FEMALE HEROES IN HAKAS HEROIC EPICS AND HUBAN ARIG

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 2, 234 - 250, 01.03.2011

Mehmet Yılmaz

Öz

Turkish folk are very rich as it is in epic species. In this situation South Siberian nation's Hakas Turks' epic texts are interesting because they have mythologic, folk fable, shamanic motifs that are used altogether. In Turkey important work has been done at text level. Huban Ari? is an example to these texts. At Huban Ari? and other epics the women are always well to the fore, and at this point should be accentuated.The heroines have powerful, combatant, bitter and many abnormal characteristics. Epic heroine establishes peace by using force. The heroines dedicates themselves to community, and therefore they have almost no private life. The epics are also important, by it's mitological and shaman motifs which are kept alive in heroines activities, and social relations. In our work we tried to investigate the heroines on their birth, families, names, heroism, management and also their death from the text we reached.

Anahtar Kelimeler

Hakas Epics, Heroines, , Heroines' characterisrics, Shamanism's effect., TURKYSH EPYCS,

HAKAS KADIN KAHRAMANLIK DESTANLARINDAN HUBAN ARI?'DA KADIN KAHRAMANLAR

Öz

Türk dünyasy folkloru bütün türlerde oldu?u gibi destan türünde de çok zengindir. Bu çerçevede, Güney Sibirya Türk halklaryndan Hakas Türklerinin destan metinleri mitolojik, masalsy, ?amanik motifleri bir arada bulundurmalary yönünden ilgi çekicidir. Türkiye'de Hakas destanlaryyla ilgili metin düzeyinde önemli çaly?malar yapylmy? ve yapylmaktadyr. Huban Ary? da bu metinlerden biridir. Hem Huban Ary?'da hem de di?er destanlarda özellikle kadyn kahramanlaryn ön planda olmasy, Türk dünyasynyn di?er destanlaryna göre üzerinde durulmasy gereken bir noktadyr. Kadyn kahramanlar güçlü, sava?çy, acymasyz ve birçok ola?anüstü vasfa sahiptirler. Destan kahramany ?iddeti kullanarak bary? ve adaleti tesis eder. Kendisini topluma adamy? bu kahraman tipinin özel hayaty neredeyse yoktur. Destan ayryca, mitolojik ve ?amanik motifleri kahramanlaryn eylemlerinde, onlaryn dünya görü?lerinde, toplumsal ili?kilerinde ya?atmasy bakymyndan da önemlidir. Çaly?mamyzda kadyn kahramanlary do?umu, ailesi, isim almasy, kahramanlyklary, yönetimi, ölümü gibi de?i?ik yönlerden, ula?abildi?imiz metinler çerçevesinde incelemeye gayret gösterdik.

Anahtar Kelimeler

Hakas Destanlary, Kadyn kahramanlar, kahramanlaryn özellikleri, , ?amanizm'in tesiri, TÜRK DESTANLARI,