Biyomimikri: Doğayla Uyumlu Yeni Bir Tasarım Modeli

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 51 - 61, 23.04.2020

Sıdıka Benan Çelikel Setenay Uçar

Öz

          Biyomimikri, genel olarak, CO2 salınımının azalması, sağlığı olumlu yönde etkilemesi, doğal havalandırma ile ek havalandırma sistem ve masraflarının ortadan kalkması, sonsuz güneş ışığı ile birlikte sınırsız elektrik üretimi ve bu sayede tükenen enerji kaynaklarından olan fosil yakıtların kullanılmaması ve çevreye zararlı emisyonların salınmaması vb. unsurlarla ekolojik dengeye katkı sağlar. Tasarım bağlamında biyomimikri ise, doğanın evrimsel süreç içinde geliştirdiği çözümlerin incelenerek tasarım alanına aktarılması anlamına gelir. Disiplinler arası iş birliğini gerektiren bu tasarım modelinde hedef, doğayı örnek alarak çözüme ulaşmaktır. Biyomimikri ile tasarımlar problem ya da çözüm odaklı yaklaşımlar olmak üzere iki şekilde irdelenir. Teknolojinin gelişimi ve tasarım üzerine etkisinin incelendiği bu çalışmada biyomimikri doğayla dost alternatif bir tasarım modeli olarak tanıtılmış ve çeşitli disiplinleri kapsayan örnekler üzerinden açıklanmıştır. Teknolojinin yardımıyla herhangi bir enerji tüketmeden ekosistemsel düzenin yapılar ve ürünler üzerinde uygulanması incelenmiştir. Bu durumda günümüzde gittikçe artan teknoloji kullanımlarının hayatımıza kattığı kolaylıklar ile birlikte sıkıntıları da ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma tasarım alanında biyomimikrinin temel ilkeleriyle uyumlu, ekolojik duyarlılığa sahip ve doğa dostu bir anlayışın oluşturulmasını amaçlanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Biyomimikri, Ekoloji, Teknoloji, Sürdürülebilir Tasarım, Yeni Tasarım Modelleri

Kaynakça

• [1] Artut, S., (2014). Teknoloji-İnsan Birlikteliği. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• [2] Aziz, M.S. and El sherif, A.Y., (2015). Biomimicry as an Approach for Bio-inspired Structure with the Aid of Computation. Alexandria Engineering Journal. Vol: 55, pp.707–714.
• [3] Benjamin, W., (2004). Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıtı. İçinde: Pasajlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• [4] Benyus, J.M., (1997). Biomimicry: Innovation Inspired by Nature. New York: HarpenCollins.
• [5] Berman, M., (2012). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor: Modernite Deneyimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• [6] Capra, F., (2014). Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası. İstanbul: İnsan Yayınları.
• [7] Gamage, A. and Hyde R., (2012). A Model Based on Biomimicry to Enhance Ecologically Sustainable Design, Architectural Science Review, 55(3):224-235.
• [8] Heidegger, M., (1998). Tekniğe İlişkin Soruşturma. İstanbul: Paradigam Yayınları.
• [9] Kennedy, S., (2004). Biomimicry/Biomimetics: General Principles and Practical Examples. The Science Creative Quarterly. https://www.scq.ubc.ca/biomimicrybimimetics-general-principles-and-practical-examples/
• [10] Klein, K., (2009). A Phenomenological Interpretation of Biomimicry and its Potential Value for Sustainable Design. Thesis: Kansas State University, USA.
• [11] Özdemir, E. ve Cengizoğlu, P., (2016). Mimari Yüzeylerde Biomimesis Etkisi. İstanbul: 8. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu. http://catider.org.tr/pdf/sempozyum8/27-MIMARI-YUZEYLERDE-BIOMIMESIS-ETKISI.pdf.
• [12] Özdoğan, E., Demir, A. ve Seventekin, N., (2006) Lotus Etkili Yüzeyler. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi. ss.287-290. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/217969.
• [13] Özmehmet, E., (2012). Avrupa ve Türkiye’deki Sürdürülebilir Mimarlık Anlayışına Eleştirel Bir Bakış. Journal of Yasar Univercity. ss. 809-826.
• [14] Radwan, G.A.N. and Osama, N., (2016). Biomimicry, An Approach for Energy Effecient Building Skin Design. Vol: 34, pp:178-189.
• [15] Rao, R., (2014). Biomimicry in Architecture. International Journal of Advanced Research in Civil, Structural, Environmental and Infrastructure Engineering and Developing, 1(3):101-107.
• [16] Reap, J., Baumeister, D., and Bras, B., (2005). Holism, Biomimicry and Sustainable Enginerring. In: Proceeding of IMECE2005, ASME International Mechanical Engineering Conference and Exposition. Orlando, USA, November 5-11.2005.
• [17] Tekin, Ç. ve Kurugöl, S., (2011). Üç Canlı ile Çevre Dostu Üç Bina. E-Journal of New World Sciences Academy Engineering Sciences, 6(4):943-952.
• [18] Uçar, S., (2018). Çatı ve Cephelerde Fotovoltaik Panel Uygulamaları Üzerine Bir Çalışma: Burdur Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Arel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• [19] Volstad, N.L. and Boks, C., (2012). On the Use of Biomimicry as a Useful Tool for the Industrial Designer. Sustainable Development, Vol:20, pp:189–199.
• [20] Yedekçi, G., (2016). Doğayla Tasarlamak, Biyomimikri ve Geleceğin Mimarlığı. İstanbul: Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi Yayınları.
• [21] Minsolmaz Yeler, G. and Yeler, S., (2017). Models from Nature for Innovative Building Skins. Derleme Minsolmaz Yeler&Yeler/ Kırklareli University Journal of Engineering and Science, 3, 142–165. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/395928