HASTA VE YAKINLARININ ERKEK HEMŞİRELERE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 9, 20.01.2018

Nurten Alan , Özlem Uğur

Öz

Hemşirelik yasasındaki (2007) değişiklikle, kliniklerde
çalışan erkek hemşire sayısı artmaktadır. Kesitsel ve tanımlayıcı tipte olan
çalışma,  hasta ve yakınlarının erkek
hemşirelere ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Veriler, 20 Mayıs
2016 ile 20 Nisan 2017 tarihleri arasında bir üniversite hastanesi Dahiliye 1-2,
Genel Cerrahi, Nöroşirurji, Ortopedi, Kadın Hastalıkları-Doğum Kliniklerindeki
hasta ve refakatçılarından çalışmaya katılmaya istekli, iletişim
engeli olmayan, onsekiz yaş üzeri hasta
ve/veya yakınlarından elde edilmiştir. Çalışmaya başlamadan önce Başhekimlikten
ve Etik kuruldan izin alınmıştır. Analizinde Ki-kare, 
sayı, yüzdelik testler kullanılmıştır. Çalışmada 268 hasta/yakınına
ulaşılmış; %63.4’ünü (n=170) hasta yakınları oluşturmuştur. Katılımcıların %56.7’si
(n=152) kadın, %53.4’ü (n=143) 36-60 yaş arasındadır. Yüzde 44.4’ünün (n=119)
erkek hemşireden bakım aldığı saptanmıştır. “Erkekler de hemşirelik yapabilir”
sorusuna katılımcıların %82.5’i (n=221) ve 
“iyi bakım verebilir” sorusuna %72’si (n=193) evet yanıtını vermişlerdir
(p=0.038). Erkeklerin her serviste çalışabileceğini düşünenlerin oranı
%71.3’tür. “Erkek hemşireler sadece erkek hastalara bakım vermelidir” ifadesine
%55.2’si (n=148) hayır yanıtını vermişlerdir. Katılımcıların erkek hemşireye
yönelik bakış açılarının pozitif olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Bakım, Cinsiyet, Erkek Hemşire, Meslek, Hasta ve Yakınları

Kaynakça

• 1. Tezel, A., Balcı, Akpınar, R., Yurttaş, A. ve Çelebioğlu, A., (2008). Hastalar Erkek Hemşireleri Kabul Edecekler mi? Türkiye Klinikleri J Med Ethics, Cilt:16, ss:13-18.
• 2. Kahraman, A.B., Ozansoy Tunçdemir, N. ve Özcan, A., (2015). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Hemşirelik Bölümünde Öğrenim Gören Erkek Öğrencilerin Mesleğe Yönelik Algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Cilt:18, Sayı:2, ss:108-144.
• 3. Kaya, N., Turan, N. ve Öztürk, A., (2011). Türkiye’de Erkek Hemşire İmgesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:81, ss:16-30.
• 4. Anthony, A.S., (2004). Gender Bias and Discrimination in Nursing Education Can We Change It?. Nurse Educator, Volume:29, Number:3, pp:121-125.
• 5. Taşçı, K.D., (2007). Kadın Doğum Servislerinde Yatan Hastaların Erkek Hemşireler Hakkındaki Düşünceleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt:10, Sayı:2, ss:12-19.
• 6. Yılmaz, M. ve Karadağ, G., (2011). Erkek Öğrenci Hemşireler Hemşirelik Mesleğini Nasıl Algılıyor? Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss:21-28.
• 7. Arıkan, D., Karaman, Z. ve Yağcı, C., (2000). Hemşirelik Yüksek Okulu Öğrencilerinin Eğitimde ve Mesleki Alanda Erkek Hemşire Adaylara Bakış Açısı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:36-43.
• 8. Özbaşaran, F, Taşpınar, A. ve Çakmakçı, A, (2002). Hastalar Kendilerine Bakım Verenlerin Cinsiyeti Konusunda Ne Düşünüyorlar?. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, ss:1-8.
• 9. Turan, N., Öztürk, A., Kaya, H. ve Atabek Aştı, T., (2011). Toplumsal Cinsiyet ve Hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss:167-173.
• 10. O’Brıen, F., Mooney, M. ve Glacken, M., (2008). Impressions Of Nursing Before Exposure To The Field. Journal Of Clinical Nursing, Volume:17, pp:1843–1850. doi:10.1111/j.1365-2702.2007.02214.x.
• 11. Bozkır, G., Taşcı, N., Arsak, A., Balgı, Ö., Kaya, E., Güngör, N. ve ark., (2008). Genel Lise Son Sınıf ve Sağlık Yüksekokulu'ndaki Erkek Öğrencilerin Hemşireliğe Bakışı. Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, ss:1-17.
• 12. Cross, S., (2002). Girls’ Jobs for the Boys: Men in Non-traditional Occupations. Gender, Work and Organization, Vol:9(2), pp:204-226.
• 13. Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu, S., Eroğlu, K. and Taşkın, L., (2007). Kafkas Üniversitesi Son Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Bakış Açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, ss:26–38.
• 14. Fadıloğlu, Ç., Işık, A., Özbayır, T., Özsoy, S.A., Saruhan, A. ve A., Sarıkaya, (1992). Hastaların Hemşireleri Değerlendirmesi. II. Ulusal Hemşirelik Kong. Kitabı. Ege Üniv. Basımevi, İzmir.
• 15. Kocaer, Ü., Öztop, T., Usta, N., Gökçek, D., Bahçecik, N., Öztürk, H. ve Paslı, E., (2004). Hemşirelik Mesleğinde Erkek Üyelerin Yeri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,Cilt:7, Sayı:2, ss:23-29.
• 16. MacDougall, G., (1997). Caring-a Masculine Perspective. Journal of Advanced Nursing, Vol:25, ss:809-813.
• 17. Rezaei, M., Salsali, M. ve Mohammadi, E., (2012). Nursing Image: An Evolutionary Concept Analysis. Contemporary Nurse, Vol:43, No:1, pp:81-89.
• 18. Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Resmî Gazete.
• 19. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm Erişim:09.11.2017.
• 20. 1954 tarihli Hemşirelik Kanunu. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_kan/hemsirelik_kanunu.pdf Erişim:09.11.2017.
• 21. Ahmad, M.M. and Alasad, J.A., (2007). Patients’ Preferences for Nurses’ Gender in Jordan. International Journal of Nursing Practice, Vol:13, pp:237–242. doi:10.1111/j.1440-172X.2007.00633.x.
• 22. Ünsal, A., Akalın, İ. ve Yılmaz, V., (2010). Farklı Meslek Çalışanlarının Erkek Hemşirelere İlişkin Görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:7 Sayı:1, ss:420-431. ISSN:1303-5134.
• 23. Ünver, S., Diri, E. ve Ercan, İ., (2010). Hemşirelik Mesleğinin Erkek Üyelerine Toplumun Bakış Açısı. Turkiye Klinikleri J Med Ethics, Cilt:18, Sayı:2, ss:96-102.
• 24. Hsu, H.Y., Chen, S.H., Yu, H.Y., and Lou, J.H., (2010). Job Stress, Achievement Motivation And Occupational Burnout Among Male Nurses. Journal Of Advanced Nursing, Volume:66, Number:7, pp:1592–1601. doi:10.1111/j.1365-2648.2010.05323.x.
• 25. Evans, J.A., (2002). Cautious Caregivers: Gender Stereotypes and the Sexualization of Men Nurses’ Touch. Journal of Advanced Nursing, Volume:40, Number:4, pp:441–448.
• 26. Yang, C.I., Gau, M.L., Shiau, S.J., Hu, W.H., and Shih, F.J., (2004). Professional Career Development for Male Nurses. Journal Of Advanced Nursing, Volume:48, Number:6, pp:642–650.
• 27. TÜİK- Türkiye İstatistik Kurumu 15-64 Yaş Erkek Grubu İşsizlik Oranları https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=72&locale=tr Erişim:13.11.2017.