AMERİKALI BİR MİSYONERİN XIX. YÜZYIL ORTALARINDA BATI VE ORTA KARADENİZ İZLENİMLERİ

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 8, 80 - 108, 28.02.2015

Hakan Tan Ali Çakır

Öz

Bu çalışma Amerikalı seyyah ve misyoner Henry Von Lennep’in (1815-1889) Anadolu
topraklarında bulunduğu süre zarfında Batı ve Orta Karadeniz bölgesine dair izlenimlerini ele
almaktadır. İzmir’den Amasya’ya; Samsun’dan Tokat’a; Sivas’tan Yozgat’a kadar birçok
yerde bulunan Lennep, bu sayede buralarda yaşayan insanların yaşayışları, dini inançları,
gündelik hayatları ve geçim kaynakları gibi çeşitli konularda gözlemlerde bulunmuş ve
bunları özenle kaleme almıştır. Bunların yanı sıra gezmiş olduğu yerlerin tarihi, coğrafi ve
fiziki özelliklerine dair de veriler sunmuştur. Bu bağlamda Lennep’in “Travels in Little-
Known Parts of Minor Asia” adlı eseri dönemin koşullarına ışık tutması açısından önem
taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Henry Von Lennep, Batı Karadeniz, Orta Karadeniz, Seyahatname

Kaynakça

• Abdi-zade Hüseyin Hüsameddin; Amasya Tarihi, C.1. Amasya Belediyesi Kültür Yayınları: Ankara 1986.
• Çakır, Ali; (2013). Haber Gazetesi’nin Başyazılarına Göre Bölgenin ve Türkiye’nin Gündemine Bir Bakış (1923-1924), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun 2013.
• Ekinci, İlhan; “19.yüzyılın İkinci Yarısında Samsun’da Deniz Ulaşımı”, Geçmişten Geleceğe Samsun Sempozyumu Bildirileri, C. II, Samsun 2007, ss. 113-142.
• Erler, Mehmet Yavuz; “Karadeniz’de Avrupai Bir Kent: Samsun (1865-1875)”, Karadeniz Tarihi Sempozyumu, Cilt:1, Trabzon 2007, ss.541-581.
• Halaçoğlu, Yusuf; Osmanlılarda Ulaşım ve Haberleşme (Menziller), İlgi Kültür Sanat, İstanbul 2014.
• İpek, Nedim; İmparatorluktan Ulus Devlete Göçler, Serander Yayınları: Trabzon, 2006.
• Kaçar, Mustafa; Osmanlı Telgraf İşletmesi (1854-1871), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1986.
• Karagöz, Rıza; ”Canik’in İdari Yapısı ve İdarecileri”, İlkçağdan Cumhuriyete Canik, Canik Belediyesi Kültür Yayınları: Samsun, 2011.
• Köse, Osman; “18.yüzyılın İkinci Yarısı Osmanlı-Rus Savaşlarında Karadeniz Liman Kenti Samsun”, Geçmişten Geleceğe Samsun Sempozyumu Bildirileri, C. I, Samsun 2006, ss.273-282.
• Şahin, Gürsoy; “ Amerikalı Bir Misyonerin XIX. Yüzyılın Ortalarında Türk-Ermeni Kültürel İlişkileri İle İlgili İzlenimleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE Dergisi, C.7, S.1, Haziran 2005, ss.208-239.
• Tural, Erkan; “Bir Bürokrat ve Bir Seyyah Gözüyle Canik (Samsun) Sancağı”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C.17, S.1, Ocak 2008, ss.75-91.
• Uludağ, Osman Şevki; “Son Kapitülasyonlardan Biri Karantina”, Belleten, C.II, ss. 445-468.
• Ünan, Serdar; “Geçmişten Günümüze Çakallı Han”, Kubaba Arkeoloji-Sanat Tarihi-Tarih Dergisi, Sayı. 22, Aralık 2013, ss.51-79.