Eğirdir lake basin and the possible danger of drying

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 91 - 99, 31.12.2024

Ayşe Durgun

https://doi.org/10.55580/oguzhan.1534122

Öz

The most basic human need is water. Due to the increase in the world population and global climate change, the world is facing challenging water management problems. In addition to drying lakes, many lakes are under the threat of drying up. Lakes are the natural resources that can be most affected by climate change. It is not correct to attribute the causes of drying in lakes only to natural variability and climate variability. Recently, the water in the Eğirdir lake basin has been withdrawn too much and has fallen below the limit mentioned in the special provisions of the lake. The wide coverage of this situation in the press organs and the desire of the public authorities in the province to include large-scale researches have formed the basis for this scientific study. In this direction, literature was created by using secondary sources such as reports, periodicals, internet resources and theses published throughout the province. According to the findings, the lake is in serious danger of drought. For this purpose, public institutions and organisations in the province should work in coordination and take measures to increase water supply and reduce demand, the public should be educated on this issue and the limit of water use should be drawn by law, and measures should be taken to prevent water waste, especially in agricultural areas.

Anahtar Kelimeler

EĞİRDİR LAKE, Climate Change, DROUGHT

Eğirdir gölü havzası ve olası kuruma tehlikesi

Öz

İnsanın en temel ihtiyacı sudur. Dünya nüfusunun artması ve küresel iklim değişikliği nedeniyle dünya zorlu su yönetimi sorunlarıyla karşı karşıyadır. Kuruyan göllerin yanı sıra birçok gölde kuruma tehlikesi altındadır. Göller iklim değişikliklerinden en çok etkilenebilecek doğal kaynaklardır. Göllerdeki kurumanın nedenlerini sadece doğal değişkenlik ve iklim değişkenliğine bağlamak doğru değildir. Son zamanlarda Eğirdir göl havzası suyu çok fazla çekilmiş, göl özel hükümlerinde bahsedilen limitin de altına düşmüştür. Bu durumun basın yayın organlarında geniş yer bulması, ildeki kamu yetkilileri tarafından geniş çaplı araştırmalara yer verilmek istenmesi bu bilimsel çalışmanın yapılmasına dayanak oluşturmuştur. Bu doğrultuda il genelinde yayınlanan raporlar, süreli yayınlar, internet kaynakları ve tezler gibi ikincil kaynaklar kullanılarak literatür oluşturulmuştur. Elde edilen bulgulara göre gölün ciddi derecede kuraklık tehlikesi altında görülmektedir. Bunun için ildeki kamu kurum ve kuruluşların koordineli çalışarak, su arzını arttırıcı, talebini azaltıcı tedbirler alması, halkın bu konuda eğitilerek ve yasalarla su kullanımı sınırının çizilmesi, özellikle tarımsal alanda su israfını önleyici tedbirlerin alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

EĞİRDİR, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, KURAKLIK

Kaynakça

• Aksoy, T., Sarı, S., & Çabuk, A. (2019). Sulak alanların yönetimi kapsamında su indeksinin uzaktan algılama ile tespiti, Göller Yöresi. GSI Journals Serie B: Advancements in Business and Economics, 1(2), 35-48.
• Aktaş, S., Kalyoncuoğlu, U. Y., & Anadolu Kılıç, N. C. (2018). Eğirdir Göl Havzasının De Martonne yöntemi ile kuraklık analizi. Journal of Engineering Sciences and Design, 6(2), 229-238.
• Arthington, A. H., Dulvy, N. K., Gladstone, W., & Winfield, I. J. (2016). Fish conservation in freshwater and marine realms: Status, threats and management. Aquatic Conservation, 26, 838-857.
• Atılgan, A., Özdemir, Ö., Öz, H., Kadayıfçı, A., & Şenyiğit, U. (2010). Isparta yöresindeki meyve bahçelerinde kullanılan sulama yöntemlerinin analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 27-32.
• Bastviken, D., Cole, J., Pace, M., & Tranvik, L. (2004). Methane emissions from lakes: Dependence of lake characteristics, two regional assessments, and a global estimate. Global Biogeochemical Cycles, 18.
• Bulut, C., & Kubilay, A. (2019). Eğirdir Gölü (Isparta/Türkiye) su kalitesinin mevsimsel değişimi. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 36(1), 13-23.
• Cole, J. J., & Caraco, N. F. (2001). Carbon in catchments: Connecting terrestrial carbon losses with aquatic metabolism. Marine and Freshwater Research, 52, 101-110.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2024). İklim değişikliğine uyum stratejisi ve eylem planı (2024-2030). İklim Değişikliği Başkanlığı.
• Çoşkun, S. (2020). Göller Yöresi’nde sıcaklık, yağış ve akım değerlerinde meydana gelen eğilimler (Akdeniz Bölgesi-Türkiye). International Social Sciences Studies Journal, 6(66), 3142-3155.
• Davraz, A., Şener, Ş., & Şener, E. (2016). Su kaynaklarının kullanma ve koruma metodolojisinin geliştirilmesi: Eğirdir Gölü Havzası örneği. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 4(3), 227-238.
• Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF). (2013). Konya’da suyun bugünü raporu. İstanbul: WWF-Türkiye.
• Doğrul, G., & Alkan, M. (2022). İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisinin çok zamanlı uydu görüntüleri ile incelenmesi. Politeknik Dergisi, 25(3), 1349-1358.
• DSİ. (2024). DSİ’den Eğirdir Gölüne Can Suyu Projesi. https://bolge18.dsi.gov.tr/Haber/Detay/12635 (Erişim Tarihi: 08.07.2024).
• Eğirdir Gölü Özel Hükümleri. (2012). Bakanlık Onay Tarihi ve Sayısı: 8 Mayıs 2012, 1635.
• Gleick, P. H. (1993). Water and conflict: Fresh water resources and international security. International Security, 18, 79-112.
• Güneyli, A., Karamürsel, D., & Öztürk, F. P. (2023). Isparta ili soğuk hava depo varlığı ve özellikleri. Meyve Bilimi, 10, 71-79.
• Güngör, S. (2013). Yitirilmiş bir sulak alan: Kahramanmaraş Gâvur Gölü’nün öyküsü. Türk İdare Dergisi, 477, 303-320.
• Gürer, İ., & Yıldız, F. E. (2008). Türkiye’nin sulak alan politikalarına genel bir bakış: Sultansazlığı Sulak Alanı örneği. TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi, 335-344.
• Ha, M., & Schleiger, R. (2020). Water scarcity and solutions. https://bio.libretexts.org/Bookshelves/Ecology/Environmental_Science_(Ha_and_Schleiger)/04%3A_Humans_and_the_Environment/4.02%3A_Water_Resources/4.2.03%3A_Water_Scarcity_and_Solutions.
• Hoşgör, E., & Örücü, Ö. K. (2023). Land use/land cover and change detection of Isparta Eğirdir Lake Basin using Sentinel 2 satellite images. Ecological Perspective, 3(1). https://doi.org/10.53463/ecopers.20230244
• Hoşgören, Y. (1994). Türkiye’nin gölleri. Türk Coğrafya Dergisi, 29, 19-51.
• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change). (2007). Climate change 2007: Synthesis report. Core Writing Team, Pachauri, R. K., & Reisinger, A. (Eds.). IPCC, Geneva, Switzerland.
• Isparta Valiliği. (2023). “Tarımsal Kuraklık İl Kriz Merkezi Komisyonu” toplandı. http://www.isparta.gov.tr/61123 (Erişim Tarihi: 05.07.2024).
• Kale, M. M., & Erişmiş, M. (2024). Eğirdir Gölü alansal değişiminin uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla analizi. International Journal of Geography and Geography Education, 52, 122-140. https://doi.org/10.32003/igge.1380588
• Kantarcı, D. (2008). Isınma – kuraklaşma sürecinin Göller Bölgesi’ndeki durumu ve etkileri üzerine ekolojik bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, 2, 1-34.
• Karakılçık, Y., & Özcan, A. (2009). Türkiye’de sulak alanların korunmasında planlamanın önemi ve yerel katılımın gerekliliği. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 18(2), 45-69.
• Karakoç, D. Y. (2017). Türkiye'de sulak alanlar. 5. Çevre Günleri Uluslararası Sempozyumu- İnsanların Doğayla Kenetlenmesi, Kentte ve Doğal Alanda, Kutuplardan Ekvatora, Ankara, Turkey.
• Karataş, A. (2023). Azalan ve kirlenen su kaynaklarına bir önlem olarak çevre eğitimi: Brezilya örneği. Sosyolojik Düşün, 8(3).
• Kepoğlu, A., & Yelen, B. (2014). Türkiye’de aile çiftçilerine yönelik iklim değişikliğine uyum çalışmalarının dünya örnekleri ile karşılaştırılması ve uyum önerileri. Ulusal Aile Çiftçiliği Sempozyumu, 30-31 Ekim 2014, Ankara.
• Kesici, E. (2012). Eğirdir Gölü’nün koruma kullanımındaki insan etkinliklerinin sonuçları. Tüketim Toplumu ve Çevre Sempozyumu, 16-17 Kasım 2012, Karabük.
• Kesici, E., & Kesici, C. (2006). Eğirdir Gölü (Isparta)’nün doğal yapısına yapılan müdahalelerin gölün ekolojik yapısına etkileri. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 23, 99-103.
• Keskin, M. E., Aksoy, Y. R., Aksoy, A., & Yılmazkoç, S. (2017). Göl seviye tahmini: Eğirdir Gölü. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5(3), 601-608.
• Keskin, M. E., Taylan, D., & Aslanbaş, T. (2015). Eğirdir ve Burdur Gölleri su seviyelerinde olası azalma. 4. Su Yapıları Sempozyumu.
• Kumari, M., & Singh, J. (2016). Water conservation: Strategies and solutions. International Journal of Advanced Research and Review, 1(4), 75-79.
• Matpay, B. (2022). Akgöl (Özalp-Van) ve çevresinin doğal ortam özellikleri, ekosistem içindeki önemi ve korunması. Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 73-96.
• Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD). (2008). 2030 yılına kadar OECD çevre tahmin raporu Türkçe özet. http://www.oecd.org/environment/indicators-modelling-outlooks/40204941.pdf
• Ökten, S. (2012). Konya Havzasında su yönetimi konusunda önemli duraklar. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(6), 73-92.
• Önder, D. (2008). Türkiye’de işlevini yitiren ve yitirmekte olan sulak alanlar. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1-2), 1-12.
• Raymond, P. A., Hartmann, J., Lauerwald, R., Sobek, S., McDonald, C., Hoover, M., Butman, D., Striegl, R., Mayorga, E., Humborg, C., et al. (2013). Global carbon dioxide emissions from inland waters. Nature, 503, 355-359.
• Sobek, S., Algesten, G., Bergstrom, A. K., Jansson, M., & Tranvik, L. J. (2003). The catchment and climate regulation of Pco(2) in boreal lakes. Global Change Biology, 9, 630-641.
• Sönmez, B. (2012). İklim değişikliği; toprak ve su kaynakları, tarım ve çevre etkileşimi. Tüketim Toplumu ve Çevre Sempozyumu, 16-17 Kasım 2012, Karabük.
• Şimsek, O., & Çakmak, B. (2010). Drought analysis for 2007-2008 agricultural year of Turkey. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(3), 99-109.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB). (2018). Türkiye’nin yedinci ulusal bildirimi. Ankara: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı.
• TAGEM. (2001). İklim değişikliklerinin tarım üzerindeki etkileri. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı.
• Tuğaç, Ç. (2014). İklim güvenliği açısından su kaynaklarının yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 23(3), 1-30.
• Tulan Işıldar, H., & Yalçıner Ercoşkun, Ö. (2021). Göller Yöresinde sürdürülebilirlik ve dirençlilik. Journal of Management Theory and Practices Research, 2(2), 89-116.
• Usta, A. (2016). Türkiye’nin su potansiyelinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Küresel Mühendislik Çalışmaları Dergisi, 3(2), 1-9.
• Wurtsbaugh, W. A., Miller, C., Null, S. E., DeRose, R. J., Wilcock, P., Hahnenberger, M., Howe, F., & Moore, J. (2017). Decline of the world’s saline lakes. Nature Geoscience, 10.
• Yao, F., Livneh, B., Rajagopalan, B., Wang, J., Crétaux, J.-F., Wada, Y., & Nguyen, M. (2023). Satellites reveal widespread decline in global lakewater storage. Science, 380(6646), 743-749.