Dağıtılmış Seri Reaktörlerin(DSR) Güç Sistemlerine Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 4, 50 - 63, 27.10.2020

Yusuf Alaşahan Salih Tosun

Öz

Dağıtılmış Esnek Alternatif Akım İletim Sistemi(DFACTS) cihazları iletim hattına seri olarak bağlanıp hatta reaktans ilave eden cihazlardır. Dağıtılmış Seri Reaktörler (DSR) olarak da ifade edilen aygıtların güç sisteminde hat parametrelerine müdahale ederek, empedans dengesizliğini düzeltme yetenekleri vardır. Ayrıca dengeli yük akışı sonucu gerilim dengelemesi, daha fazla güç aktarımı veya güç sisteminin iletim yeteneğinin daha etkin bir şekilde kullanılmasını da sağlamaktadır. Bu sebeple sistemin boyutlarını genişletmeden yüklenebilirliğini kontrol etmek için kullanımı giderek yaygınlaşmakta ve önem kazanmaktadır. Bu çalışmada DSR aygıtlarının sistem yüklenebilirliği ve gerilim kararlılığı üzerine olan etkileri ile uygulanabilirliğinin analizi yapılmıştır. Analiz, Power World Simülatör Programı kullanılarak Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) 6 baralı Standart sistemi üzerinde yapılmıştır. Yük akışı yapılarak DSR’nin sistem üzerindeki etkileri araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

DSR, Güç Sistemleri, Yük Akışı, Gerilim Kararlılığı, Yüklenebilirlik

Kaynakça

• Ertay, M.M. ve Aydoğmuş, Z., (2011). Güç Sistemlerinde FACTS Uygulamaları. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), Elazığ, Türkiye, Bildiriler Kitabı, ss:370-375.
• Çifci, A., (2015). Facts Cihazları Kullanılan Elektrik Güç Sistemlerinde Enerji Fonksiyonu İle Gerilim Kararlılığı Analizi. Doktora Tezi, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
• Kara, A. ve Yalçınöz, T., (2005). Esnek Ac İletim Sistemlerinde Kullanılan Cihazlar ve Tcr, Svc, Tsr Yapılı Paralel Kompanzatörlerin Yük Gerilimine Etkisinin Matlab Ortamında İncelenmesi. II. Mühendislik Bilimleri Genç Araştırmacılar Kongresi-MBGAK 2005, İstanbul, Türkiye.
• Döşoğlu, M.K., (2010). Rüzgâr Santralinde Gerilim ve Güç Kontrolünün Facts Cihazları İle İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Elektrik Eğitimi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye.
• Çifci, A., (2015), Facts Cihazları Kullanılan Elektrik Güç Sistemlerinde Enerji Fonksiyonu İle Gerilim Kararlılığı Analizi. Doktora Tezi, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye,.
• Bakır, H., (2018 ). Güç Sistemlerinde Facts Cihazlarının Optimal Yerleşim Noktalarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye.
• Tosun, S., Öztürk, A., Yalçın, M.A., Döşoğlu, K. ve Güvenç, U., (2011). Güç Sisteminde SVC ve STATCOM Denetleyici Etkilerinin İncelenmesi. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), Elazığ, Türkiye, Bildiriler Kitabı, ss:287-292.
• Öztürk, A., Bozali, B. ve Tosun, S., (2016). Güç Sistemi Kararlılığını İyileştirecek Facts Cihazlarının Bağlantı Noktasının Belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi. Cilt:4, Sayı:2, ss:812-825.
• Grant, I., Shultz, J., Orman, S., Couıllard, J., Kreıkebaum, F., and Broadwater, R., (2014). Initial Field Trials of Distributed Series Reactors and Implications for Future Applications. CIGRE US National Committee Grid of the Future Symposium.
• Rahimi, K., Jain, H., and Broadwater, R., (2016). Application of Distributed Series Reactors in Relieving Congestion Costs. IEEE.
• Rogers, K.M., (2009), Power System Control with Distributed Flexible AC Transmission System Devices, M.S. Thesis, Depertmant of Electrical and Computer Engineering, University of Illinois, Urbana-Illinois, USA.
• Rahimi, K., Jain, H., Broadwater, R., and Hambrick, J.,(2015). Application of Distributed Series Reactors in Voltage Balancing. IEEE.
• Orman, S., Broadwater, R., Hambrick, J., and Dilek, M., (2014). DSR Design Fundamentals: Power Flow Control. IEEE. Johal, H., (2008). Distributed Series Reactance: A New Approach To Realıze Grıd Power Flow Control, Ph. Thesis,.
• Depertmant of Electrical and Computer Engineering, Georgia Institute of Technology, Georgia, USA. Nazir, M.N., (2015). Control of Power Flow in Transmission Lines using Distributed Series Reactors. Thesis,.
• Depertmant of Electrical and Computer Engineering, The faculty of the Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg- Virginia, USA.
• Öztürk, A., (2007). Güç Sistemlerindeki Gerilim Kararlılığının Genetik Algoritma İle İncelenmesi. Doktora Tezi, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
• http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/16900/13/13_appendix.pdf, Erişim Tarihi:20.07.2020.
• http://www.yildiz.edu.tr/~inan/LU_Hesap/Power_World_Simulator_Programi_Kisa_Anlatim.doc, Erişim Tarihi:07.05.2019.
• https://www.powerworld.com/company/history, Erişim Tarihi:20.07.2020.
• Alaşahan, Y., (2015). Güç Sistemlerinde Harmoniklerin Kritik Değerlere Etkisi, Yüksek Lisans Tezi. Elektrik Eğitimi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye.