THE EFFECT OF BIOLOGY EDUCATION COMPRISED OF CRITICAL THINKING ACTIVITIES ON ECOLOGICAL ETHICS APPROACHES AND CRITICAL THINKING TENDENCY OF HIGH SCHOOL STUDENTS

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 2, 232 - 244, 01.03.2013

Semra Turan Halil Aydın İlker Uğulu

Öz

The purpose of this study was to determine how the activities prepared for students to gain critical thinking skills within the context of Ecology unit, “The World Environment and Living Creatures”, would influence the students' approach to environmental ethics and their critical thinking dispositions. The research was conducted with 56 students from the 10th class in the fall semester of 2008-2009 instructional year at a state school in Izmir. For data collection, the New Ecological Paradigm Scale and California Critical Thinking Disposition Inventory were used. SPSS 15.0 was used as a statistic sofware package to analyze collected data. As a result of the study, it was seen that the instruction of critical thinking skills increased the critical thinking dispositions and the environmental ethics approaches of the students.

Anahtar Kelimeler

Critical Thinking, Environmental Ethics, New Ecological Paradigm Scale, Biology Education, High School Students,

ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİ TEMEL ALAN BİYOLOJİ EĞİTİMİNİN ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN EKOLOJİK ETİK YAKLAŞIMLARINA VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME EĞİLİMLERİNE ETKİSİ

Öz

Bu araştırma, eleştirel düşünme becerilerini kazandırmaya yönelik hazırlanan etkinliklerle desteklenen biyoloji eğitiminin, ortaöğretim öğrencilerinin çevre etiği yaklaşımlarını ve eleştirel düşünme eğilimlerini ne şekilde etkilediğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen modelinde tasarlanan çalışmada Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği ve California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir ilinde bir ortaöğretim kurumunda öğrenim gören toplam 56 10. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı dahilinde Eşleştirilmiş Örneklem t-Testi ve Bağımsız Örneklem t-Testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, eleştirel düşünme becerisi temelli öğretimin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerini ve çevre etiği yaklaşımlarını olumlu yönde arttırdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel Düşünme, Ekolojik Etik, Yeni Çevresel Paradigma Ölçeği, Biyoloji Eğitimi, Ortaöğretim Öğrencileri,

Kaynakça

• Turan, S., (2009). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan biyoloji dersinin ortaöğretim öğrencilerinin ekolojik etik yaklaşımlarına etkisi. Doktora Tezi, Izmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Pieper, A., (1999). Etiğe Giriş, Çeviren: V. Ataymen-G. Sezer. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Kılavuz, R., (2002). Yönetsel Etik ve Halkın Yönetsel Etik Oluşuma Etkileri. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt:26, Sayı:2, ss:255-266.
• Yağanak, E. ve Önkal, G., (2005). Çevre Etiği. In. Cevizci, A. (Ed.). Felsefe Ansiklopedisi. Ankara: Babil Yayınları. Cilt:3, ss:589-595.
• Yörek, N., (2006). Ortaöğretim Öğrencilerinin Biyolojik Çeşitlilik (Biyoçeşitlilik) Konusunda Kavramsal Anlama Düzeylerinin Araştırılması. Doktora Tezi, Izmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uğulu, İ. ve Erkol, S., (2013). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. NWSA: Education Sciences, Volume:8, Number:1, pp:79-89.
• Akbaş, T., (2007). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarında Çevre Olgusunun Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aybek, B., (2006). Konu ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimi ve Düzeyine Etkisi. Doktora Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Doğanay, A. ve Yağcı, R., (2011). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminde Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Becerilerini Geliştirmek İçin Uyguladıkları Etkinliklerin Değerlendirilmesi.NWSA: Education Sciences, Volume:6, Number:2, pp:1679-1702.
• Schafersman, S.D., (1991). An introduction to critical thinking. Retrieved March 21, 2009 from http://www.freeinquiry.com/critical-thinking.html
• Chance, P., (1986). Thinking in the Classroom: A Review of Programs. New York: Instructors College Press.
• Paul, R.W. ve Binker, A.J.A., (1990). Critical Thinking: What Every Person Needs to Survive in Rapidly Changing World. Center for Critical Thinking and Moral Critique. Sonoma State Uni. Rohnert Park.
• Paul, R.W. ve Elder, L., (2006). Minik Eleştirel Düşünme Kılavuzu Kavramlar ve Araçlar. (Çeviren: Fidan, M. B.). http://www.criticalthinking.org/files/Turkish_CT_Concepts_Tools. DOC (1 Mayıs 2009).
• Özdemir, S.M., (2005). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Cilt:3, Sayı:3, ss:1-17.
• McPeck, J.E., (1981). Critical Thinking and Education. St. Martin’s Press, New York.
• Hall, B. and Clover, D., (1997). The Future Begins Today: Nature as teacher in environmental adult popular education. Futures, Volume:29, No:8, pp:131-747.
• Seferoğlu, S.S. ve Akbıyık, C., (2006). Eleştirel Düşünme Öğretimi (Teaching Critical Thinking). H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). Cilt:30, 193-200.
• Lundmark, C., (2007). The New Ecological Paradigm Revisited: Anchoring The NEP Scale in Environmental Ethics. Environmental Education Research, Volume:13, Number:3, pp:329-347.
• Günden, C. ve Miran, B., (2008). Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğiyle Çiftçilerin Çevre Tutumunun Belirlenmesi: İzmir İli Torbalı İlçesi Örneği. E.U. Ziraat Fakültesi. Ekoloji Dergisi, Cilt:69, ss:41-50.
• Kökdemir, D., (2003). Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rideout, B.E., (2005). The Effecet of a Brief Environmental Module on Endorsement of The New Environmental Paradigm in College Students. The Journal of Environmental Education. Volume:37, Number:1, pp:3-12.
• Özüberk, D., (2002). Feuerstein’in Aracılı Zenginleştirme Programı Temel Alınarak Hazırlanan Programın Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hermann, A., (2002). Teaching Critical Thinking Online. Journal of Instructional Psychology. Volume:29, Number:2, pp:53-76.
• Otacıoğlu, S.G., (2007). Öğrenci Odaklı Bir Yaklaşım Kullanarak Araştırma Yöntemi Öğretmek: Uygulamaya Yönelik Eleştirel Düşünceler. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:15, Sayı:2, ss:28-36. Çalışkan, H., (2009). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Eleştirel Düşünme Becerisine Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:17, No:1, ss:57-70.
• Beyer, B.K., (1997). Improving student thinking: A comprehensive approach. Boston: Allyn & Bacon.
• Hage, R. and Rauckienė, A., (2004). Ecocentric Worldview Paradigm: The Reconstruction of Consciousness. Journal of Baltic Science Education, Volume:2, Number:6, pp:60-68.
• Tyburski, W., (2007). Origin and Development of Ecological Philosophy and Environmental Ethics and Their Impact on The Idea of Sustainable Development (Ekoloji Felsefesinin Kökeni-Gelişimi ile Ekolojik Etik ve Sürdürülebilir Kakınmaya Etkisi). Institute of Philosophy, Nicolaus Copernicus University.