GELENEKSEL TÜRK HALK MÜZİĞİNDE KARMA ÖLÇÜLERİN ANALİTİK İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 2, 149 - 163, 11.04.2017

Erdal Tuğcular

Öz

Geleneksel
Türk Halk Müziği, ritim ve makam bakımından oldukça zengin bir yapıya sahiptir.
Yapılan literatür taramasında Geleneksel Türk Halk Müziğinin temel konularından
biri olan ölçülerin yeteri kadar incelenmemiş olduğu, özellikle karma ölçülere
ilişkin açıklamaların literatürde bazı belirsizlikler içerdiği gözlenmiştir. Bu
araştırmada TRT Türk Halk Müziği repertuarında yer alan 11/8’lik, 12/8’lik,
13/8’lik, 14/8’lik, 15/8’lik, 16/8’lik, 17/8’lik, 18/8’lik, 19/8’lik, 20/8’lik,
21/8’lik, 23/8’lik, 25/8’lik, 27/8’lik,30/8’lik ölçü olarak notaya alınmış,
karma ölçülü türküler vuruş, dizilim ve ölçü karmaları belirtilerek
tablolaştırılmıştır. Bu tablolar, TRT repertuarındaki yaklaşık beş bin türkü
içerisinden seçilen örneklerle desteklenmiş ve açıklanmıştır. Tarama modelinde
ve betimsel bir yaklaşımla gerçekleştirilen bu araştırmada veriler, kaynak
taraması yapılarak ve analitik bir bakış açısıyla ortaya konmuştur. Araştırma
sonucunda, incelenen karma ölçülü türkülerin iki ya da daha fazla ölçüden
oluştuğu ve karma ölçülerin dizilimlerinin ise her türküde farklılıklar
gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Halk Müziği, Türkü, Usul, Karma Ölçü, Ritim ve Dizilim