Geç Ortaçağ’da Meydana Gelen Veba Salgınlarının Demografik ve İktisadi Etkileri Üzerine Bazı Düşünceler

Yıl 2014, Cilt: 10 Sayı: 1, 45 - 57, 01.01.2014

Canan Kuş

Öz

Bu çalışma, Geç Ortaçağ dünyasında yer alan her iki gerçeğin birbirleri ile ilişkisini ele almaktadır ki bunlar “salgın hastalıklar” ve “iş gücü ihtiyacı” konularıdır. Bu dönemde, hastalıklardan dolayı önemli oranda ölümler gerçekleşmiş ve nüfusta ciddi azalmalar meydana gelmiştir. Gerçekleşen ölümler dönemin ekonomilerini besleyen tarım ve hayvancılığı etkilemiştir. Böylece ihtiyaç duyulan iş gücü kendini daha yoğun hissettirmiş ve işçi ihtiyacı artışı gerçekleşirken, işçilik ve köle fiyatlarında da artış olmuştur. İşte, bu çalışma ile Geç Ortaçağ döneminde çeşitli yıllarda yaşanan ama özellikle de 1346-1353 yılları arasında dünyayı kasıp kavuran ve Avrupalının “The Black Death” diye adlandırdığı Veba salgınlarının demografik ve ekonomik etkilerine değinilmiştir

Anahtar Kelimeler

Veba, Geç Ortaçağ, salgın hastalıklar, vebanın nedenleri, vebanın etkileri

Some Reflections on the Demographic and Economic Effects of the Plague Outbreaks That Arose out in the Late Middle Ages

Öz

This study covers the relation between two facts –epidemic diseases and the need of labor– that took place in the world of the late Middle Ages. In this period, a significant number of deaths occurred due to diseases and severe reduction in population occurred. These deaths affected agriculture and livestock feeding the economies of the period. Thus, the need of the labor intensively grew, more workers were needed so that an increase occured in the prices of labor and the slave. Here, demographic and economic impact of outbreaks of plague –called “Black Death” by Europeans – sweeping the world over many years, but particularly in the late medieval period between the years of 1346-1353 were mentioned.

Anahtar Kelimeler

Plague, The Late Middle Ages, epidemic diseases, causes of the plague, effects of the plague

Kaynakça

• ALGANER, Yalçın; ÇETİN, Müzeyyen Özlem, “Avrupa’da Birlik ve Bütünleşme Hareketleri”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi XXIII/2, 2007, ss. 285-309
• ARIK, Feda Şamil, “Selçuklular Zamanında Anadolu’da Veba Salgınları”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi XV/26, Ankara, (?), ss, 27-57
• BAKIR, Abdulhalik; ÜLGEN, Pınar, “Geç Ortaçağ Avrupa’sının Meşhur ve Gizemli Şehri Paris”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi XII/4, 2010, ss. 19-47
• BAKIR, Abdulhalik; ÜLGEN, Pınar, “Geç Ortaçağlarda Avrupa’da Kent ve Kentsel Yaşam Hakkında Bir Değerlendirme”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi VII/2, 2009, ss. 127-142
• ROSENWEİN, Barbara H., A Short History of the Middle Ages, Toronto 2009.
• BORSCH, Stuart James, The Black Death In Egypt And England: A Comparative Study, Austin- Texas 2005
• BYRNE, Joseph P., The Black Death, Greenwood Press, Westport 2004
• BYRNE, Joseph P., Daily Life During the Black Death, Westport 2006
• ÇAVUŞDERE, Serdar, 14. Yüzyıl İtalyan Kaynaklarında (Zibaldone Da Canal, Fsancesco Balducci Pegolotti, Pignol Zucchello) Türkiye Ticaret Tarihine Dair Kayıtlar (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş 2007
• DİNÇ, Güven; ÇELİK, Cemil, “Kıbrıs’ta Kölelik (1800-1878)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi V/23, Güz-2012, ss. 185-196
• GÖKHAN, İlyas, El-Eşref Barsbay Döneminde Memlûk Devleti’nde Salgın Hastaliklar ve İktisadî Buhranlar (1422-1438), Tarih İncelemeleri Dergisi XXIII/1, Temmuz 2008, ss. 91-136
• KAYA, Selim; KIYILI, Rahime, “Antakya’da Ortaçağ’da Meydana Gelen Doğal Âfet ve Salgın Hastalıklara Bir Bakış”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi VI/12, Antakya 2009, ss. 403-418
• MALANİMA, Paolo, “The Economic Consequences of the Black Death”, International Conference Roma, Anacapri, October 9th – 11th, 2008, p. 1-16
• ÖZDEMİR, M. Ali, “İklim Değişmeleri ve Uygarlık Üzerindeki Yansımalarına İlişkin Bazı Örnekler”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi VI/2, Afyonkarahisar 2004, ss. 173-192
• ÖZGÜR, E. Murat, “Nüfus Coğrafyası”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Ders Notları, Ankara 2011 TATAR, Taner, webpanel/dosyalar/ 1046/file/sanayi.pdfs) Sanayi Sosyolojisi Ders Notu, (iys.inonu.edu.tr/
• TATAR, Taner, Sömürgecilik Sosyolojisi Ders Notu, Malatya 2009
• http://highered.mcgrawhill.com/sites/dl/free/0073406848/565445/Davidson6e_ ch02.pdf