Orta Çağ Avrupası’nda Bir Tıp Okulu: Montpellier

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 90 - 103, 25.06.2020

Murat Serdar

Öz

Doğu dünyasında bilimin güneşi tüm parlaklığıyla zihinleri aydınlatırken, Batı dünyası içine düşmüş olduğu bilgi yoksunluğundan kurtulmanın çaresini aramaktaydı. İşte bu yoksunluktan kurtulmada her toplumda olduğu gibi Batı’da da yol göstericilik vasfına Orta Çağ’da dini yetkililer soyunmuştur. Bu dini yetkililer, Avrupa’nın her tarafına dini yaymak ve insanları doğru yola sevk etmek amacıyla kurmuş oldukları manastırlar, kiliseler ve XI. yüzyılın sonundan itibaren oluşmaya başlayan üniversitelerle Batı insanının hayatının her alanına nüfuz etmeye çalışmışlardır. Bu etki alanlarından bir tanesini de kuşkusuz eğitim oluşturmaktadır. Geçmişin bilgi ve birikimini aktarmada birinci yol olan eğitimin içerisinde insanların sağlığı ile ilgilenen tıp eğitiminin önemi yadsınamayacak kadar büyüktü. Bu sebeple günün hastalıkları ve geleneksel tıbbî aktarımlar, Orta Çağ Avrupası’nda yeni hekim adaylarına çeşitli eğitim kurumları tarafından aktarılmıştır. Tıp alanındaki birikim evrensel olduğundan, milletler ve kültürler arası etkileşimin olması kaçınılmazdır. Orta Çağ Batı Avrupası da bu etkileşime dâhil olmuş ve kendi sistemini geliştirmiştir. Avrupa’nın bu sistemin neresinde olduğunu ve bu işi ne kadar başardığını anlama açısından Orta Çağ Avrupası’nda tıp ilminin popüler olduğu mekânlar, eğitimin sistemleşmesi, tıp ilminin icrası, dersler, sınavlar ve öğrencilerin sosyal statülerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu eğitim mekânlardan biri de Fransa’daki Montpellier Tıp Okulu olmuştur. Dolayısıyla biz de bu çalışmamızda bahsettiğimiz konuları Montpellier Tıp Okulu ekseninde izah etmeye gayret gösterdik.

Anahtar Kelimeler

Orta Çağ, Avrupa, Fransa, Montpellier, Tıp Tarihi

A Medical School in The Medieval Europe: Montpellier

Öz

While the sun of science in the Eastern world enlightens the minds with all its brilliance, the Western world was seeking to get rid of the lack of information it had fallen into. Religious authorities in the Middle Ages have taken the lead in the West, as in every society, to get rid of this deprivation. These religious officials sought to penetrate every aspect of the life of Western people, with the monasteries, churches and universities that had begun to form from the end of the XI. century, with the aim of spreading religion all over Europe and leading people to the right path. Education is undoubtedly one of these domains. The importance of medical education, which deals with people's health, in education, which is the first way to convey the knowledge and accumulation of the past, was undeniable. For this reason, current diseases and traditional medical transfers were transferred to new physician candidates in Medieval Europe by various educational institutions. Since the accumulation in medicine is universal, it is inevitable to have interactions between nations and cultures. Medieval Western Europe was also involved in this interaction and developed its own system. In order to understand where Europe is in this system and how much it has accomplished this task, the places where medical science is popular in Medieval Europe, the systemization of education, the execution of medical science, lessons, exams and the social status of students should be examined. Therefore, we tried to explain the issues we mentioned in this study in the axis of Montpellier Medical School.

Kaynakça

• Ackerknecht, Erwin Heinz, A Short History of Medicine, Ronald Press Company, New York, 1955.
• Aksoy, Şahin, Tıp Tarihi Ders Notları, Harran Üniversitesi Tıp Tarihi Ders Notları, Şanlıurfa, 2010.
• Atabek, Emine Melek, Orta Çağ Tababeti. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1977.
• Aydın, Erdem, Dünya ve Türk Tıp Tarihi, Güneş Kitabevi, İstanbul, 2006.
• Bakhtin, Mikhail, Rabelaisand His World, (Çev. Hélène Iswolsky), Indiana University Press, USA Bloodmington, 1984.
• Bayat, Ali Haydar, Tıp Tarihi, Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği, İstanbul, 2010.
• Brundage, James A., The Medieval Origins of The Legal Profession: Canonists. Civilans and Courts, The University of Chicago Press, Chicago, 2008.
• Cartulaire de I’Universitè de Montpellier, publié sous les auspices du conseil général des facultés de Montpellier. (1180-1400). Montpellier, Richard Fréres, 1890-1912, C. I, ss. 180-183.
• Compayre, Gabriel, Abelard & The Origin & Early History of Universities, Charles Scribner’s Sons, New York, 1902.
• Hastings, Rashdall, The Universities of Europe in the Middle Ages, C. I, Cambridge University Press, New York, 2010.
• İbn Haldun, Mukaddime. C. II, (Çev. Zeki Kadiri Ugan), Maarif Basımevi, Ankara, 1954.
• Lacroix, Paul, Science and Literature in the Middle Ages and at the Period of the Renaisance, Bicker and Sons Publishing, Londra, 1878.
• Le Blevec, Daniel, “Montpellier”, Charters of Foundation Early Documents, (Çev. Alain Blayac), (Ed. Jos. M. M. Hermans. Marc Nelisson), Leuven University Press, Leuven, 2005.
• Lewis, Paul, Tıp Tarihi, (Çev. Nilgün Güdücü), Khalkedon Yayınları, İstanbul, 1998.
• Mansi, Johannes Dominicus, Sacrorum Conciliorum Nova. Et Amplissima Collectio (1109-1166), C. XXI, 1776.
• Nicolai Pape IV, Incipit Regestrum Litterarum, (Ed. Ernest Thorin), Paris, 1886.
• Özmakas, Yavuz, “Bergamalı Galenus”. Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı 311, Ekim 1993, ss. 768-769.
• Prioreschi, Plinio, A History of Medicine: Medieval Medicine. C. V, Horatius Press, Omaha, Nebraska.
• Wallis, Faith, Medieval Medicine A Reader, University of Toronto Press, New York.
• Walsh, James Joseph, Medieval Medicine, A. & C. Black. Ltd., Londra, 1920.
• Walsh, James Joseph, Medieval Medicine, Digi-Media-Apps, 2013.
• Ziegler, Joseph, Medicine and Religion C. 1300 – The Case of Arnau de Vilanova, Clarendon Press, Oxford, 1998.
• http://www.midi-france.info/10_history.htm, 19.04.2015.