. British Journal of Educational Studies, volume:48, sayı :3, pp:231-247.
• Gronn, P.,(2006). The significance of distributed leadership. Educational Leadership Research, volume: 7, pp: 160-172.
• Hoy, W.K. and Miskel, C.G., (2012). Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama(Çev. S.Turan). Nobel Yayın Dağıtım.Ankara. Johnson, J.L. ve O'Leary-Kelly, A.M.,(2003).The effects of psychological contract breachand organizational cynicism: Not all social exchang eviolationsa recreat edequal. Journal of Organizational Behavior, number:24, pp:627-647.
• Jordan, J., Brown, M.K., Trevino, L.K., and Finkelstein, S., (2013). Some one to look up to: Executive-follower ethical reasoning and perceptions of ethical leadership. Journal of Management, cilt:39,sayı:3, pp:660-683.
• Kaya, Y.K., (1984). Eğitim Yönetimi (Kuram ve Türkiye’deki Uygulamalar), Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi enstitüsü Yayınları No:208, Ankara.
• Mendonca, M., (2009). Preparing for ethical leadership in organizations. Canadian Joumal of Administrative Sciences, volume: 18, number:4, pp:266-276.
• Nourthouse, P.G., (2010). Leadership: Theory and practice. New York: Sage.
• Özdemir, S. and Sezgın, F., (2002). Etkili Okullar ve Öğretim Liderliği, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:3
• Özden, Y.,(1999). Eğitimde Yeni Değerler, Ankara: Pegem Yayınları.
• Özler, D.E., Atalay C.G. veŞahin, M.D., (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, cilt:2, sayı:2, ss:47-57.
• Parent, M., (2009). Ethics in leadership: The Call for morality and caring. SetonHall University. ELMP Cohort XI.(http:// www. slideshare.net/ mikeparent/ethics-paper-2645596) Erişim Tarihi: 2013
• Sağır, T. ve Oğuz, E.,( 2012). Öğretmenlere yönelik örgütsel sinizm ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences, sayı:2, ss:1094-1106.
• Sergiovanni, T.J., (2005). Streng thening the heart beat: Leading and learning together in schools. San Francisco
• Shea, L., (2009). The cynic enlightenment diogenes in the salon. Baltimore, Maryland: The Johns Hopkins University Press. Tayfur, M. ,Baytekin, O.F. ve Yalçınkaya, M., (2013). İlköğretim okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ile okullardaki örgütsel güven düzeyinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı:21,ss:84-106.
• TDK,(2013). Türk Dil Kurumu Sözlüğü http://www.tdk.gov.tr/ index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5272d4a0d3be37.8 2138810 (Erişim Tarihi: 31.10.2013)
• Usta, A., (2012). Kamu Örgütlerinde meslek etiği ve çalışma ahlakı üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, cilt:17, sayı:1, ss:403-421.
• Uğurlu C.T. ve Üstüner M., (2011). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik lidelik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı:41, ss:434-448.
• Uğurlu, C.T., Sincar, M. ve Çınar, K., (2013). Orta öğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlilik düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik davranişlarinin etkisi. Erzincan Üni. Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, ss:266-281.
• Whyte, W.F., (1943). Street corner society. Chicago, IL: University of Chicago.
• Yağmur, A., (2013). Etik liderliğin ve etik iklimin etik dışı davranışlara etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Estitüsü.
• Yıldırım, A., (2010). Etik liderlik ve örgütsel adalet ilişkisi üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Yılmaz, E., (2005). Okullarda örgütsel güven ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:14, ss:739-756.
• Yukl, G.A., (2002). Leadership in organizations (5th ed.).Englewood Cliffs, NJ: PrenticeHall.
• Zhu, W., May, D.R., and Avolio, B.J., (2004). The impact of ethical leadership behavior on employee outcomes: theroles of psychological empowerment and authenticity. Journal of Leadership and Organizational Studies, Volume:11 Number:1, pp:16-26.