KİTAP OKUMAYA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 3, 168 - 183, 15.07.2016

Birsen Doğan , Hülya Çermik

Öz

Okuma tutumu, okuma başarısını etkileyen faktörlerden biridir. Bu araştırmanın amacı, öğretmen adayları için geçerlik ve güvenirliği yüksek bir kitap okumaya yönelik tutum ölçeğini geliştirmektir. Ölçek geliştirme sürecinde yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları kapsamında araştırmaya 1228 öğretmen adayı dâhil edilmiştir. Ölçeğin, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda dört boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Bu boyutlar kitap okuma sevgisi, kitap okumanın yararları, kitap okumada isteksizlik ve stres ile kitap okumada sorunlar ve engellerdir. Ölçekte toplam 36 madde yer almaktadır. Ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliliği de incelenmiş, pozitif yönde ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için iç tutarlığı, iki yarı güvenirliği ve madde analizi kullanılmıştır. Ölçeğin tümüne ilişkin iç tutarlık katsayısı .95 olarak bulunmuştur. Ölçeğin hem alt boyutlar hem de toplam puan açısından iki yarı güvenirliğe sahip olduğu bulunmuştur. Kitap Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışma sonuçlarının iyi düzeyde olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okumaya Yönelik Tutum, Kitap Okumaya Yönelik

Kaynakça

• Adams, D.A., Nelson, R.R., and Todd, P.A., (1992). Perceived Usefulness, Ease of Use and Usage of Information Technology: A Replication. Increasing Systems Usage, Management Information System Research Center MIS Quarterly, Vol:16, Num:2, pp:227-247.
• Applegate, A.J. and Applegate, M.D., (2004). The Peter Effect: Reading Habits and Attitudes of Preservice Teachers. The Reading Teacher, Vol:57, Num:6, pp:554-563.
• Alexander, J.E. and Filler, R.C., (1976). Attitudes and Reading. Reading Aids Series. Newark, Delaware 19711: International Reading Association. (Retrieved on 4-February-2016, at URL: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED126491.pdf).
• Baştuğ, M. ve Keskin, H.K., (2013). Ergenlik Dönemi Okuma Tutum Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt:8, Sayı:4, ss:295-311.
• Baker, L. and Wigfield, A., (1999). Dimensions of Children’s Motivation for Reading and Their relations to Reading Activity and Reading Achievement. Reading Research Quarterly, Vol:34, pp:452–477.
• Büyüköztürk, Ş., (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (7.Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Chotitham, S. and Wongwanich, S., (2013). The Reading Attitude Measurement for Enhancing Elemantary School Student’s Achievement. Procedia Social and Behavioral Sciences. (Retrived on 22-November-2015, at URL: http://www.sciencedirect.com).
• Costa-Font, M. and Gil, J.M., (2009). Structural Equation Modelling of Consumer Acceptance of Genetically Modified (GM) Food in the Mediterranean Europe: A Cross Country Study, Food Quality and Preference, Vol:20, Num:6, pp:399–409.
• Çakıroğlu, O. ve Palancı, M., (2015). Okuma Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. International Journal of Human Sciences, Cilt:12, Sayı:1, ss:1143-1156.
• Engin, A.W. and Wallbrown, F.H., (1983). The Dimensions of Reading Attitudes for Turkish Children. The Journal of Social Psychology, Vol:120, pp:169-181.
• Golob, T.F., (2003). Structural Equation Modeling for Travel Behavior Research, Transportation Research, Vol:37, pp:1-25.
• Gömleksiz, M.N., (2004). Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss:185-195.
• Kahyaoğlu, M., (2011). Çevre Konularıyla İlgili Kitap Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. İlköğretim Online, Cilt:10, Sayı:3, ss.1056-1065.([Online]: http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 23Kasım 2015 tarihinde indirilmiştir).
• Karasar, N., (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi (7. Baskı). Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
• Kush, J.C., Watkins, M.W., and Brookhart, S.M., (2005). The Temporal-Interactive Influence of Reading Achievement and Reading Attitude. Educational Research and Evaluation, Vol:11, Num:1, pp:29-44.
• Kuzu-Sarar, T. ve Doğan, T., (2015). Öğretmen Adaylarına Yönelik Okuma Tutum Ölçeği Geliştirme. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt:10, Sayı:15, ss:771-786. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8938 ISSN: 1308-2140 (Erişim Tarihi: 28 Ocak 2016).
• Lee, J. and Schallert, D.L., (2014). Literate Actions, Reading Attitudes, and Reading Achievement: Interconnections Across Languages for Adolescent Learners of English in Korea. The Modern Language Journal, Vol:98, Num:2, pp:553–573.
• Maguire, (2015). Using Video Self-Modelling to Improve The Reading Attitudes of Students With Dyslexia. Master's Thesis. Christchurch, New Zealand: University of Canterbury.(Retrieved on 14-April-2015, at URL: http://ir.canterbury.ac.nz/bitstream/handle/10092/10727).
• Martínez, R.S., Arıcak, O.T., and Jewell, J., (2008). Influence of Reading Attitude on Reading Achievement: A Test of the Temporal-Interaction Model. Psychology in the Schools, Vol:45, Numb:10, pp:1010-1023.
• McKenna, M.C. and Kear, D.J., (1990). Meassuring Attitude toward Reading: A New Tool for Teachers. The Reading Teacher, Vol:43, Num:9, pp:626-639.
• McKenna, M.C., Kear, D.J., and Ellsworth, R.A., (1995). Children's Attitudes toward Reading: A National Survey. Reading Research Quarterly, Vol:30, Num:4, pp:934-956.
• Özbay, M. ve Uyar, M., (2009). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencileri için Okumaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, NWSA:Education Sciences, Vol:4, Num:2, pp:632-651.[Online]: http://www.newwsa.com adresinden 29 Mart 2014 tarihte indirilmiştir).
• Schmitt, E., (2009). Four Case Studies: The Reading Attitudes and Practices of Teachers and Students in Second Grade. Master's Thesis. ABD:Graduate College of Bowling Green State University. (Retrieved on 18-June-2015, at URL: https://etd.ohiolink.edu/rws_etd/document/get/bgsu1237813672/inline).
• Seçer, İ., (2015). Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Seitz, L., (2010). Student Attitudes toward Reading: A Case Study. Journal of Inquiry & Action in Education, Vol:3, Num:2, pp:30-44.
• Seyal, H.A., Rahman, M.N., and Rahim, Md.M., (2002). Determinants of Academic Use of the Internet: A Structural Equation Model, Behaviour & Information Technology, Vol:21, Num:1, pp:71-86.
• Sever, S., (2011). Theoretical and Applied Researches on Turkish Language Teaching-Türkçenin Eğitimi-Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Araştırmalar, G.L. Uzun ve Ü. Bozkurt, Essen: Verlag Dıe Blaue Eule, ss:113-128.
• Smith, M.C., (1990). A Longitudinal Investigation of Reading Attitude Development from Childhood to Adulthood. Journal of Educational Research, Vol:83, Num:4, pp.:15-219.
• Türkyılmaz, M. and Aydemir, Y., (2014). The Study of the Validity and Reliability of the Scale for Secondary Education Students’ Attitude towards Reading. International Journal of Language Academy, Vol:2, Num:3, pp:194-207.
• Ustasüleyman, T. ve Eyüboğlu, K., (2010). Bireylerin Internet Bankacılığını Benimsemesini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasaları, Vol:4, Num:2, pp:11-38.
• Ünal, E., (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Eleştirel Okuma Becerileri ile Okuduğunu Anlama ve Okumaya Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yap, B.W. and Khong, K.W., (2006). Examining the Effects of Customer Service Management (CSM) on Perceived Business Performance via Structurale Quation Modelling. Applied Stochastic Models in Business and Industry, Vol:22, Num:5-6, pp:587-605.
• Yıldız, M., (2013). Adaptation of the Motivation to Read Profile to Turkish. International Journal of Academic Research Part B; 5(4), 196-199. doi: 10.7813/2075-4124.2013/5-4/B.29
• Yılmaz, B., (1995). Okuma Sosyolojisi: Ankara’da Oturanların Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, Cilt:9, Sayı:3, ss:325-336.
• Yücel, G., (2005). Okul Öncesinde Okuma Tutumları Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Wang, Y., Lin, H., and Luarn, P., (2006). Predicting Consumer Intention to Use Mobile Service, Information Systems Journal, Vol:16, Num:2, pp:157-179.