SPORUN REKLAMLARDAKİ GÜCÜ: TÜRK TELEVİZYON KANALLARINDA YAYINLANAN REKLAMLARDA SPOR İMGESİ

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 2, 10 - 22, 20.04.2018

Caner Özgen , Arif Yüce Hakan Katırcı

Öz

Bu araştırmanının
amacı; Türkiye’de ulusal düzlemde yayın yapan televizyon kanalları içerisinde 1-31
Aralık 2015 tarihleri arasında  en fazla
izlenme oranına (reyting) sahip programların reklam kuşaklarında yer alan
reklamların içeriğinde spor öğesinin kullanış biçiminin incelenmesidir. Araştırma
kapsamında en fazla izlenme oranına (reyting) sahip programların, 1-31 Aralık
2015 tarihleri arasında yayınlanan bölümlerinden her birinin reklam kuşakları
kayıt altına alınmış, izlenmiş ve nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi
yöntemi ile incelenmiştir. Ayrıca, reklamların bilgi içeriği, kullanılan spor
imgesi ve sporun vurgulanan yönü de araştırma kapsamında
değerlendirilmiştir.Yapılan analizler sonucunda, 1-31 Aralık dönemi içerisinde
Türk televizyonlarında yayınlanan reklamların %24.10’nun spor öğesi
barındırdığı belirlenmiştir. Spor branşları içerisinde ise en fazla (%51.06)
futbol branşının kullanıldığı ve spor imgesinin en fazla inşaat (%57.14) ve
teleküminasyon (%57.14) sektörlerine yönelik reklamların içeriğinde
kullanıldığı tespit edilmiştir. Gerçekleştirilen araştırma reklamlarda spor
öğesinin kullanımının çeşitli dönemlere göre farklılık göstermekle birlikte
sporun doğrudan ya da dolaylı olarak firmaların pazarlama iletişim
faaliyetlerinde önemli bir araç olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Spor, Spor İmajı, Reklam, İmge, Reyting

Kaynakça

• 1. Aaker, D.A., Myers, J.G., and Batra, R., (1992). Advertising Management. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• 2. Accenture, (2016), The Future of Advertising, https://www.accenture.com/tr-en (02.10.2017). Adresinden alındı.
• 3. Ahn, D., Cheong, Y., and Kim, K., (2013). Exploring the Influence of Television Sport on Consumers’ Attitudes toward Sprogramme-Embedded Advertising Using Motivational Responses Generated by The Game. International Journal of Sports Marketing ve Sponsorship, Cilt:14, Sayı:4, ss:67-83.
• 4. Akpata, D., Thebe, V., Mogano, M., and Kwelegano, S., (2015). Purchasing Preferences for Sports Shoes: An Investigation of University Students in Botswana. African Journal for Physical Health Education, Recreation and Dance, Cilt:21,Sayı:2, ss:574-585.
• 5. Akyol, A.Ç., (2011). Reklam Mesajlarında Bilgilendirici İçerik: Dergi Reklamları Üzerine Bir İçerik Analizi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• 6. Al-Olayan, F.S. and Karande, K., (2000). A Content Analysis of Magazine Advertisements from the United States and the Arab World. Journal of Advertising, Cilt:29, Sayı:3, ss:69-82.
• 7. Avery, R.J. and Ferraro, R., (2000). Verisimilitude or Advertising? Brand Appearances on Prime-Time Television. The Journal of Consumer Affairs, Cilt:34, Sayı:2, ss:217-244.
• 8. Bennett, G., Ferreira, M., Tsuji, Y., Siders, R., and Cianfrone, B., (2006). Analysing the Effects of Advertising Type and Antecedents on Attitude towards Advertising in Sport. International Journal of Sports Marketing and Sponsorship, Cilt:8, Sayı:1, ss:56-75.
• 9. Bretl, D.J. and Cantor, J., (1988). The Portrayal of Men and Women in U.S. Television Commercials: A Recent Content Analysis and Trendsover 15 Years. Sex Roles, Cilt:18, Sayı:9, ss:595-609.
• 10. Bovee, C. and Arens, W., (1982). Contemporary Advertising. Homewood: Richard Irwin.
• 11. Burns, K.S., (2003). Attitude toward the Online Advertising Format: A Reexamination of the Attitude toward the Ad Model in an Online Advertising Context, Yayınlanmış Doktora Tezi, University of Florida.
• 12. Bush, A.J., Smith, R., and Martin, C., (1999). The Influence of Consumer Socialization Variables on Attitude toward Advertising: A comparison of African-Americans and Caucasians. Journal of Advertising, Cilt:28, Sayı:3, ss:13-24.
• 13. Choi, S.M., Lee, W.N., and Kim, H.J., (2005). Lessons from The Rich and Famous A Cross Cultural Comparision of Celebrity Endorsement in Advertising. Journal of Advertising, Cilt:34, Sayı:2, ss:86-96.
• 14. Eyüboğlu, A., (2007). TV'yi Hangi Saatte Kaç Milyon İzliyor? http://www.milliyet.com.tr/2007/12/07/magazin/yazali.htmladresinden alındı.
• 15. Grau, S.L., Roselli, G., and Taylor, C.R., (2007). Where's Tamika Catchings? A Content Analysis of Female Athlete Endorsers in Magazine Advertisements. Journal of Current Issues & Research in Advertising, Cilt:29, Sayı:1, ss:55-65.
• 16. Hoch, S.J. and Loewenstein, G.F., (1991). Time-in Consistent Preferences and Consumer Self-control. Journal of consumer research, Cilt:17, Sayı:4, ss:492-507.
• 17. James, J.D., (2011). Attitude toward Advertising through Sport: A Theoretical Framework. Sport Management Review, Cilt:14, Sayı:1, ss:33-41.
• 18. Jang, W., Ko, Y.J., and Stepchenkova, S., (2014). The Effects of Message Appeal on Consumer Attitude Toward Sporting Events. International Journal of Sport Communication, Cilt:7, Sayı:3, 337-356.
• 19. Kassarjian, H.H., (1977). Content Analysis in Consumer Research. Journal of Consumer Research, Cilt:4, Sayı:1,ss:8-18.
• 20. Katırcı, H. ve Yüce, A., (2016). Dergi Reklamlarında Spor Ünlüsü Kullanımı: GQ Türkiye Örneği. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, Cilt:6, Sayı2, ss:128-136.
• 21. Lerman, D. and Callow, M., (2004). Content Analysis in Cross-cultural Advertising Research: Insight fulor Superficial? International Journal of Advertising, Cilt:23,Sayı:4, ss:507–521.
• 22. Ling, K.C., Piew, T.H., and Chai, L.T., (2010). The Determinants of Consumers’ Attitude towards Advertising. Canadian Social Science, Cilt:6, Sayı:4, ss:114-126.
• 23. Lysonski, S., (1985). Role Portrayals in British Magazine Advertisement. European Journal of Marketing, Cilt:19, Sayı:7, ss:37-55.
• 24. Martin, J.H., (1996). Is The Athlete’s Sport Important When Picking an Athlete To Endorse a Non Sport Product. Journal of Consumer Marketing Cilt:13, Sayı:6, ss:28-43.
• 25. Mittal, B., (1994). Public Assessment of TV Advertising: Faint Praise and Harsh Criticism. Journal of Advertising Research, Cilt:34, Sayı:1, ss:35-54.
• 26. Mullin, B., Hardy, S., and Sutton, W., (2000). Sport Marketing. Bradford Road: Human Kinetics.
• 27. Muratović, A., Bjelica, D., and Popović, S., (2014). Examining Belifs and Attitudes Toward, Examining Belifs and Attitudes toward, Cilt:12, Sayı:2, ss:95-104.
• 28. Pegoraro, A.L., Ayer, S.M., and O'Reilly, N.J., (2010). Consumer Consumption and Advertising Through Sport. American Behavioral Scientist, Cilt:53, Sayı:10, ss:1454-1475.
• 29. Pitts, B.G. and Stotlar, D.K., (2007). Fundementals of Sport Marketing (3 rd ed.). Morgantown: Fitness Information Technology.
• 30. Pollay, R.W. and Mittal, B., (1993). Here'sthebeef: Factors, Determinants, and Segments in Consumer Criticism of Advertising. The Journal of Marketing, Cilt:57, Sayı:3, ss:99-114.
• 31. Pyun, D Y. and James, J., (2010). Attitude Toward Advertising Through Sport: A Theoretical Framework. Sport Management Review, Cilt:14, Sayı:1, ss:33-41.
• 32. Resnik, A. and Stern, B.L., (1977). An Analysis of Information Content in Television Advertising. The Journal of Marketing, Cilt:41, Sayı:1, ss:50-53.
• 33. Rutherford, P., (1996). Yeni İkonlar. İstanbul: Yapı kredi Yayınları.
• 34. Sunay, H. ve Balcı, V., (2003). Bazı Türk Televizyonlarının Yayınladığı Reklamlarda Spor İmajının Kullanımı, Spormetre, Cilt:1, Sayı:2, ss:107-110.
• 35. Tayfur, G., (2004). Reklamcılık. İstanbul: Nobel Yayınları.
• 36. Turley, L.W. and Shannon, J.R., (2000). The Impact and Effectiveness of Advertisements in a Sports Arena. Journal of services marketing, Cilt:14, Sayı:4, ss:323-336.
• 37. Tüzün Ateşalp, S., (2016). "Nitelikli Televizyon": Medya Profesyonellerinin Perspektifinden Türk Televizyon Dizilerinde Nitelik. İleti-s-im, (25) 9-37.
• 38. Yıldız, Y., Çetinöz, F., Kaplan, Y. ve Türkmen, M., (2007). TV Reklamlarında Spor İmajının Kullanılması ve Tüketici Davranışları Üzerine Etkisi, Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, Cilt:2, Sayı:1, ss:5-13.
• 39. Ziya, Ö.A., (1994). Televizyon Reklamcılığı: Kavramlar Süreçler. İstanbul: Der Yayınları.
• 40. Paris, J., (2013). First Explorations of Television Audience Survey Datas (from Medya tava-AGB Nielsen). Mars, (2013). http://devam.hypotheses.org/819.
• 41. Dağtaş, E. and Yıldız, M.E, (2015). Türkiye’de" İzleyicinin Metalaşması": Televizyon Dizilerinin Sosyal Reyting Ölçümlerinin Eleştirel Ekonomi Politik Çözümlemesi. Global Media Journal: Turkish edition, 5(10).
• 42. İlhan, V. ve Civelek, S., (2014). Televizyon Ana Haber Bültenlerinin İkonografik Analizi: Kadının Yeri ve Temsili Özet. E-Journal of New World Sciences Academy, 180.
• 43. Özsoy, S., (2014). Futbolun Sözel Hali: Televizyon Programları. Global Media Journal: Turkish Edition, 5(9), 280-301.