ADÖLESAN MÜSABIK GÜREŞÇİLERİN BESLENME ALIŞKANLIKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 3, 37 - 51, 06.07.2017

Evren Ebru Altıncı

Öz

Çalışmanın amacı, İstanbul İli Esenyurt İlçesi’ndeki
bir ortaokulda öğrenim gören müsabık güreşçilerin beslenme alışkanlıklarının
incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi yaş ortalamaları 12.83±1.48 olan 27
erkek ve 21 kız toplam 48 müsabık güreşçidir. Güreşçilerin %25’i haftada 1-2 gün,
%33.3’ü haftada 3-4 gün ve %41.7’si ise her gün düzenli antrenman yapmaktadırlar.
Araştırmada iki ayrı veri toplama formu kullanılmıştır. Sporcuların ve
ailelerinin tanımlayıcı özellikleri, beslenme alışkanlıkları, bazı besinleri ne
sıklıkta tükettikleri ve okulda ya da dışarıda en çok tükettikleri yiyecek ve
içecekler belirlenmiştir. Sporcuların %50’sinin üç temel öğünden birini
atladığı, %14.6’sının ise sabah kahvaltısı yapmadığı görülmüştür. Güreşçilerin
antrenman sıklıkları ile beslenme durumları, hafta içi ve hafta sonu televizyon
izleme, bilgisayar başında vakit geçirme durumları arasında istatistiksel
olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Adölesan dönemdeki sporculara, ailelerine ve
antrenörlerine yönelik beslenme eğitimlerinin düzenlenerek bilinçlenmenin
arttırılması ve düzenli spor yaşamı olan çocuk ve gençlerde sağlıksız ve
düzensiz beslenmenin sonuçlarıyla ilgili kamu spotlarının oluşturulması sorunun
çözümüne katkı sağlayabilecek uygulamalardır.

Anahtar Kelimeler

Güreş, Adölesan, Antrenman Sıklığı, Beslenme Alışkanlıkları, Besin Tüketim Sıklığı

Kaynakça

• 1. McIntyre, P., (2002). Adolescent Friendly Health Services: An Agenda for Change. WHO Agenda. Geneva: World Health Organization.
• 2. Sinha, S. and Modi, J.N., (2017). Psychosocial Aspects of Changes During Adolescence among School Going Adolescent Indian Girls. International Journal of Reproduction, Contraception, Obstetrics and Gynecology, Vol:3(2), pp:409-413.
• 3. Berhane, F., Berhane, Y., and Fantahun, M., (2016). Adolescents’ Health Service Utilization Pattern and Preferences: Consultation For Reproductive Health Problems and Mental Stress Are Less Likely. The Ethiopian Journal of Health Development (EJHD), Vol:19(1).
• 4. Uluslarrası Çocuk Merkezi. Sağlık Programları. Adolesan ve Üreme Sağlığı ve Hakları. http://www.icc.org.tr/icerik.php?id=12&kid=3
• 5. Demir, H., (2008). Adölesan Beslenmesi. Güncel Pediatri Dergisi, Cilt:6, Sayı:1, ss:94-95.
• 6. Yabancı, N., (2008). Okul Sağlığı ve Beslenme Uygulamaları-Ülke Örnekleri. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı, Beslenme ve Fiziksel Aktivite İl Sorumluları Çalışma Toplantı Notları, Ankara.
• 7. Bailey, D.A. and Martin, A.D., (1994). Physical Activity and Skeletal Health in Adolescents. Pediatric Exercise Science, Vol:6(4), pp:330-347.
• 8. Cote, J., (1999). The Influence of the Family in the Development of Talent in Sport. The Sport Psychologist, Vol:13, pp:395-417.
• 9. Ergen, E., (1998). Çocuk-Spor ve Eğitim. 5. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. Ankara, Bildiriler Kitabı, ss:61.
• 10. Otağ, A. ve Otağ, İ., (2011). 12-14 Yaş Grubu Erkek Çocuklarda Güreşin Kardiyak Etkileri: Bir Ekokardiyografi Çalışması. Cumhuriyet Medical Journal, Cilt:33, Sayı:2, ss:160-163.
• 11. Yıldıran, İ., (1992). Dayanıklılık Yüklenmelerinde Enerji Kazanma Yolları ve Enerji Kaynakları. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, ss:93-98.
• 12. Alphan, E., (2005). Sağlıklı Beslenme Sağlıklı Lezzetler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• 13. Baysal, A., (1993). Beslenme Kültürümüz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• 14. Ersoy, G., (2007). Çocuk ve Genç Sporcular İçin Beslenme. Ankara: Ata Ofset.
• 15. Cotugna, N., Connie, E.V., and McBee, S., (2005). Sports Nutrition For Young Athletes. [Abstract] The Journal of School Nursing, Vol:21(6), pp:323-328.
• 16. Cristensen, D.L., Hall, G., and Hambraeus, L., (2002). Food and Macronutrient Intake of Male Adolescent Kalenjin Runners in Kenya. British Journal of Nutrition, Vol:88, pp:711-717.
• 17. Muratlı, S., (2007). Antrenman Bilimi Yaklaşımıyla Çocuk ve Spor. Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
• 18. Güneş, Z., (2009). Spor ve Beslenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• 19. Yıldırım, M., (2006). Adölesan Erkek Voleybolcuların Beslenme ve Antropometrik Profilleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 20. American Dietetic Association, (2009). Position of the American Dietetic Association, Dietitians of Canada, and the College of Sports Medicine: Nutrition And Athletic Performance. Journal of the American Dietetic Association, Vol:109:509–526.
• 21. Ersoy, G. ve Hasbay, A., (2000). Sporcu Beslenmesi. Ankara: Klasmat Matbaacılık.
• 22. Coyle, E.F., (1991). Timing and Method of Increased Carbonhydrate Intake to Cope with Heavy Training, Competition and Recovery. Journal of Sports Sciences, Vol:9, pp:29.
• 23. Baysal, A., (1999). Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• 24. Karasar, N., (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
• 25. Arseven, A.D., (2001). Alan Araştırma Yöntemi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• 26. Özdoğan, Y., (2006). Konya İl Merkezinde Farklı Sosyo Ekonomik Düzeylerdeki İlköğretim Okullarına Devam Eden Çocukların Kahvaltı Yapma Alışkanlıklarının Saptanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 27. Croll, J.K., Neumark-Sztainer, D., Story, M., Wall, M., Perry, C., and Harnack, L., (2006). Adolescentsinvolved, Weeght-related and Power Team Sports Have Beter Eating Patterns and Nutrient Intakes Than Non-sport-involved Adolescents. J.Am. Diet. Assoc., Vol:106(5), pp:709–717.
• 28. Sağlam, F., Rakıcıoğlu, N., Karaağaoğlu, N., Hazır, T., Cinemre, A., Tınazcı, C. ve diğ., (2002). İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Fiziksel Uygunluk ve Beslenme Durumları. Hacettepe Journal of Sport Sciences, cilt:13, ss:2-21.
• 29. Turkcapar, U., Mine, K.O.C., and Mustafa, K.O.C., (2014). Analyzing the Attitudes of Elite Wrestlers Related to the Use of Doping. Turkish Journal of Sport and Exercise, Vol:16, No:1, pp:128-134.
• 30. Duman, E.U., (2011). 10-18 Yaş Grubu Yüzücülerin Beslenme Bilgi Düzeyleri İle Bazı Parametrelerin İlişkisinin Saptanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 31. Alpar, F., (2011). Vücut Geliştirme Sporcularında Beslenme, Fiziksel Aktivite ve Besin Takviyesi Kullanım Durumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 32. Göktaş, Z., (2010). Aktif Milli Sporcuların Beslenme Alışkanlıkları ve Sıklıkla Kullandıkları Beslenme Destek Ürünlerinde Kontaminasyon ve Pozitif Doping Risk Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü.
• 33. Daniels, S.R. and Greer, F.R., (2008). Lipid Screening and Cardiovascular Health in Childhood. Pediatrics, Vol:122(1), pp:198-208.
• 34. Reif-Lehrer, L., (1976). Possible Significance of Adverse Reactions to Glutamate in Humans. Federation Proceedings, Vol:35, No:11, pp:2205-2211.
• 35. Werbach, M.R., (1991). Nutritional Influences on Mental Illness. California, USA: Third Line Press Inc., pp.11-13.
• 36. Volavka, J., Crowner, M., Brizer, D., Convit, A., Van Praag, H., and Suckow, R.F., (1990). Tryptophan Treatment of Aggressive Psychiatric Inpatients. Biological psychiatry, Vol:28, No:8, pp:728-732.
• 37. Blumenthal, H.J. and Vance, D.A., (1997). Chewing Gum Headaches. Headache: The Journal of Head and Face Pain, Vol:37, No:10, pp:665-666.
• 38. Drake, M.E., (1986). Panic Attacks and Excessive Aspartame Ingestion. The Lancet, Vol:328, No:8507, pp:631.
• 39. Walton, R.G., (1986). Seizure and Mania After High Intake of Aspartame. Psychosomatics, Vol:27, No:3, pp:218-220.
• 40. Kjelsas, E., Bjørnstrøm, C., and Götestam, K.G., (2004). Prevalence of Eating Disorders in Female and Male Adolescents (14–15 years). Eating Behaviors, Vol:5, No:1, pp:13–25.
• 41. Granillo, T., Rodriguez, G., and Carvajal, S., (2005). Prevalence of Eating Disorders in Latina Adolescents: Associations with Substance Use and Other Correlates. Journal of Adolescent Health, Vol:36, No:3, pp:214–220.
• 42. Moreno, M.A. and Smith, M.S., (2006). Anorexia in A 14-YearOld Girl: Why Won’t She Eat?. Journal of Adolescent Health, Vol:39, No:6, pp:936–938.
• 43. Vialettes, B., Masat, S.C., Valéro, R., and Béliard, S., (2006). The Refusal of Treatment in Anorexia Nervosa, an Ethical Conflict with Three Characters: “The Girl, The Family and The Medical Profession.” Discussion in a French Legislative Context. Diabetes and Metabolism, Vol:32, No:4, pp:306–311.
• 44. Kaye, W., (2008). Neurobiology of Anorexia and Bulimia Nervosa. Physiology and Behavior, Vol:94, No:1, pp:121-135.
• 45. Kocabaşoğlu, N., (2001). Yeme Bozuklukları. In Yeni Symposium, Cilt:39, Sayı:2, ss:95-99.
• 46. Appleby, K.M. and Foster, E., (2013). Gender and Sport Participation. In E.A. Roper (Ed.), Gender relations in sport. Rotterdam: Sense Publishers.
• 47. Sunay, H. ve Saracaloğlu, A.S., (2003). Türk Sporcusunun Spordan Beklentileri ile Spora Yönelten Unsurlar. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, ss:43-48.
• 48. Weinberg, S.R. and Gould, D., (2007). Foundation of Sport and Exercise Psychology, Champaign, IL: Human Kinetics Publishers.
• 49. Coakley, J.J., (1998). Sport in Society: Issues and Controversies. Boston: McGraw-Hill.
• 50. Yüksel, M., (2014). Cinsiyet ve Spor. J. Hist. Sch., Vol:19, pp:663-684.
• 51. Cotugna, N., Connie, E.V., and McBee, S., (2005). Sports Nutrition For Young Athletes. [Abstract] The Journal of School Nursing, Vol:21, No:6, pp:323-328.
• 52. Yıldırım, Y., Miçooğulları, B.O., Yıldırım, İ. ve Şahin, F.N., (2005). Hatay İli Amatör Basketbol Kulüplerindeki Sporcuların Beslenme Bilgi Ve Alışkanlıkları. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt:7, Sayı:4, ss:12–22.
• 53. Özgen, L., Kinaci, B., and Arli, M., (2012). Eating Attitudes and Behaviors of Adolescents. Egitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt:45, No:1, ss:229.