Türk Basınında Liderlerin Karikatürize Edilişi: 1987 Genel Seçimleri Örneği

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 1, 1 - 22, 17.01.2020

Konur Alp Koz

Öz

Karikatürler, belirli
anlamların taşıyıcıları konumundadır ve anlam üretimine aracılık ederler. Çoğu
zaman söylenemeyen “şeylerin” açıkça ifadesi anlamına gelen karikatürler,
gerçeklikleri göstergeler aracılığıyla inşa ederken, liderlere ilişkin yeni
okumalar sunmakta ve bazı mesajlara da aracılık etmektedir. Bu bağlamda
göstergebilim, hem bir “inceleme” hem de bir anlam “oluşturma” yöntemi olarak karşımıza
çıkmaktadır. Söylenmek isteneni belirli bir anlam bütünlüğü içerisinde
göstergelerden oluşan bir ilişki ağı içerisinde okuyucuya sunan karikatürler,
karikatüristin oluşturduğu kurmaca dünyada bazı mesajlara da aracılık ederler. Çalışma
kapsamında 1987 Genel Seçimleri öncesi Hürriyet, Cumhuriyet ve Tercüman
gazetelerinde yer alan politik karikatürler incelenmiş; karikatürlerin, politik
sistem içerisindeki siyasal aktörleri, yaratıcı ve sembolik göstergelerle,
yeniden inşası ve liderlere ilişkin sunduğu gerçeklik araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, Dil Bilim, Karikatürler, Siyasal Karikatürler, Lider Parametreleri

Kaynakça

• [1] Aydın, Ö., (1997). Anadili Eğitimi, Yabancı Dil Öğretimi ve Evrensel Dilbilgisi. Dil Dergisi, 54:23-30.
• [2] Bağcı, N., (2003). Öğretim Sürecinde Öğrenciye ve Öğrenim Amacına Yönelik Yeni Yaklaşımlar. Milli Eğitim Dergisi Yayınları, Yaz:159.
• [3] Bayrav, S., (1998). Yapısal Dilbilimi. İstanbul: Multilingual.
• [4] Büyük Türkçe Sözlük (1988) Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Türk Dil Kurumu.
• [5] Ergin, M., (1995). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Bayrak Yayınları.
• [6] Erkman, F., (1987) Göstergebilime giriş. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• [7] Fiske, J., (2003) İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev. Süleyman İrvan. Ankara:Bilim ve Sanat.
• [8] Guiraud, P., (1994). Göstergebilim. Çev. Mehmet Yalçın. Ankara: İmge.
• [9] Günay, V.D., (2002). Göstergebilim Yazıları. İstanbul: Multilingual.
• [10] Karahan, Ç., (2004). Dil Dışı Gösterge Olarak Sanat/Resim. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 3(1):7.
• [11] Kıran, Z., (1996). Dilbilim Akımları. Ankara: Onur Yayınları.
• [12] Ökçesiz, H., (2003). Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar. İstanbul Barosu-HFSA İşbirliği, 6-7 Eylül 2003 Sempozyum Bildiri. İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
• [13] Piaget, J., (1999). Yapısalcılık. Ankara: Doruk Yayınları.
• [14] Posner, R., (2001). Kültür Nedir? Antropolojideki Temel Kavramları Göstergebilim Açısından Yorumu. Göstergebilim Tartışmaları. Çev. Fatma Erkman-Akerson İstanbul: Multilingual.
• [15] Rifat, M., (1986). Genel Göstergebilim Sorunları. İstanbul:Sözce Yayınları, 2. Baskı.
• [16] Göstergebilimin ABC’si, (1992). İstanbul: Simav Yayınları.
• [17] Homo semioticus, (2001). İstanbul: Om Yayınevi.
• [18] Dilbilim ve Göstergebilim Çağdaş Kuramları, (1990). İstanbul: Düzlem Yayınları.
• [19] Saussure, F., (1998). Genel Dilbilim Dersleri. Çev. Berke Vardar. İstanbul: Multilingual.
• [20] Sözen, E., (1999). Söylem. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• [21] Topuz, H., (1986). İletişimde Karikatür ve Toplum. Eskişehir: A.Ü. Basımevi.
• [22] Tüfekçi, M.E., (2004). Yapısalcı Yöntem ve Uygulama Alanları. Ankara üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 17:50-67.
• [23] Yücel, T., (1982). Yapısalcılık. İstanbul: Ada yayınları.
• [24] Göstergebilim, (1991). Dilbilim ve Türkçe içinde. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
• [25] Yapısalcılık, (1999). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• [26] Göstergebilim Tartışmaları, (2001). Multilingual.
• [27] Yüksel, A., (1995). Yapısalcılık ve Bir Uygulama. Ankara: Gündoğan Yayınları.