ANALYSIS OF MASTER'S THESES ON FAMILY IN THE CONTEXT OF RADICAL FEMINISM

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 171 - 181, 30.12.2023

Fadime Kübra Ozan , Canan Gönüllü

https://doi.org/10.55580/oguzhan.1336743

Öz

Feminist literature contains many similar and divergent ideas. Depending on the time and place, the issues emphasized by feminist thinkers of the period may differ, but it is known that they basically pursued a rights-based quest. It is also known that radical feminist theorists have an important place in the rights-based pursuit of women. The aim of this study is to examine the master's theses published in Turkey on family from the perspective of radical feminism. The studies were searched by typing the keywords "feminism" and "radical feminism" in the "YÖKTEZ" database. The screening results were limited by marking "master's theses". After the limitations, 2 master's theses were reached. In the studies examined, Firestone and Kate Millett, who made harsh criticisms of the institution of the family and the patriarchal order, were evaluated in addition to the radical feminism movement from the branches of feminism. The findings of the study suggest that marriages reinforce gender roles. It was observed that women's role patterns were considered to be effective in the formation and continuity of gender roles within marriage. In the studies where various opinions were expressed within the framework of women's freedom, it was revealed that in order to talk about the image of a free woman, an intellectual and behavioral revolution is needed and that women should take an active role in this issue.

Anahtar Kelimeler

Feminism, Radical feminism, Patriarchy, Family

RADİKAL FEMİNİZM BAĞLAMINDA AİLEYİ KONU ALAN YÜKSEK LİSANS TEZLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Feminist literatür, kendi içinde benzeşen ve farklılaşan pek çok düşünceyi barındırmaktadır. Zamana ve mekana bağlı olarak, dönemin feminist düşünürlerinin üzerinde durdukları konular farklılaşabiliyor olsa da temelde hak temelli bir arayışlarının olduğu bilinmektedir. Radikal feminist kuramcıların da kadınların sahip olduğu hak temelli arayışlarında önemli bir yerde durduğu bilinmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de yayımlanan radikal feminizm çerçevesinden aileyi konu alan yüksek lisans tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmalar “YÖKTEZ” veri tabanında “feminizm” ve “radikal feminizm” anahtar kelimeleri yazılarak taranmıştır. Tarama sonuçları “yüksek lisans tezleri” işaretlenerek sınırlandırılmıştır. Yapılan sınırlandırılmalardan sonra elde edilen 2 tane yüksek lisans tezine ulaşılmıştır. İncelenen çalışmalarda feminizm dallarından radikal feminizm akımının yanında aile kurumuna ve ataerkil düzene sert eleştirilerde bulunan Firestone ve Kate Millett değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan bulgular, evliliklerin toplumsal cinsiyet rollerini pekiştirdiği yönünde toplanmıştır. Evlilik içi toplumsal cinsiyet rollerin biçimlenmesi ve devamlılığında, kadınların rol örüntülerinin etkili olduğunun düşünüldüğü görülmüştür. Kadınların özgürlüğü çerçevesinde çeşitli görüşlerin bildirildiği çalışmalarda, özgür bir kadın imajından bahsedilebilmesi için, düşünsel ve davranışsal bir devrime ihtiyaç duyduğu ve kadınların, bu konuda aktif rol almaları gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

feminizm, radikal feminizm, ataerkillik, aile

Kaynakça

• Aktulan, İ. (2015). Beden ve iktidar: Radikal feminizmin cinselliğe bakışının incelenmesi. (Tez no. 737792). ) [ Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Alsalihi, D. (2022). Reading Andrea Levy's fiction through the lens of postcolonial feminism (Tez no. 742416) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Atan, M. (2015). Radikal feminizm: “Kişisel Olan Politiktir” söyleminde aile. The Journal Of Europe - Middle East Social Science Studies, 1(2), 1-21.
• Bal, M. D. (2014). Toplumsal cinsiyet eşitsizliğine genel bakış. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(1), 15-28.
• Bekar, G. (2020). The interplay between racism and feminism: Black feminism and Toni Morrison's 'Paradise' (Tez no. 647940) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye'de kadınlık. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(Özel sayı), 108-114.
• Cengiz, M. (2023). Radikal feminizm ve sosyalist feminizm perspektifinden aile kurumunun değerlendirilmesi (Tez no. 774718) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Çağıl, A. (2020). Feminizm ve Politika İlişkisi Bağlamında Radikal Feminizm. Ağrı İslâmi İlimler Dergisi (AGİİD)(6), 137-143.
• Çakır, S. (2008). Kapitalizm ve patriyarkaya karşı: Sosyalist feminizm. Toplum ve Demokrasi, 2(4), 185-196.
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(174), 33-38. doi:http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3412
• Dikici, E. (2016). Feminizmin üç ana akımı: Liberal, marxist ve radikal feminizm teorileri. The Journal of Academic Social Science Studies, 532-532. doi:Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3100
• Donovan, J. (2021). Feminist Teori (14.baskı b.). (A. Bora, M. A. Gevrek, & F. Sayılan, Çev.) İstanbul: İletişim.
• Dündar, C. (2020). Toplum ve Ütopya. 11 06, 2023 tarihinde http://www.toplumveutopya.com/radikal-feminizm-can-dundar/ adresinden alındı
• Düzkan, A. (2021). Feminist Bellek. 11 06, 2023 tarihinde https://feministbellek.org/radikal-feminizm/ adresinden alındı
• Epik, M. T., Çiçek, Ö., & Altay, S. (2017). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Tarihsel Süreçte Ailenin Değişen/Değişmeyen Rolleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(38), 35-58.
• Goody, J. (2004). Avrupa’da Aile. (S. Arısoy, Çev.) İstanbul: Literatür.
• Gökçimen, S. (2008). Ülkemizde kadınların siyasal hayata katılım mücadelesi. Yasama Dergisi(10), 5-59.
• Güneş, N. (2018). Feminist Akımlarda Aile. Social Sciences Research Journal, 7(3), 142-153.
• Gürhan, N. (2010). Toplumsal cinsiyet ve din. Şarkiyat(4), 58-80.
• Keskin, F., & Ulusan, A. (2016). Kadının toplumsal inşasına yönelik kuramsal yaklaşımlara dair bir değerlendirme. Akdeniz İletişim Dergisi, 26, 47-68. doi:DOI: 10.31123/akil.438558
• Korkmaz, A., & Başer, M. (2019). Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında ataerkillik ve iktidar ilişkileri. ürekli Tıp Eğitimi Dergisi , 28(1), 71-76. doi:DOI: 10.17942/sted.507660
• Millet, K. (1970). Sexual Politics. London: Doubleday.
• Orçun, E. (2019). Türkiye'de feminizm ve feminist kadın sanatçıların performans sanatına yönelik işlerinin incelenmesi (Tez no. 580167) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Özdemir, Ö. (2017). İki Sistemli Kuram Olarak Sosyalist Feminizm. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi , 9(2), 395-414.
• Özyön, A. (2018). Charlotte Perkins Gilman’ın “Kadınlar Ülkesi” adlı romanının radikal feminist bağlamda incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(60), 261-268.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri . (M. Bütün, & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
• Pehlivan, P. V. (2017). Toplumsal cinsiyet bağlamında kuramsal yaklaşımlar: Bir literatür taraması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(31), 497-521.
• Şen, K. (2018). Radikal feminizm açısından erken evlilikler üzerine nitel bir çalışma (Tez no. 492373) [ üksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Raina, J. A. (2017). Feminism: An Overview. International Journal of Research, 4(13), 3372-3376.
• Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2018). Sosyal bilimlerde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Basım.
• Taş, G. (2016). Feminizm üzerine genel bir değerlendirme: kavramsal analizi, tarihsel süreçleri ve dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 3(5), 163-175.
• Togay, S. (2020). Trans exclusionary radical feminism in Turkey: A historical overview (Tez no. 669399) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Yurter, Y. (2021). Kültürel feminizm açısından bir eğitim örgütünün çözümlenmesi (Tez no. 710167) [ Yüksel lisans tezi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp