SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK YETERLİLİK SINAVINDA MUHASEBE ALAN DERSLERİNİN İÇERİK ANALİZİ (2013-2022)

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 78 - 90, 30.06.2024

Ali Apalı Derya Özaydın Meltem Atabay

https://doi.org/10.55580/oguzhan.1491556

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, muhasebe meslek adaylarının serbest muhasebeci mali müşavir mesleğinde yeterliliklerinin ölçüldüğü mesleki yeterlilik sınavında sorulan soruların içerik analizlerinin yapılmasıdır. Tali amacı ise, hangi konulardan sorular sorulduğu, bu konulardan hangilerinin öne çıktığı, bunların yıllar itibari ile değişimleri ve dağılımlarının nasıl olduğunun ortaya çıkarılarak, bu konularla ilgilenen meslek mensubu adaylarına bilgi sunmaktır. Yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi benimsenmiştir. Bütün derslerin içerik analizini yapmak, çalışmanın kapsamını aşacağı için muhasebe alanı ile en çok ilişkilendirilen beş ders seçilerek sınırlandırılmıştır. Çalışmaya 2013 ila 2022 yılları arasında yer alan son 10 yılda sorulan sorular dahil edildiği için bu tarihler zaman sınırını oluşturmuştur. Sınav Türkiye’nin tamamına yönelik uygulanması nedeni ile ayrıca bir yer sınırı belirlenmemiştir. Çalışmanın sonucunda maliyet muhasebesi dersinden en fazla maliyet unsurları ve satılan malın maliyeti konularında, finansal muhasebe dersinden, gelir tablosu konusu ile ilgili soruların, muhasebe denetimi dersinden bağımsız denetim konusundan, finansal tablolar ve analizi dersinden oran analizleri konusundan ve meslek hukuku dersinden ise serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir disiplin yönetmeliğinden soruların oransal olarak öne çıktığı ortaya çıkmıştır..

Anahtar Kelimeler

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeterlilik Sınavı, TESMER.

CONTENT ANALYSIS OF ACCOUNTING FIELD COURSES IN THE FREELANCE ACCOUNTANT FINANCIAL CONSULTANCY QUALIFICATION EXAM (2013-2022)

Öz

Primary purpose of this study is to perform a content analysis for questions asked in the proficiency exam which measures the proficiency of accounting profession candidates in the profession of independent accounting financial advisory. Secondary purpose of the study is to reveal the subject areas of the questions, which of these subject areas are prominent, as well as changes and distributions of these subject areas by years and provide information to candidate members of profession who are interested in these matters. The method of the study was content analysis which is among qualitative research methods. Since performing a content analysis for all courses would go beyond the scope of the study, the study was limited to five courses that are most associated with the area of accounting. The questions asked in the past ten years between 2013 and 2022 were included in the study and thus, these dates created the time limitation. As the exam applies to the entire Turkey, no place limitation was specified. As a result of the study, the prominent questions asked in the exam were observed to be about financial elements and cost of a sold product in the cost accounting course, income table in the financial accounting course, independent audit in the audit course, ratio analyses in the financial tables and analysis course, and about discipline regulations of independent accounting financial advisory and sworn-in certified public accounting in the profession law course, respectively.

Anahtar Kelimeler

Independent Accountant Public Accountant, Independent Accountant Public Accountant Proficiency Exam, Accounting, TESMER.

Kaynakça

• Alkan, G. (2014). Türkiye’de muhasebe alanında yapılan lisansüstü tez çalışmaları üzerine bir araştırma (1984-2012). Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 41-52.
• Allahverdi, M. ve Karaer, M. (2019). E-Dönüşümün muhasebe mesleği yeterlilikleri üzerindeki etkileri ve Türkiye’de lisans düzeyi muhasebe eğitiminin mesleki yeterlilikler açısından analizi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21 (1), 246-273.
• Apalı, A., Ertürk, Ş. ve Acun, Ö. (2019). Muhasebe eğitimi alan ve almayan öğrencilerin muhasebe mesleği ve muhasebe meslek mensuplarına karşı bakış açılarının karşılaştırmalı incelenmesi: SDÜ örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Special Issue, 387-399.
• Ayboğa, H. (2003). Globalleşme sürecinde ülkemizde muhasebe mesleği ve meslek mensuplarının eğitimi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18 (1), 327-359.
• Demir, M. ve Mazman İtik, Ü. (2021). Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik mesleğinde, staja giriş ve yeterlilik sınavlarına yönelik değerlendirme: Sivas ilinde bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (1), 91-112.
• Demirci, Ş. D., Kıymaz, M. ve Ağsakal, A. (2015). Yükseköğretimde verilen muhasebe eğitiminin muhasebe mesleğine giriş sınavlarına katkısı: Devlet üniversiteleri işletme ve muhasebe bölümleri üzerine bir araştırma. Gümüşhane University Electronic Journal of the Institute of Social Science/Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 6(13).
• Deran, A., Savaş, İ., ve Fırat, E. (2014). Muhasebe meslek mensubu adaylarının etiksel davranış, kişisel ve yönetsel beceri kriterleri açısından değerlendirilmesi. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 4(1), 42-58.
• Doğan, Ö. ve Altınkaynak, F. (2019). Muhasebe ve finans alanında yazılmış lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. İşletme Bilimi Dergisi, 7(1), 131-150.
• Dursun, G. D. ve Engin, G. (2018). Marmara bölgesindeki üniversitelerin muhasebe yüksek lisans programlarındaki derslerinin bağımsız denetçilik sınavına denkliği, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (17), 156-168.
• Dursun, G. D. ve Solmaz Bulut, S. (2018). Marmara ve Ege bölgesindeki devlet üniversitelerinin iktisadi ve idari bilimler fakültelerinde verilen derslerin mali müşavirlik sınavlarına denkliği. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13 (50), 29-46.
• Erkan, M. ve Yenigün, T. (2015). SMMM ve YMM’lerin eğitim durumları ve sınavlardaki başarıları. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (9), 216-239.
• Gürdal, K. ve Doğan, M. (2013). Muhasebe stajyerlerinin profili üzerine bir araştırma. Muhasebe ve denetime bakış, (41), 1-16.
• Karabayır, M. E., Öztürk, Ü. S. ve Ertugay, E. (2019). Muhasebe meslek mensubu adaylarının Ufrs farkındalığı. Muhasebe ve denetime bakış, 19 (57), 221-236.
• Karakaya M. (2014). Maliyet muhasebesi (6. Baskı). Gazi Kitapevi.
• Kocaoz, Y. ve Teker, S. (2019). Türkiye’de Mali Müşavir olma süreci. PressAcademia Procedia, 9 (1), 299-303.
• Şeker, Y. ve İşleyen, A. (2018). Finansal muhasebe derslerinde oluşan kavram yanılgılarına yönelik bir araştırma. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (3), 2403-2418.
• www.tesmer.org.com.tr (Erişim 17.07.2023).
• Yazarkan, H. (2022). 2008-2021 Yılları arasında yapılan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik (SMMM) sınavlarında çıkmış soruların içerik analizi. Mali Çözüm Dergisi, (32),55-82.
• Yükselen, C. (2023). Staja giriş sınavı sonuçları ışığında Mali Müşavirlik mesleğine yönelik yükseköğretim programları üzerine bir değerleme. Muhasebe ve denetime bakış, 23 (69), 1-26.