Öz
Tanbur, Türk makam müziğinde kullanılan telli ve
mızraplı bir çalgıdır. Tarihi süreç içinde farklı biçimlerde ve boyutlarda kullanılmış
olan tanburun, on yedinci yüzyıl sonlarında Osmanlı Dönemi’nde gelişimi
hızlanmış, on sekizinci yüzyılda yeni şekli ve icrasıyla oldukça itibar kazanmıştır.
Bir Türk çalgısı olarak en parlak dönemini İstanbul’da yaşayan tanbur, Türk
kültürünü yansıtması bakımından da önem arz etmektedir. Türk makam müziği
perdelerini sap üzerinde görünür hale getirmesinden dolayı da önemli bir çalgı
olarak kabul edilmiştir. On sekizinci yüzyılda Tanburi İzak, klasik bir tanbur
üslubu oluşturmuş, bu üslubu devam ettiren kıymetli tanburiler yetişmiştir. Bu
icracılar aynı zamanda bestekar yönleriyle Türk makam müziğine önemli
katkılarda bulunmuşlardır. Tanbur çalgısı ve icrası, on dokuzuncu yüzyılda sanatında
bir ekol haline gelen, Tanburi Cemil Bey tarafından ileri seviyelere taşınarak,
Türk Makam Müziğinde yeni bir dönemin başlangıcına vesile olmuştur. Bu
çalışmada, tanburun etimolojisi, tarihi, icrası, önemli icracıları incelenerek,
Türk makam müziğinin tarih sürecinde ve bugün geldiği noktada, tanburun bu
müziğe katkıları vurgulanacaktır.
Anahtar Kelimeler
Türk Makam Müziği Tanbur Geleneksel Türk Müziği Tanburi İzak Çalgı
Kaynakça
- • Aksüt, S., (1994). Tanbur Metodu. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
- • Aksüt, S., (2004). Kişisel Görüşmei. Mart 2004, İstanbul.
- • Arel, H.S., (1948). “Tanbur” Musiki Mecmuası. Yıl:1, Sayı:4, İstanbul.
- • Aayangil, R., (2017). Klasik Kavramının Türk Makam Müziği Konuları ve Çalgılarına Uyarlanması Sorunu. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:19-27.
- • D’erlanger, B.R., (1930). La Musique Arabe Farabi “Kitab al-Musiki, C1, Libraire Orientaliste Paul Geunthner. Paris (H. Saadettin Arel Kütüphanesi).
- • Farmer, H.G., (1941). “Davul, Mizmar, Miz’af, Tanbur, Rebap” İslam Ansiklopedisi. İslam Alemi Coğrafya, Etnografya ve Bibliyografya Lugati, 699, İstanbul.
- • Gazimihal, M.R., (1975). Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız. Ankara Üniversitesi Yayınları Ankara.
- • Maxim, M., (2002). Dimitrie Cantemir. Türk İslam Ansiklopedisi, 322, İstanbul.
- • Özalp, M.N., (1986). Türk Musikisi Tarihi. TRT Müzik Dairesi Başkanlığı. Cilt: 2, Ankara.
- • Özcan, N., (2003). “Tambur” Türk İslam Ansiklopedisi. 375, 447, 469, İstanbul.
- • Özcan Çetinkaya, N.Y., (2006). Türk İslam Ansiklopedisi. ss:260, İstanbul.
- • Sarı, A., (2012). Türk Müziği Çalgıları. Nota Yayıncılık, İstanbul.
Öz
Kaynakça
- • Aksüt, S., (1994). Tanbur Metodu. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
- • Aksüt, S., (2004). Kişisel Görüşmei. Mart 2004, İstanbul.
- • Arel, H.S., (1948). “Tanbur” Musiki Mecmuası. Yıl:1, Sayı:4, İstanbul.
- • Aayangil, R., (2017). Klasik Kavramının Türk Makam Müziği Konuları ve Çalgılarına Uyarlanması Sorunu. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:19-27.
- • D’erlanger, B.R., (1930). La Musique Arabe Farabi “Kitab al-Musiki, C1, Libraire Orientaliste Paul Geunthner. Paris (H. Saadettin Arel Kütüphanesi).
- • Farmer, H.G., (1941). “Davul, Mizmar, Miz’af, Tanbur, Rebap” İslam Ansiklopedisi. İslam Alemi Coğrafya, Etnografya ve Bibliyografya Lugati, 699, İstanbul.
- • Gazimihal, M.R., (1975). Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız. Ankara Üniversitesi Yayınları Ankara.
- • Maxim, M., (2002). Dimitrie Cantemir. Türk İslam Ansiklopedisi, 322, İstanbul.
- • Özalp, M.N., (1986). Türk Musikisi Tarihi. TRT Müzik Dairesi Başkanlığı. Cilt: 2, Ankara.
- • Özcan, N., (2003). “Tambur” Türk İslam Ansiklopedisi. 375, 447, 469, İstanbul.
- • Özcan Çetinkaya, N.Y., (2006). Türk İslam Ansiklopedisi. ss:260, İstanbul.
- • Sarı, A., (2012). Türk Müziği Çalgıları. Nota Yayıncılık, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 13 Sayı: 4 |