GLACIAL MORPHOLOGY OF THE NORTHERN PART OF ANZER–KEMER–ORSOR MOUNTAINS

Yıl 2009, Cilt: 4 Sayı: 4, 175 - 190, 01.05.2009

Gürcan Gürgen

Öz

The Eastern part of North Anatolia Mountains is one of the regions where the most important Pleistocene glacial activity exists in Anatolia. The highlands over 2500 meters in the Eastern Karadeniz Mountains, which have many peaks with the height of 3500 meters, contain important glacial activity. The important peaks of the Eastern Karadeniz Mountains called Kaçkar, Üçdoruk, (Verçenik), Dilek (Tatos), Göller (Hunut), Bulut-Altıparmak and Demirkapı has been investigated widely due to the glacial area and forms on the northern slopes of them.Besides those important peaks in the eastern Karadeniz Mountains it is possible to observe remarkable glacial traces and forms in the other peaks which are affected relatively lower than the higher parts. The northern slopes of Anzer (3321 m.), Kemer (3204 m.) and Orsor (3331 m.) mountains which are located between Demirkapı and Dilek Mountains in the Eastern Karadeniz Mountains are other important glacial areas. This region with the glacial lakes, different glacial forms and glacial valleys that trace back the Pleistocene glacial era proves us the impact of the glaciations.

Anahtar Kelimeler

Glacial Morphology, Anzer Mountain, , Kemer Mountain, Orsor Mountains, Rize-Turkey,

ANZER-KEMER-ORSOR DAĞLARI KUZEYİNİN (RİZE) GLASYAL MORFOLOJİSİ

Öz

Kuzey Anadolu Dağları'nın doğu kesimi, Anadolu'daki Pleistosen buzullaşmasının en etkili olduğu yerlerdendir. Yükseltisi 3500 m.nin üzerine çıkan zirvelere sahip olan bu dağlarda, kuzeye bakan yamaçlar başta olmak üzere, 2500 m.nin üzerindeki kısımlar önemli bir buzullaşma alanıdır. Doğu Karadeniz dağ sıralarının önemli dorukları; Kaçkar, Üçdoruk, (Verçenik), Dilek (Tatos), Göller (Hunut), Bulut-Altıparmak ve Demirkapı dağlarının, genellikle kuzeye bakan yamaçlarında yer alan buzullar ve buzul şekilleri bu özellikleri nedeniyle çok sayıda araştırmaya konu olmuştur. Doğu Karadeniz Dağları'nda, bu önemli zirvelerin yanında, yükseltileri daha az olan ve buzullaşma süreçlerinden göreceli olarak daha az etkilenen diğer zirvelerde de dikkate değer buzullaşma izleri ve buzul şekilleri gözlenmektedir. Doğu Karadeniz Dağları'nda, Demirkapı Dağları ile Dilek Dağları arasında yer alan Anzer (3321 m.), Kemer (3204 m.) ve Orsor Dağları'nın (3331 m.) kuzey yamaçları da buzullaşmanın etkili olduğu yerlerdendir. Pleistosen buzullaşmasının izlerini yansıtan buzul vadileri ile birlikte çeşitli glasyal şekiller ve buzul gölleri bu alandaki buzullaşmanın etkisini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Glasyal Morfoloji, Anzer Dağı, Kemer Dağı, Orsor Dağı, Rize,