TEKNOLOJİ ÇAĞINDA CEP TELEFONU KULLANIM ALIŞKANLIKLARI VE MOTİVASYONLAR: SELÇUK ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 3, 112 - 132, 06.07.2017

Enes Bal

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin hızla hayatımızı
dönüştürdüğü bu dönemde, yeni bir iletişim teknolojisi olarak cep telefonları
artık sosyal ve kültürel bir fenomen haline gelmektedir. İletişimde yer ve
zaman kısıtlamasını ortadan kaldıran cep telefonları, ileri teknolojik
unsurları da içine katarak günden güne başta gençler olmak üzere toplumun tüm
bireylerini kuşatmaktadır. Bu bağlamda toplumsal alanda gençler tarafından
büyük ilgi gören cep telefonlarına yönelik araştırmalar da son yıllarda giderek
artmaya başlamıştır.

Benzer şekilde gençleri odak noktasına alan bu
çalışma da, kullanımlar ve doyumlar perspektifinden hareket ederek Selçuk
Üniversite öğrencileri özelinde gençlerin cep telefonu kullanım
alışkanlıklarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Rastlantısal örneklem tekniği
kullanılarak seçilen 1175 denek üzerinde yapılan araştırmada, üniversite
öğrencilerinin cep telefonu kullanımında etkili olan beş faktör önem sırasına
göre şu şekilde ortaya çıkmıştır: Moda/statü, işlevsellik/sosyalleşme,
eğlence/rahatlama, mobilite ve bilgilenme. 

Anahtar Kelimeler

Cep Telefonları, Gençlik, İletişim Araştırmaları, Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı, Teknoloji

Kaynakça

• • Aoki, K. and Downes, E.J., (2003). An Analysis of Young People’s Use of and AttitudesToward Cell Phones, Telematics and Informatics, 20, pp:349-364.
• • Barkhuus, L. and Polichar, V.E., (2010). Empowerment Through Seamfulness: Smart Phones in Everyday Life, Pers Ubiquit Comput, DOI 10.1007/s00779-010-0342-4, http://cseweb.ucsd.edu/~barkhuus/barkhuus-polichar.pdf, Erişim Tarihi: 13.07.2013.
• • Baron, N.S. and Ling, R., (2007). Emerging Patterns of American Mobile Phone Use: Electronically-mediated Communication in Transition. http://doczine.com/bigdata/2/1366989405_23054102ae/emerging-patterns-of-american-mobile-phone-use-3.pdf, Erişim Tarihi: 27.04.2013.
• • Campbell, M., (2005). The Impact of the Mobile Phone on Young People’s Social Life, In Social Change in the 21st Century Conference, http://eprints.qut.edu.au/3492/1/3492.pdf?q=on-the-mobile-the-effects-.., 28 October 2005, QUT Carseldine, Brisbane.
• • Campbell, S.W. and Park, Y.J., (2008). Social Implications of Mobile Telephony: The Rise of Personal Communication Society, Sociology Compass, 2(2), pp:371–387.
• • Chen, Y. and Katz, J.E., (2009). Extending Family to School Life: College Students’ Use of The Mobile Phone. International Journal of Human-Computer Studies, 67, pp:179–191.
• • Çelik, B., (2010). Türkiye’de Cep Telefonu, Melankoli ve Teknoloji, Toplum ve Bilim, 117, ss:56-74.
• • Demir, M., (2013). Modası Olan Bir Aksesuar Olarak Görülen Cep Telefonları Üzerine Bir İnceleme (Editör: Müge Demir), Yeni Medya Üzerine: Yeni İletişim Teknolojileri. Konya: Literatürk Yayınları, ss:109-136.
• • Dimmick, J.W., Sikand, J. and Patterson, S.J., (1994). The Gratification of the Household Telephone, Communication Research, 21(5), pp:643-663.
• • Dursun, Ö.Ö., (2010). İletişimde Dönüşümler (Editör: H. Ferhan Odabaşı), Bilgi ve İletişim Teknolojileri Işığında Dönüşümler. Ankara: Nobel Yayınları, ss:231-255.
• • Economides, A. and Grousopoulou, A., (2008). Use of Mobile Phones by Male and Female Greek Students, International Journal of Mobile Communications (IJMC), 6(6), pp:729-749.
• • Fortunati, L., (2005). Mobile Phones and Fashion in Post-Modernity, Telektronikk, 3(4), pp:35-48.
• • Green, E. and Singleton, C., (2009). Mobile Connections: An Exploration of the Place of Mobile Phones in Friendship Relations, Sociological Review, 57(1), pp:125-144.
• • Haddon, L., (2008). Young People’s Diverse Use of Multimedia Mobile Phones, Conference of The International Communications Association, Communicating for Social Impact, Montreal, May 22nd-26th 2008, http://www.lse.ac.uk/media@lse/whosWho/AcademicStaff/LeslieHaddon/ICAPanelHaddon.pdf, Erişim Tarihi: 19.07.2013.
• • ITU (International Telecommunication Union)., (2004). Shaping The Future Mobile Information Society: The Case of The Kingdom of Norway, Document: SMIS/09, Seoul, 4-5 March 2004.
• • Karjaluoto, H., et al., (2005). Factors Affecting Consumer Choice of Mobile Phones: Two Studies from Finland, Journal of Euromarketing, 14(3), pp: 59-82.
• • Katz, J.E. and Sugiyama, S., (2005). Mobile Phones as Fashion Statements: The Co-creation of Mobile Communication’s Public Meaning, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.126.3888&rep=rep1&type=pdf, Erişim Tarihi: 13.07.2013.
• • Leung, L. and Wei, R., (2000). More than Just Talk on the Move: Uses and Gratifications of the Cellular Phone, Journalism and Mass Communication Quarterly, 77(2), pp:308-320.
• • Ling, R., (2004). The Mobile Connection: The Cell Phone’s Impact on Society. San Francisco: Morgan Kaufman Publishers.
• • Ling, R. and Yttri, B., (2002). Hyper-coordination Via Mobile Phones in Norway (Edited by James E. Katz and Mark Aakhus), Perpetual Contact: Mobile Communication, Private Talk, Public Performance. Cambridge: Cambridge University Press, pp:139-169.
• • O’Brien, M., (2010). Consuming Talk: Youth Culture and the Mobile Phone, Unpublished Doctoral Dissertation, Department of Sociology, National University of Ireland Maynooth, Faculty of Social Sciences.
• • Özaşçılar, M., (2009). Cep Telefonu Kullanımının Sosyolojik Boyutu: Bireysel Güvenlik ve Günlük Hayattaki Yeri, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
• • Özaşçılar, M., (2012). Genç Bireylerin Cep Telefonu Kullanımı ve Bireysel Güvenlik: Üniversite Öğrencilerinin Cep Telefonunu Bireysel Güvenlik Amaçlı Kullanımları, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 15(1), ss:42-74.
• • Özata, Z.F., (2009). İleri Teknoloji Yeniliği Olarak Akıllı Telefonların Genç Tüketiciler Tarafından Benimsenmesinde Etkili Olan Faktörler, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• • Özcan, Y.Z. and Koçak, A., (2003). Research Note: A Need or a Status Symbol? Use of Cellular Telephones in Turkey, European Journal of Communication, 18(2), pp:241–254.
• • Peltekoğlu, F.B., (2012). Sosyal Medya Sosyal Değişim (Editörler: Tolga Kara ve Ebru Özgen), Sosyal Medya-Akademi. İstanbul: Beta Yayınları, ss:3-8.
• • Polat, C. ve Maksudunov, A., (2012). Mobil Telefon Pazarında Üniversite Öğrencilerinin Tercihleri: Kırgızistan Örneği, International Conference on Eurasian Economies, 11-13 October 2012, Almaty-Kazakhstan, pp:414-422.
• • Rainie, L., (2013). Cell Phone Ownership, http://www.pewresearch.org/fact-tank/2013/06/06/cell-phone-ownership-hits-91-of-adults/, Erişim Tarihi: 15.07.2013.
• • Simay, A.E., (2009). Mobile Phone Usage and Device Selection of University Students, Symposium for Young Researchers, 20-22, pp:185-193.
• • Sugiyama, S., (2009). Fashion, The Mobile Phone and Interpersonal Communication: A Study of Symbolic Meanings of The Mobile Phone Amongst College Students From Difference Cultures, http://www.abs-center.si/gbccd/papers/P077.pdf, Erişim Tarihi: 15.07.2013.
• • Taylor, A.S. and Harper, R., (2003). The Gift of the Gab?: A Design Oriented Sociology of Young People’s Use of Mobiles, Journal of Computer Supported Cooperative Work (JCSCW). 12(3), pp:267-296.
• • Thulin, E. and Vilhelmson, B., (2007). Mobiles Everywhere: Youth, the Mobile Phone and Changes in Everyday Practice, Young: Nordic Journal of Youth Research, 15(3), pp:235-253.
• • Thulin, E. and Vilhelmson, B., (2007). Mobiles Everywhere: Youth, the Mobile Phone and Changes in Everyday Practice, Young: Nordic Journal of Youth Research, 15(3), pp:235-253.
• • Torlak, Ö., et al., (2011). Young Consumers’ Cell Phone Usage in Developing Market: The Case of Turkish Youth Market, Journal of Marketing Development and Competitiveness, 5(3), pp:47-67.
• • Uslu, Z.K., (2007). Yeni İletişim Araçları ve Toplumsal Etkileri, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 1, ss:224-234.
• • Walsh, S.P., White, K.M., and Young, R.M., (2010). Needing to Connect: The Effect of Self and Others on Young People’s Involvement with Their Mobile Phones, Australian Journal of Psychology, 62(4), pp:194-203.