21. YILINDA HOCALI OLAYLARI

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 2, 123 - 142, 01.12.2013

Nesrin Sarıahmetoğlu

Öz

Bundan 21 yıl önce Hocalı’da meydana gelenler Azerbaycan tarihinin kanlı ve akıllardan silinmeyecek bir bölümünü meydana getirmektedir. Hocalı Olaylarını anlayabilmek için Azerbaycan’ın yakın dönem tarihi içinde 19-20 yıllık bir dönemin çok iyi değerlendirilmesi gerekir. Bu çalışmada Dağlık Karabağ Savaşı içinde şehir tipli bir kasaba olan ve Ermeniler tarafından işgal edilirken büyük bir facianın yaşandığı devir değerlendirilecektir.

Twenty-First Anniversary of Khojaly Events

Öz

What happens 21 years ago in Khojaly constitute bloody and a part of unforgettable history of Azerbaijan. The near-term 19-20 year period in the history of Azerbaijan needs to be evaluated very well in order to understand Khojaly events. In this study, the period that experienced a major disaster will be evaluated in a city-type small town was being occupiedby the Armenians in the Nagorno-Karabakh War. As it seen that Khojaly events are inseparable part of Nagorno-Karabakh War and have taken place as “Khojaly Tragedy” or “Khojaly genocide” in the histrory of Azerbaijan. As a result of these events Khojaly people live in 48 different regions of Azerbaijan, especially in Baku. Although the difficulties they are enduring and the years have passed they are carrying the hope that undoubtly one day they will return to their territories

Anahtar Kelimeler

Nagorno Karabakh, Khojali, Azerbaijan, Genocide, Armenian.

Kaynakça

•  E. Fuller, “Armenians Demostrate for Return of Territories from Azerbaidjan”, Radio Liberty, 11 Noyabr 1987
•  Orhan Türkdoğan, “ Millet Olma Sürecinde Milli Kimliğin Önemi”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi 55, Ağustos 1988
•  B. Vahabzade-S. Eliyarov, “Redaksiyamızın poçtundan”, Azerbaycan Edebi Bedii Jurnal, no 2, 1988
•  F. Memmedova, Kafgaz Albaniyasının Siyasî, Tarihi ve Tarihi Coğrafyası, Bakı 1986
•  R. B. Köyüşov, Hristianstvo v Kavkazskoy Albanii , Bakı 1984
•  Yesai Hasan-Celalyan, Kratkaya istoriya stranı Albanskoy (1702-1722 g.g.),Baku 1989
•  M.K. Nersisyan, Hay Joğovurti Badmutyun, Erivan 1972
•  T. Y. Yeremyan, Turkeri Dzakumi, Erivan 1975
•  “Sov. İKP MK’nın Baş Katibi M. S: Gorbaçev’in Azerbaycan ve Ermenistan Zehmetkeşlerine, Halglarına Müracieti”, Azerbaycan Gençleri, 27 Fevral 1988
•  S. Alıoğlu, Müharibe, Bakı 1995
•  İ.İbadioğlu, Sergerde, Bakı 1995
•  Etibar, “Hocalı soygırımı-müstegilliyimize son basgılardan biri. 20-ci esrin en böyük getliamından 9 il gecdi”, Yeni Müsavat, 25-26 Fevral 2001
•  N. Sarıahmetoğlu, “Hocalının Anısına”, Azerbaycan, Mart-Nisan 1995
•  S. Hüseyinli, “Hocalı: Facienin Görünen ve Görünmeyen Günahkarları Bir De Ganla Köklenen Siyasi Oyunlar”, Azadlık, 27 Fevral 1994
•  “Hocalı Soygırımı Beşeriyet Tarihinde Ağır Bir Cinayet Gimi Galacag”, Azerbaycan, 27 Fevral 1996
•  “Hocalı sağalmaz yaramız”, Zaman 24-26 Fevral 2001
•  E. Hesenli, “Hocalı Esrin Faciesi”, Yeni Müsavat, 24 Şubat 2000
•  “Son Günlerimiz”, Azadlıg, 3 Mart 1992
•  “Musibetin…. Epizodları”, Azerbaycan Gençleri, 4 Mart 1992
•  “Hocalı İşgal Olunub mu?”, Azadlıg, 28 Fevral 1992
•  “Hocalının 40 Günü”, Halg Ordusu, 7 Aprel 1992
•  G. Helilli, Her Şeyden Geçiler, Veten Geçilmez, Bakı 1995
•  “Hocalıda Veziyyet Haggında”, Halg Gezeti, 27 Fevral 1992
•  “Anaya Tuşlanmış Gülle”, Halg Gezeti, 5 Mart 1992
•  “Nesrin Sarıahmetoğlu Karagür, “Karabağ Savaşının Çocuk Yüzleri”, Savaş Çocukları, Öksüzler ve Yetimler, (ed. Emine Gürsoy Naskali-Aylin Koç), İstanbul 2003
•  “Bu Mübarizede Müveffegiyet Yalnız Müveggeti Ola Biler”, Halg Gezeti, 6 Mart 1992
•  Vügar Eliyev, “Ermeniler Bizi Gabaglayırlar”, Zaman, 27-28 Fevral 2001
•  Ziya Bünyadov, “Sumgait Niye?”, Acı Hegigatler, Bakı 1991
•  Nesrin Sarıahmetoğlu, “Sumgait Olaylarının Düşündürdükleri”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 9, Erzurum 1998
•  Mehbube, “Hocalı Faciesini Töredenler Beynelhalg Mehkemeye Verileceg”, Yeni Müsavat, 30 Mart 2001
•  M. S. Ordubadi, Kanlı İller
•  1905-1907-ci İllerde Kafkazda Baş Veren Ermeni-Müselman Davasının Tarihi, Bakı 1991
•  M. M. Nevvab, 1905-1906-cı İllerde Ermeni-Müselman Davası, Bakı 1993
•  V. F. Mayevskiy, Armyano-Tatarskaya smuta na Kavkaze kak odin iz fazisov Armyanskogo voprosa, Tblisi 1915
•  Nesrin Sarıahmetoğlu, Azeri-Ermeni İlişkiler (1905-1920), Ankara TTK Yayınları
•  Vagif Abışov, Azerbaycanlıların Soygırımı (1917-1918-ci İller), Bakı 2007
•  Atahan Paşayev, Açılmamış Sahifelerin İzi İle, Bakı 2001
•  Nesrin Sarıahmetoğlu, “Azerbaycan Tarihçiliğinde Bakü Mart Olaylarının Yeniden Değerlendirilmesi (31 Mart 1918)
•  Büyük Devletler Kıskacında Bağımsız Azerbaycan (1918-1920), (haz. Kıyas Şükürov-Vasif Kafaroıv), İstanbul 2010
•  Y. Rathayzer, Bakıda İnkılab ve Vetendaş Müharibesi 1917-1918-ci İller, (çev. H. İbrahim), Bakı 1928
•  A. L. Altstadt, “Dağlık Karabağ-Azerbaycan SSC’de Anlaşmazlık Elması”, (çev. N.Sarıahmetoğlu), Azerbaycan 278, Mart-Nisan 1991
•  UN Security Council Resolution 822, 853, 874 ve 884 için www.un.org/Docs/scres/1993/scres93.htm (6.1.2006)
•  Nesrin Sarıahmetoğlu Karagür, “Dağlık Karabağ Problemi Neden çözülemiyor?”, Türk Dünyasının Problemleri ve Çözüm Önerileri, (ed. Necdet Öztürk- Ali Satan), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2007