Kazanç yönetiminin Deangelo Modeli ile test edilmesi: Borsa İstanbul’da bir uygulama

Başak Sarıtaş; İsmail Bekci

doi:10.55580/oguzhan.1593238

Araştırma Makalesi

Testing earnings management with the Deangelo Model: An application in Borsa İstanbul

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 187 - 198, 31.12.2024

Başak Sarıtaş , İsmail Bekci

https://doi.org/10.55580/oguzhan.1593238

Öz

Kazanç yönetimi, firmaların mali tablolarını manipüle ederek finansal performanslarını daha olumlu göstermek için kullandıkları bir uygulamadır. Bu teknik, mali raporların doğruluğunu ve güvenilirliğini zedeleyerek hem hissedarlar hem de finansal rapor kullanıcıları için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Literatürde bu durumu tespit etmek için kullanılmak üzere çeşitli modeller geliştirilmiştir. Bu çalışmada, kazanç yönetimini tespit etmek için kullanılan DeAngelo Modeli (1986) incelenmiştir. Türkiye'de imalat sektöründe faaliyet gösteren firmaların 2019-2023 yıllarına ait finansal tabloları, modelin uygulanabilirliğini analiz etmek için kullanılmıştır. Araştırmada, DeAngelo Modeli’nin kazanç yönetimi ihtimallerini belirlemedeki etkinliği değerlendirilmiş ve finansal rapor kullanıcıları ile denetçiler için modelin nasıl uygulanacağına dair bir rehber sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kazanç Yönetimi, DeAngelo Modeli, Manipülasyon Tespit Modelleri, Hileli Bilanço.

Kaynakça

ACFE. 2008. Report to the Nation on Occupational Fraud and Abuse. Austin, Texas: Association of Certified Fraud Examiners Austin, TX.
Archibald, T. R. (1967). The return to straight-line depreciation: An analysis of a change in accounting method. Journal of Accounting Research, 5, 164-180.
Aren, S. (2003). Yöneticilerin kazanç yönetimi ile ilgili tutumları ve imkb'de bir uygulama (Doctoral dissertation, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Association of Certified Fraud Examiners. (2008). Report to the nations on occupational fraud and abuse. Association of Certified Fraud Examiners.
Beidleman, C. R. (1973). Income smoothing: The role of management. The accounting review, 48(4), 653-667.
Beneish, M. D. (1999). The detection of earnings manipulation. Financial Analysts Journal, 55(5), 24-36.
Beneish, M. D. (2001). Earnings management: A perspective. Managerial finance, 27(12), 3-17.
Copeland, R. M. (1968). Income smoothing. Journal of accounting research, 101-116.
Davidson, S., Stickney, C. P., & Weil, R. L. (1980). Intermediate accounting: concepts, methods, and uses. (No Title).
DeAngelo, L. E. (1986). Accounting numbers as market valuation substitutes: A study of management buyouts of public stockholders. Accounting review, 400-420.
Dechow, P. M., Sloan, R. G., & Sweeney, A. P. (1995). Detecting earnings management. Accounting Review, 70(2).
Dechow, P., Ge, W., & Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences. Journal of accounting and economics, 50(2-3), 344-401.
DeFond, M. L., & Jiambalvo, J. (1994). Debt covenant violation and manipulation of accruals. Journal of accounting and economics, 17(1-2), 145-176.
Denich, E. (2021). Methodological Analysis of Accounting Quality: Empirical Approach to DeAngelo’s Model and the Modified Jones Model
Di, H., & Marciukaityte, D. (2015). Earnings smoothing around open-market share repurchases. Review of Accounting and Finance, 14(1), 64-80.
Dopuch, N., & Drake, D. F. (1966). The effect of alternative accounting rules for nonsubsidiary investments. Journal of Accounting Research, 192-219.
Gordon, M. J. (1964). Security and investment: Theory and evidence. The Journal of finance, 19(4), 607-618.
Gordon, M. J., Horwitz, B. N., & Meyers, P. T. (1966). Accounting measurements and normal growth of the firm. Research in accounting measurement, 23(4), 223-241.
Healy, P. M. (1985). The effect of bonus schemes on accounting decisions. Journal of accounting and economics, 7(1-3), 85-107.
Healy, P. M., & Wahlen, J. M. (1999). A review of the earnings management literature and its implications for standard setting. Accounting horizons, 13(4), 365-383.
Hepworth, S. R. (1953). Smoothing periodic income. The accounting review, 28(1), 32-39.
Jones, J. J. (1991). Earnings management during import relief investigations. Journal of accounting research, 29(2), 193-228.
Kara, S., Sakarya, Ş., & Aksu, M. (2016). Beneish modeli ile kazanç manipülasyonunun tespit edilmesi: bist şirketleri üzerine ampirik bir uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 8(2), 13-25.
Keating, A. S., & Zimmerman, J. L. (1999). Depreciation-policy changes: tax, earnings management, and investment opportunity incentives. Journal of accounting and economics, 28(3), 359-389.
Küçüksözen, C. (2004). Finansal Bilgi Manipülasyonu: Nedenleri Yöntemleri Amaçları Teknikleri Sonuçları ve İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik bir Çalışma. Ankara Universitesi (Turkey).
McNichols, M. F. (2000). Research design issues in earnings management studies. Journal of accounting and public policy, 19(4-5), 313-345.
Sosnowski, T. (2017). Earnings management and the floatation structure: empirical evidence from Polish IPOs. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 12(4), 693-709.