ÖNLİSANS ÖĞRENCİLERİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONUSUNA İLİŞKİN BİLGİ DÜZEYLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA, ANTALYA BELEK ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 35, 08.07.2025

Hasan Özcan

https://doi.org/10.38213/ohsacademy.1621499

Öz

Bu çalışmanın temel hedefi meslek yüksekokulunda eğitim gören öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliği kültürüne ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda 2023-2024 eğitim ve öğretim yılı içerisinde Antalya Belek Üniversitesi’ne bağlı meslek yüksekokulunda eğitim gören 373 öğrenciye 20 madde ve 7 alt boyut-tan oluşan anket çevrim içi uygulanmış elde edilen veriler ‘Bağımsız Örneklemler T-Testi’ ve ‘Post Hoc’ testleri-ne tabi tutulmuştur. Sonucunda kadın öğrencilerin, erkek öğrencilere göre bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 18-24 yaş aralığındaki öğrencilerin çevrim içi kaynaklara erişimlerinin diğer yaş aralıkları-na nazaran daha kolay olmasından dolayı diğer yaş grubu katılımcılara göre algılarının daha yüksek olduğunu bulmuştur. Adalet programı öğrencilerinin müfredatları kapsamında aldıkları hukuk, ceza adaleti, insan hakları gibi dersler içerisindeki iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeleri ve uygulamalarını işlemelerinden ötürü bilinçlerinin diğer program öğrencilerine göre fazla olduğu görülmüştür. İş Sağlığı ve Güvenliği dersinin müfreda-tımda yer almıyor diyen öğrencilerin çevrimiçi kurslara veya konferanslara katılım göstermeleri onların bilgi düzeylerini yükseltici unsur olabileceği düşünülmüştür. Öğrencilerin iş dünyasındaki gerçek riskleri ve sonuçları henüz tecrübe etmemelerinden kaynaklı iş sağlığı ve güvenliği konularının kariyerleri için önemini tam olarak anlayamadığı, İş sağlığı ve güvenliği dersi alan ve almayan öğrencilerin 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanu-nu hakkında bilgi sahibiyim ve İş kazalarını ve/veya meslek hastalıklarını önlemek üzere yapılan düzenleyici Önleyici Faaliyetleri (DÖF)’i biliyorum sorularına öğrencilerin verdiği cevaplar dan da bu konularda yeterli bilgi düzeyine sahip olmadıkları görülmüştür. Bunun yanında iki sınıf düzeyinde de ortak olarak verilen iş sağlığı ve güvenliği dersi alan öğrencilerin bilgi düzeylerinin farklılık göstermediği sonucu da çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Meslek yüksekokulu öğrencileri , İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü , Öğrencilerin Bilgi düzeyleri , İSG Eğitimi

Kaynakça

• Canverdi, Y. (2021). Üniversitelerde iş sağlığı ve güvenliği. İstanbul: İstanbul Rumeli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Cevahir, E. (2020). SPSS ile Nicel Veri Analizi Rehberi. İstanbul: Kibele Yayınları.
• Çiçek, Ö. & Öçal, M. (2016). Dünyada ve Türkiye’de iş sağlığı ve iş güvenliğinin tarihsel gelişimi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergis, 106-129.
• Çoban, M. (2019). İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının hastane çalışanları tarafından değerlendirilmesi. Gaziantep: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Dursun, S. (2012). İş Güvenliği Kültürü. İstanbul: Beta Yayınları.
• Eren, A. (2001). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Açısından İşçi-İşverenin Görev Ve Sorumlulukları. Ankara: Çimento Müstahsilleri İşverenleri Sendikası.
• Eroğlu, G. (2021). Pres fabrikası çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği kültürünün tespiti ve iş verimliliği üzerine etkisinin incelenmesi: Bursa örneği. Yüksek lisans tezi,. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. Britain: Sage.
• Güler, U. (2021). Peyzaj mimarlığı uygulama alanlarında iş sağlığı ve güvenliği: Ankara örneğinde şantiye hizmetlerinin değerlendirilmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 23(1), 323-336.
• George, D. & Mallery, P. (2003). Using SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference (4th ed.). London: Pearson Education
• Karakütük, K. (2002). Öğretim Üyesi ve Bilim İnsanı Yetiştirme-Lisansüstü Öğretimin Planlanması. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kline, P. (2014). An easy guide to factor analysis. London: Routledge.
• Mahan, H. (2023). Meslek Yüksekokullarında Eğitim Gören Öğrencilerin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yaklaşımlarının Belirlenmesi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
• Merdin, E. & Aygün, S. (2019). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İş Güvenliği Algısı. Uluslararası Fen Araştırmalarında Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi 3, 9-19.
• Richardsson, P. M. & Impgaard, M. (2004). Corporate cost of occupational accidents: an activity-based analysis. Accident Analysis & Prevention, 36, 173-182.
• Sarıbıyık, M. (2013). Meslek Yüksekokullarında Nitelikli İşgücü Yetiştirmek için 3+1 Eğitim Modeli. Academic Platform - Journal of Engineering and Science, 1(1) (s. 39- 41).
• Tabachnick, B. G. (2007). Using multivariate statistics. Boston: MA: Pearson.
• Tavşancıl, E. (2019). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Türkmen, A.C. (2021). Bireylerin Yaşam Memnuniyetini Etkileyen Faktörlerlerin Ordinal Regresyon Analizi ile İncelenmesi. Yüksek Lisans tezi. Eskişehir:Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
• Uslu, V. (2014). İşletmelerde iş güvenliği performansı ve iş güvenliği kültürü algılamaları arasındaki ilişki: Eskişehir ili metal sektöründe bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uslu, A., Karaçuha Ersoy, M., Cabar, H.D. (2018). Mesek Yüksekokulu öğrencilerinin iş sağlığı ve iş güvenliği konusuna yaklaşımlarının ön değerlendirilmesi: Sinop örneği. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 127-148.
• Yılmaz, F. (2009). Avrupa Birliği ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği: Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği kurullarının etkinlik düzeyinin ölçülmesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yiğit, A. (2011). İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.