Öz
Ahlâk felsefesinin en önemli okullarından biri olan yararcılığın kurucusu Jeremy
Bentham’ın etkisi ve yararcılığın çağdaş Arap düşüncesine girişinin konu edinildiği
bu makalede; Bentham’ın hayatı, eserleri ve felsefesi kısaca anlatıldıktan sonra,
James Mill, J.S.Mill, Etienne Dumont ve John Bowring gibi arkadaş ve öğrencileri de
dikkate alınarak, Bentham’ın İngiltere, Fransa, Rusya ve A.B.D. gibi ülkelere etkisi ele
alınmıştır. Makalenin bu bölümünde, onun farklı ülkelerden birçok siyasetçi, yazar ve
düşünürle ilişkiler kurduğu, buna paralel olarak da daha hayatta iken büyük bir üne
kavuştuğu tespiti yapılmıştır. Makalenin ikinci kısmında, E.Dumont’un Fransızca
olarak 1802 yılında neşrettiği Yasama Usulü (Traités de Législation Civile et Pénale) adlı
mecmuanın içindeki Bentham’a ait kitapların, Kitâbu Usûli’-ş-Şerâ’i’ başlığı altında
Ahmet Fethi Zağlul tarafından 1891 tarihinde yayımlanan Arapça tercümesi tanıtılıp
incelenecektir. Makalede, yararcılığın çağdaş Arap düşüncesine sistematik olarak bu
tercüme aracılığıyla girdiği, daha sonra ise Sa’d Zağlul ve Ahmed Lütfi Seyyid gibi
siyasetçi ve düşünürler tarafından savunulduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Cilt: 37 Sayı: 37 |