GEBELERİN İNTERNETİ KULLANMA SIKLIKLARI VE NEDENLERİ

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 3, 32 - 43, 23.07.2018

Aytül Pelik Hadımlı , Mahide Demirelöz Akyüz , Nazan Tuna Oran

Öz

Bu çalışmanın amacı, gebelerin interneti kullanma
sıklıklarını ve nedenlerini değerlendirmektir. Tanımlayıcı tipte olan bu çalışmada, örnek seçimi
yapılmamış evrenin tamamına ulaşılmak hedeflenmiştir. Çalışmanın örneklemini, İzmir
İli Bayraklı İlçesi'ne bağlı bir muhtarlığa kayıtlı 134 gebe oluşturmuştur. Kadınların %58.2’si bir hafta içinde 21 saat
ve üzeri internet kullandığını belirtirken, %39.6’sı hem bilgisayar hem de cep
telefonuyla internete bağlandığını belirtmiştir. Kadınlar
gebelik düşünmeye başladıktan sonra; “bebeğin cinsiyeti, bebeğin anne
karnındaki gelişimi, gebelikte cinsellik, gebelik oluşumu ve gebe kalmayı
kolaylaştıran durumlar” anahtar kelimeleriyle internet taraması yapmışlardır. Kadınlar, yeterli bilgilerinin olmadığını
düşünmeleri (%35.1) ve sağlık personeline ulaşmada güçlük çekme/bilgiye hızlı
ulaşabilme (%29.9) nedeni ile internette araştırma yapma ihtiyacı duyduklarını
belirtmişlerdir. Kadınların, gebelik süreci ile ilgili güvenilir internet kaynaklarına ilişkin bilgi
sahibi olması; gebelik/doğum/lohusalık dönemlerinde anne/yenidoğan sağlık
risklerinin azaltılabilmesi açısından önemlidir. Birinci basamak sağlık
hizmet sunumunda, doğru/güvenilir bilgilerin
aktarılmasında sağlık
çalışanlarına özellikle de ebelere önemli sorumluluklar düşmekte olup etkili internet kullanımı ve buna yönelik danışmalık hizmetlerine
ağırlık verilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, İnternet, Sağlık, Gebelik Süreci, Gebelikte Cinsellik

Kaynakça

• 1. Aydın, E., Karabacak, E. ve Aydın, Ç., (2013). İnternet ve Sağlık Hizmeti, Türkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics, Cilt:4, Sayı:3, ss:133-6.
• 2. Şener, E. ve Samur, M., (2013). Sağliği Geliştirici Bir Unsur Olarak Sosyal Medya: Facebookta Sağlık, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi/Gümüşhane University Journal Of Health Sciences, Cilt:2, Sayı:4, ss: 508-523. http://dergipark.gov.tr/download/issue-file/813, (Erişim tarihi: 10.08.2017).
• 3. Mestçi, A., (2007). XII ‘Türkiye’de İnternet’ Konferansı 8-10 Kasım 2007 Ankara Beykent Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü. Erişim linki: http://inet-tr.org.tr/inetconf12/bildiri/24.pdf, (Erişim tarihi: 10.08.2017).
• 4. Aytek, E., (1998). Türkiye`de Üniversitelerde İnternetin Akademik Amaçlı Kullanımı.Ankara Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• 5. Dickerson, S.S., Reinhart, A., Feeley, TH., et al., (2004).Patient Internet Use for Health Information at Three Urban Primary Care Clinics. J Am Med Inform Assoc, Volume:11, Number:6, pp:499–504. Doi:10.1197/Jamia.M1460.
• 6. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Sonuçları, (2016). Erişim linki: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779(Erişim Tarihi: 10.08.2017).
• 7. Akman, V., Ayışığı, B. Sevdik., (2003). İnternet’in Türk Kadınının Hayatındaki Yeri. Karizma., Ocak-Mart,Sayı:13,ss: 92-107.
• 8. Uçak, N.Ö. ve Al, U., (2000). İnternet’te Bilgi Arama Davranışları. Türk Kütüphaneciliği, Cilt:14, Sayı:3, ss:317-331.
• 9. Grimes, H.A., Forster, D.A., Newton, M.S., (2014). Sources Of Information Used By Women During Pregnancy To Meet Their Information Needs.Midwifery, Volume:30, Number:1, pp: e26-e33. Doi: https://doi.org/10.1016/j.midw.2013.10.007.
• 10. Kurulgan, M. ve Argan, M., (2007). Anadolu Üniversitesi Öğrencilerinin İnternet Üzerinden Bilgi Arama Davranışları,Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, Erişim Linki: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ataunisosbil/article/download/1020000410/1020000403,(Erişim Tarihi:16.07.2017).
• 11. Bilir, N., (2002).Çalışma Hayatı ve Üreme Sağlığı, Sürekli Tıp Eğitim Dergisi (STED), Cilt: 11, Sayı:3, ss:86.
• 12. Akış, N., Pala, K., Aydın, N., Sarı, H. ve Aytekin, N.T., (2004). Bursa Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesi'ndeki Gebelerde Risk Etmenlerinin Saptanması ve Doğum Öncesi Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi, Sağlık ve Toplum Dergisi, Cilt:14, Sayı:3, ss:66-72. https://www.ejmanager.com/mnstemps/1/khb_007_06-491.pdf, (Erişim Tarihi:13.07.2017).
• 13. Sayakhot, P. and Carolan-Olah, M., (2016). Internet Use by Pregnant Women Seeking Pregnancy-Related Information: A Systematıc Review. BMC Pregnancy Childbirth, Volume:16, pp:65. Doi:10.1186/s12884-016-0856-5.
• 14. Lagan, B.M., Sinclair, M., and Kernohan, WG., (2014). Google and Women’s Health-Related Issues: What Does the Search Engine Data Reveal?(Mazın Baazeem, MD 1 and Haım Abenhaım, MD)Internet Use in Pregnancy Informs Women's Decision Making: A Web-Based Survey. Online J Public Health Inform, Volume:6 Number:2,pp:e187.Published online 2014 Oct 16.doi:10.5210/ojphi.v6i2.5470.
• 15. Gao, L., Larsson, M., and Luo, S-Y., (2013). Internet Use By Chinese Women Seeking Pregnancy-Related Information. Midwifery 29: 730-735. Doi: https://doi.org/10.1016/j.midw.2012.07.003.
• 16. Bert, F., Gualano, MR., Brusaferro, S., De Vito, E., et al., (2013). Pregnancy E-Health: A Multicenter Italian Cross-Sectional Study on Internet Use and Decision-Making Among Pregnant Women. J Epidemiol Community Health, Volume: 67, pp:1013-1018. http://dx.doi.org/10.1136/jech-2013-202584.
• 17. Lagan, S.B.M., Sinclair, M., and Kernohan, W,G., (2010). Internet Use in Pregnancy Informs Women’s Decision Making: A Web‐Based Survey. Birth, Volume:37, pp:106-115.,Doi: 10.1111/j.1523-536X.2010.00390.x.
• 18. Tunca, C.N., (2014). Gebelerin Bazı Riskli Davranışlarının İzlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlik Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• 19. Türkiye İstatistik Kurumu Nüfus Verileri, (2013). Erişim Linki: http://www.tuik.gov.tr. (Erişim Tarihi: 24.01.2016).
• 20. Mendi, B., (2015). Sağlik İletişiminde Sosyal Medyanın Kullanımı: Dünyadaki ve Türkiye’deki Uygulamalar. Öneri Dergisi, Cilt:11, Sayı:44, ss:275-290. http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=ce9470fd-2bc1-4c10-80f4-3b72fb60316f%40sessionmgr4009.,(Erişim Tarihi: 10.08.2017).
• 21. Sütçü, C.S. ve Tosyalı, H., (2016). Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımının Bireyler Üzerindeki Etkileri, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt:3, Sayı:2,ss:3-22. http://dergipark.gov.tr/download/issue-full-file/29371,(Erişim Tarihi: 24.01.2016).
• 22. Carillo-Larco, R.M., (2012). Social Networks and Public Health: Use of Twitter by Ministries of Health Public Health, Volume:57, pp:55–756. DOI 10.1007/s00038-012-03874.
• 23. Parrott, R., (2004). Emphasizing "Communication" in Health Communication, Journal of Communication; Volume:54, Number:4, pp:751-787. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2004.tb02653.x,(Erişim Tarihi: 24.01.2016).
• 24. Urrutia, R.P., Berge A.A., Ivins, A., Beckham, A., Thorp, J., and Nicholson, K.W., (2015). Internet Use and Access Among Pregnant Women Via Computer and Mobile Phone: Implications for Delivery of Perinatal Care,JMIR Mhealth Uhealth, Volume:3, Number:1, pp:e25., Doi:10.2196/mhealth.3347.
• 25. Kayabalı, K., (2011). İnternet ve Sosyal Medya Evreninde Sağlık, İKU Dergisi, Sayı:25; ss:15-20.,http://www.iku-dergisi.com/IKU/images/stories/dergi_pdf/25/internet-sosyal-medya-saglik.pdf.,(Erişim tarihi: 19.07.2017).
• 26. Tengilimoğlu, E., Parıltı, N. ve Yar, C.E., (2015). Hastane ve Hekim Seçiminde Sosyal Medyanın Kullanım Düzeyi: Ankara İli Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:17, Sayı:2,ss:76-96. http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt9/sayi47_pdf/6iksisat_kamu_isletme/fener_esra.pdf.,(Erişim tarihi: 19.07.2017).
• 27. Çobaner, A.A. ve Köksoy, S., (2014). Sağlık Alanında Sosyal Medyanın Kullanımı: Twitter’da Sağlık Mesajları. Akademik Bilişim’14 - XVI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 5 - 7 Şubat 2014 Mersin Üniversitesi., http://ab.org.tr/ab14/kitap/cobaner_koksoy_ab14.pdf, (Erişim tarihi: 19.07.2017).
• 28. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Sonuçları, 2013. Erişim linki: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do? alt_id=1028,(Erişim Tarihi: 10.08.2017).
• 29. Kiarie, K.A. and Mugambi, M.M., (2016). Social Media and Teenage Pregnancy among Students In Kiarie Antony Kimemia Secondary Schools in Imenti North Sub-County, Meru County, Kenya International Journal Of Scientific Research and Management, Volume:4, Number: 09, pp:4586-4606. Doi: 10.18535/ijsrm/v4i9.18.
• 30. Ceylan, F., Ergün, A. ve Sezer, A., (2013). Bankada Çalışan Gebelere Yönelik Planlanan Eğitim Programının Gebelerin Davranışlarına Etkisi, 16. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Erişim linki: http://www.uhsk.org/ocs/index.php/uhsk16/uhsk16/paper/view/1325 (Erişim tarihi: 19.07.2017).
• 31. Larsson, M., (2009). A Descriptive Study of The Use of The Internet by Women Seeking Pregnancy-Related Information, Midwifery, Volume:25, Number:1,pp:14-20. Doi: https://doi.org/10.1016/j.midw.2007.01.010.
• 32. Arıkan, Y. ve Benker, T., (2011). Internet and Social Media Impacts on Turkish Health Care Proffessionals Reaching Health and Drug Side Effect Related Information. Erişim linki: http://www.boehringeringelheim.com.tr/content/dam/internet/opu/tr _TR/documents/pdf. Erişim Tarihi 17.07.2017.
• 33. Internet Ölçümleme Araştırması, IpsosKMG ve Gemius SA, Aralık 2012.